Pochodzenie:
Kolekcja historyk sztuki Teresy Sowińskiej (1940-2023), autorki wielu publikacji i wystaw, zawodowo związanej z warszawską „Zachętą“.

Zbigniew Makowski (Warszawa 31 I 1930 - Warszawa 19 VIII 2019) studiował w ASP w Warszawie w latach 1950-1956, dyplom uzyskał w pracowni Kazimierza Tomorowicza. Początkowo skłaniał się ku surrealizmowi - podczas pobytu w Paryżu w 1962 zetknął się z André Bretonem i międzynarodowym ruchem Phases. Jednak decydujący wpływ na wyraz jego sztuki wywarły pozamalarskie zainteresowania, jakim się oddaje. Jest literatem, poetą, erudytą, zwłaszcza zaś znawcą szerokiego spektrum filozofii i wiedzy tajemnej wielu kultur. Znawstwo to wykorzystuje w swoich pracach malarskich, rysunkowych, a także w unikatowych książkach, które własnoręcznie wykonuje na specjalnie preparowanych papierach. W swych pracach nawarstwia symbole, cytaty i znaczenia w nieczytelny, zdawałoby się, chaos. Wypada jednak wierzyć krytykom, którzy twierdzą, iż prace Makowskiego otwierają przed cierpliwym i intelektualnie przygotowanym „czytelnikiem“ świat swoistej narracji. Sam artysta zaś zwraca uwagę na „permutacyjną“ strukturę swych prac, w których rozmaite cytaty i odniesienia kulturowe przeplatają się z jego prywatną ikonografią. Tak czy inaczej, z pewnością w pracach Makowskiego da się wyróżnić pewien „alfabet“ wizualno-symboliczny, którego elementy pojawiają się w nich stale w różnych konfiguracjach. Należą doń np. takie wizerunki, jak klucz, drabina, studnia, mandala, kielich itp. Otaczają je napisy, często łacińskie, a także pojedyncze cyfry, litery, ornamenty. Określił je ktoś jako rebusy o wielkiej urodzie, które można odczytywać, można też kontemplować. Od roku 1982 artysta przestał wystawiać, ale nie tworzyć. Powstają wówczas prace będące rodzajem nowoczesnego notatnika, rozpoczętego jeszcze w latach 60., do którego artysta powraca z nowymi przemyśleniami. Artysta jest laureatem wielu nagród, m.in. Nagrody Krytyki Artystycznej im. Norwida (1973) i Nagrody im. Jana Cybisa (1992). Jego wielka kompozycja "Mirabilitas secundum diversos modos exire potest a rebus" (1973-1980) zdobi genewską siedzibę ONZ jako dar rządu polskiego.

♣ Do Ceny Zakupu doliczana będzie dodatkowo opłata wynikająca z prawa twórcy i jego spadkobierców do otrzymania wynagrodzenia zgodnie z Ustawą z dnia 4 lutego 1994 - o prawie autorskim i prawach pokrewnych (droit de suite).

Pochodzenie:
Kolekcja prywatna, Szwecja.


Niezwykła twórczość Marii Anto – określana mianem figuracji o tematyce fantastycznej – pozostaje osobnym zjawiskiem w polskiej sztuce współczesnej. Jako wielka erudytka z „głową pełną wierszy“ czerpała swobodnie z szerokiego repertuaru symboli, za pomocą których wizualizowała intymne treści: wspomnienia, emocje, rutynę dnia codziennego. Wątki te są również utajnione w przedstawieniach martwych natur, których ikonografia opiera się na stałych motywach takich jak: anioł, ptaki, góra, dom, książki, porcelanowe figurki i szklane, ozdobne naczynia (por. m.in. Martwa natura ze srebrem, 1983, 90 x 130 cm; Martwa natura z głową kamienną, 1987, 90 x 130 cm). Łączy je także charakterystyczny sposób aranżowania przestrzeni polegający na sytuowaniu wyobrażonej sceny na styku wnętrza domu i otwartego pejzażu. Często, tak jak w „naszym“ obrazie, dodatkowo kadruje ją wewnętrzna rama w postaci rozsuniętych fałd kotary przywodząca na myśl skojarzenia z teatralną scenografią. Widz zostaje dopuszczony do tajemniczego, zdeformowanego i surrealnego świata, gdzie perspektywa jest zaburzona, a przedmioty przeskalowane. Tłem jest czerwono-szare niebo właściwe porze pogranicza dnia i nocy. Zuzanna Janin, artystka sztuk wizualnych i córka Marii Anto, zwracała uwagę, że zarówno typ oświetlenia jak i sugestywne domykanie kompozycji obrazów, było cechą wspólną wielu obrazów malarki: Zauważyłam, że wszystkie mają podobne oświetlenie – trochę stłumione, taka szara godzina, półmrok, między dniem a nocą lub na odwrót (...) Nawet jeśli malowała wnętrze, ono się otwierało i ukazywało krajobraz. Nakładały się różne perspektywy i widoki. Horyzont i właśnie słońce, które nigdy nie było południowe, mocne, tylko zachodzące, skryte. Nawet podróże do rozświetlonych, słonecznych Włoch, w czasie, gdy współpracowała z Galleria Cortina w Mediolanie, niewiele zmieniły, jeśli chodzi o to specyficzne światło. (...) Za to często malowała czerwone chmury. Sądzę, że przez ten otwarty pejzaż z drzewami, które są obecne również we wnętrzach (lub na odwrót - w parkach, krajobrazie pojawiają się oderwane od ziemi budowle, a później rzeczy i ludzie w szklanej kuli lub sześcianie), wyrażała poczucie zagrożenia i chęć znalezienia bezpieczeństwa. Dom był dla niej czymś niezmiernie ważnym. (Z Zuzanną Janin rozmawia Michał Jachuła [w:] Maria Anto. Malarka, Zachęta 2017, s. 30-34)

Prezentowana w katalogu Martwa natura z aniołkiem to przepełnione magiczno-baśniową aurą dzieło, w którym artystka poetycko zakodowała pamięć o własnych odczuciach i doświadczeniach w wyjątkowo atrakcyjnej wizualnie formie.

Maria Anto (wł. Czarnecka-Antoszkiewicz, ur. w Warszawie 15 XII 1936) studiowała na Wydziale Malarstwa ASP w Warszawie pod kierunkiem Stefana Płużańskiego i Michała Byliny. Dyplom uzyskała w 1960. W 1963 wzięła udział w Biennale Sztuki w Sao Paulo. Regularnie wystawiała w kraju. Szybko wykształciła własny styl malowania, poetykę i nastrój, które odróżniają jej malarstwo od współczesnych. Wiotkie, zwiewne postaci z jej obrazów, bliskie twórczości prymitywów, znajdują się w nierealnych pejzażach i wnętrzach, dalekich od reguł perspektywy, bliskich natomiast logice marzeń sennych. Bajkowa, oniryczna aura malowanych przez nią scen jest też podkreślona przez ciemną kolorystykę, rozjaśnianą niekiedy gwałtownymi smugami światła. W okresie stanu wojennego Maria Anto uczestniczyła w niezależnym życiu artystycznym. Eksponowała swe prace na wystawach kościelnych i prywatnych (m.in. na cyklicznych „Spotkaniach ze sztuką“ w parafii Miłosierdzia Bożego na Żytniej w Warszawie). Potem powróciła do swojej typowej poetyki, nieco pokrewnej malarstwu naiwnemu.

♣ Do Ceny Zakupu doliczana będzie dodatkowo opłata wynikająca z prawa twórcy i jego spadkobierców do otrzymania wynagrodzenia zgodnie z Ustawą z dnia 4 lutego 1994 - o prawie autorskim i prawach pokrewnych (droit de suite).

Pochodzenie:
– Własność Julianny Ociepki, żony artysty.
– Kolekcja Wojciecha Fibaka, Monte Carlo.
– Kolekcja prywatna, Kraków.


Obraz wystawiany, reprodukowany i opisany:
– Wystawa Teofila Ociepki z Katowic, Nikifora z Krynicy, Guidona Recka ze Szczecina, Haliny Jastrzębskiej, Towarzystwo Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie, IX 1957 [kat. wystawy], nr kat. 12, il. cz.-b., s. nlb.;
– A. Banach, Ociepka. Malarz dnia siódmego, Kraków 1958, s. 18, il. cz.-b.;
– Malarstwo: Nikifor, T. Ociepka, P. Stolorz, W. Wróbel. Rzeźba: L. Kudła, CBWA „Zachęta“, VII-VIII 1958 [kat. wystawy], nr kat. 2, s. 24, il. cz.-b., s. nlb.;
– Baśń i realizm, „Orka“, nr 32, 10 VIII 1958, il. cz.-b. [wirtualna Mediateka Zachęty];
– O wystawie Nikifora, Kudły i trzech górników. Sztuka prymitywna, naiwna i piękna, „Chłopska droga“, nr 70, 31 VIII 1958, il. cz.-b. [wirtualna Mediateka Zachęty];
– Sztuka prymitywna w „Zachęcie“, „Głos koszaliński“, nr 185, 6 VIII 1958, il. cz.-b. (wirtualna Mediateka Zachęty);
– Z wystawy w „Zachęcie“, „Gazeta Robotnicza Wrocław“, nr 182, 4 VIII 1958, il. cz.-b. [ wirtualna Mediateka Zachęty];
– Spotkanie z Teofilem Ociepką, 1962, film dokumentalny, reż. T. Makarczyński, 4’55’’- 5’17’’;
– A. Banach, Ociepka, Arkady 1988, il. cz.-b. na wyklejkach (fragmenty), il. 9 (całość); 10-13 (fragmenty), s. nlb.;
– S.A. Wisłocki, Mistrz Teofil Ociepka. Między władzą a prawdą, Katowice 2010, il. cz.-b., s. 59.


Powstałe w 1949 roku Narodziny człowieka są jednym z najbardziej znanych i cenionych dzieł Teofila Ociepki. Świadczy o tym obecność obrazu na wystawach, a także pozytywny odzew, z jakim spotkał się w ówczesnej prasie. Pisała o nim m.in. Bożena Kowalska na łamach „Ekranu“ w 1958 roku: Tematyka obrazów Teofila Ociepki jest fantastyczna. Przedpotopowa fauna i flora z drzewiastymi paprociami i ogromnymi jaszczurami wypełnia płótna artysty, o pełnym poezji nastroju i pomysłach tematycznych. Narodziny człowieka ukazane są przez Ociepkę w scenie, gdzie wśród przedziwnego krajobrazu i równie niezwykłych zwierząt pojawia się maleńkie niemowlę w otwartym kielichu kwiatu (...). Główkę dziecka otacza aureola, która jest czytelnym odwołaniem do tradycyjnej chrześcijańskiej ikonografii. Zaskakujące łączenie jej elementów z przedstawieniami bujnej przyrody i baśniowych stworzeń było miarą fenomenu twórczości obdarzonego niepospolitą wyobraźnią malarza-górnika.

Teofil Ociepka (Janów Śląski 1891 - Bydgoszcz 1978) był malarzem naiwnym, najwybitniejszym obok Nikifora przedstawicielem tej odmiany sztuki w Polsce. Ukończył szkołę powszechną, po czym w wieku 15 lat, po śmierci ojca, podjął pracę by utrzymać rodzinę. Do emerytury pracował w kopalni na Górnym Śląsku. Od dzieciństwa interesował się ludowymi klechdami i baśniami, a także teoriami okultystycznymi, z którymi zatknął się za pośrednictwem F. Hohmanna, niemieckiego wyznawcy idei różo-krzyżowców, z którym przez wiele lat utrzymywał kontakt. Pod wpływem tych zainteresowań wstąpił do gminy okultystycznej działającej w Janowie (dzielnica Katowic). Grupa, istniejąca od lat 30. do 60., złożona była głównie z górników, którzy poświęcali się poszukiwaniom metafizycznym i zgłębianiu nauk hermetycznych. Ideom tym Ociepka podporządkował także swoje malarstwo, rozwijające się w dwóch etapach. Początkowo, w latach 1927-1930, samodzielnie i z trudem uczył się warsztatu malarskiego, tworząc swe najlepsze dzieła. Podjął na nowo twórczość malarską po siedemnastoletniej przerwie, w 1947. Osiągnął wtedy sprawność w posługiwaniu się pędzlem i indywidualny styl. Miał charakterystyczny, drobiazgowy sposób obrazowania i własny zasób motywów, na który składały się wizerunki bestii i fantastycznych roślin w scenerii rajskich ogrodów. W miarę upływu lat jego malarstwo stawało się nieco manieryczne. Dzieje malarza i okultystycznej grupy z Janowa zainspirowały reżysera Lecha Majewskiego do nakręcenia filmu pt. „Angelus“ (2001).

♣ Do Ceny Zakupu doliczana będzie dodatkowo opłata wynikająca z prawa twórcy i jego spadkobierców do otrzymania wynagrodzenia zgodnie z Ustawą z dnia 4 lutego 1994 - o prawie autorskim i prawach pokrewnych (droit de suite).

Stanisław Wysocki (Ełk 1949, mieszka we Wrocławiu) -rzeźbiarz. W latach 1978-80 studiował w poznańskiej PWSSP, później zaś w (1981-86) w Hochschule der Kunste w Berlinie, w pracowni prof. J..H. Lonasa. Dyplom w dziedzinie rzeźby uzyskał w 1986 r. Podczas studiów w Berlinie pracował jako praktykant w słynnej odlewni rzeźby "Herman NOACK Bildgieserei", gdzie poznał wielu rzeźbiarzy o światowej renomie, m.in. Henry Moore'a. Współpraca przy wykonywaniu rzeźb zaowocowała pobytem w 1990 r. w jego pracowni Pery Green pod Londynem. Obecnie artysta mieszka we Wrocławiu. Ma na swoim koncie około 30 wystaw indywidualnych i kilkadziesiąt zbiorowych. Jego prace prezentowane były m.in. w Niemczech, Włoszech, Danii, Szwecji, Anglii, Turcji i w licznych galeriach w kraju.

W tytułowej rzeźbie artysta bardzo celnie uchwycił kontrast pomiędzy dynamicznie pędzącymi końmi a statyczną pozą aurigi (woźnicy). Dodatkowo umieszczenie kompozycji na półkuli wywołuje wrażenie, że zaprzęg mknie ku górze czyniąc rzeźbę niezwykle efektowną.

Bronisław Chromy (Leńcze k. Lanckorony 1925 - Kraków 2017) studiował na Wydziale Rzeźby ASP w Krakowie, gdzie w latach 1950-56 był uczniem i dyplomantem Xawerego Dunikowskiego. Początkowo wykładał na Wydziale Grafiki – filii ASP w Katowicach, następnie w Krakowie. W latach 1981-84 pełnił funkcję prorektora, od 1983 był profesorem na Wydziale Rzeźby, od 1986 – na Wydziale Grafiki. Zrealizował wiele pomników i rzeźb monumentalnych, wśród nich tak znane, jak Pietà Oświęcimska (1963), Smok Wawelski w Krakowie (1969), Ukrzyżowany w kościele Arka Pana w Nowej Hucie (1977), Pomnik Jana Pawła II w Tarnowie (1981), Pomnik Żołnierzy Polski Walczącej w Krakowie (1992) i in. Uprawiał też rzeźbę kameralną i medalierstwo, projektował tablice pamiątkowe, nagrobki, statuetki i trofea, jak Lajkonik dla laureatów krakowskiego festiwalu filmów krótkometrażowych, Pegaz wręczany na przeglądach filmów o sztuce w Zakopanem i in. Choć w jego sztuce dominowała tematyka martyrologiczna i religijna, w drobniejszych formach sięgał po tematy animalistyczne np. „Sowy” z Plant, „Owieczki” ze skweru przed Akademią Rolniczą, a także pomnik psa Dżoka, symbolu psiej wierności (usytuowany na bulwarach wiślanych pod Wawelem).

W marcu 2009 roku Bronisław Chromy został Laureatem Złotego Medalu „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. Brał też udział w wielu wystawach zbiorowych.

Prace prof. Bronisława Chromego znajdują się w zbiorach m.in. Muzeum Narodowego w Warszawie, Muzeum Narodowego w Krakowie, Muzeum Narodowego w Poznaniu, Muzeum Medalierstwa we Wrocławiu, Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu, Muzeum Śląskiego w Katowicach oraz muzeów w Oświęcimiu, Paryżu, Kopenhadze, Moskwie, Skopje, Helsinkach, Barcelonie, Dijon, Rawennie, Hasselt, Bochum i w Arezzo. Ponadto w kolekcjach prywatnych w kraju za granicą, m.in. w Austrii, Japonii, Australii, USA oraz Kanadzie.

♣ Do Ceny Zakupu doliczana będzie dodatkowo opłata wynikająca z prawa twórcy i jego spadkobierców do otrzymania wynagrodzenia zgodnie z Ustawą z dnia 4 lutego 1994 - o prawie autorskim i prawach pokrewnych (droit de suite).

Pochodzenie: kolekcja historyk sztuki Teresy Sowińskiej (1940-2023), autorki wielu publikacji i wystaw, zawodowo związanej z warszawską „Zachętą“.


Obraz wystawiany i opisany:

– Michał Bylina / Henryk Stażewski, Wystawa prac laureatów nagród Ministra Kultury i Sztuki przyznanych w 1977 r. za twórczość artystyczną w dziedzinie plastyki, CBWA Zachęta, Warszawa styczeń 1978, kat. 1 (wymieniony w spisie prac).


Henryk Stażewski nazywany „papieżem polskiej awangardy” język abstrakcji, rozwijał przez całe swoje życie. Uczynił z niego narzędzie do obiektywnego przedstawiania świata. Tak pisał: Sztuka abstrakcyjna jest najbardziej jednolitym, całościowym i organicznym widzeniem kształtów i kolorów. Ma na celu najwyższe wyczulenie naszego oka, osiągnięcie „absolutnego słuchu” wrażliwości kolorystycznej i matematycznej precyzji w wyczuwaniu formy i proporcji. Sztuka abstrakcyjna nie pokazuje zewnętrznego aspektu materii, „przedmiotu”, może jednak zachować kontakt ze zjawiskami i faktami konkretnymi i obiektywnymi świata zewnętrznego, gdyż jest sumą wrażeń i obserwacji, jest wyczuciem klimatu współczesności, wyrazem dynamizmu dzisiejszego życia, lirycznym obrazem epoki, w której odbywają się przewroty, powodowane wielkimi ruchami społecznymi, wynalazkami i odkryciami, epoki rozbicia stosu atomowego itd. Wszystko to powoduje gruntowne zmiany w charakterze naszego życia i musi znaleźć oddźwięk w sztuce i stworzyć nowe środki wyrazu plastycznego. (Stażewski, w: Michał Bylina / Henryk Stażewski, Warszawa styczeń 1978 s. nlb.)

Henryk Stażewski (Warszawa 9 I 1894 - Warszawa 10 VI 1988) studiował w Szkole Sztuk Pięknych w Warszawie w latach 1913-1920. W początkach kariery malował martwe natury. Przejściowo wystawiał z ugrupowaniem „Formiści” (1922). Wziął też udział w Wystawie Nowej Sztuki w Wilnie w 1923. O tego czasu tworzył pod wpływem konstruktywizmu. Obok kompozycji malarskich trudnił się grafiką książkową, projektował wnętrza, sprzęty, a także scenografie – były to w większości prace teoretyczne i studyjne. Polskie i międzyna-rodowe ugrupowania awangardy, z którymi wystawiał i współpracował jako publicysta, to kolejno: „Blok” (1924-1926), „Praesens” (1926-1930), „Cercle et Carré” (1929-1931), „Abstraction-Création” (1931-1939), „a. r.” (1932-1939). Należał też do Koła Artystów Grafików Reklamowych (1933-1939). W 1930 był współorganizatorem zbiórki dzieł artystów międzynarodowej awangardy przeznaczonych dla muzeum łódzkiego (obecnie w Muzeum Sztuki w Łodzi). Po II wojnie mieszkał i działał w Warszawie. W latach 40. i 50. podejmował próby dostosowania się do postulatów sztuki figuratywnej. Z tego okresu pochodzą rysunkowe i malarskie kompozycje o tematyce pracy, budowy, a także projekty monumentalne. Po 1956, uznawany powszechnie za patrona polskiej awangardy, uprawiał już wyłącznie abstrakcję o konstruktywistycznym rodowodzie. Tworzył cykle prac, będących studiami płaszczyzn, linii, kolorów w różnych układach względem siebie. Przy pozorach chłodnej perfekcji umiał nasycić je emocją bezpośredniego dotknięcia, śladu ręki. Obok malarstwa i form pochodnych, jak collages, reliefy, multiple, tworzył formy przestrzenne i grafikę (autoryzował serigraficzne repliki swoich prac). Był laureatem wielu nagród i odznaczeń krajowych i zagranicznych, w tym Nagrody Herdera, Wiedeń 1972.

♣ Do Ceny Zakupu doliczana będzie dodatkowo opłata wynikająca z prawa twórcy i jego spadkobierców do otrzymania wynagrodzenia zgodnie z Ustawą z dnia 4 lutego 1994 - o prawie autorskim i prawach pokrewnych (droit de suite).

Rozpoznawalność moich obrazów nie wynika z jakiegoś spójnego dla nich rysunku, tylko raczej z tego, co dzieje się ze światłem, które rodzi się z kolorów. Bo kolor jest wtedy sensowny, kiedy daje światło. A co jeszcze jest najważniejsze, i o czym często się teraz zapomina, to jest to, że dobre obrazy – i stare obrazy, i współczesne obrazy, i abstrakcyjne obrazy i nieabstrakcyjne obrazy – wszystkie się tym wyróżniają, że od nich idzie światło. Idzie od nich, a nie na nie pada i daje odblask. Odblask powstaje z samej farby. Sam obraz może być bardzo ciemny, a jednak dawać światło.

Stefan Gierowski. Pustka i światło. Rzecz o kolorze, BWA Galeria Sztuki w Olsztynie, Olsztyn 2019

Stefan Gierowski (Częstochowa 1925 - 2022) studiował malarstwo w ASP w Krakowie (m. in. u Jerzego Fedkowicza i Zbigniewa Pronaszki) i historię sztuki na Uniwersytecie Jagiellońskim. W 1949 przeniósł się do Warszawy. W 1955 wziął udział w wystawie w Arsenale. W tym okresie uprawiał malarstwo figuratywne o akcentach egzystencjalistycznych. W 1957 powstał pierwszy obraz oznaczony numerem I - od tej pory artysta nie stosuje literackich tytułów, nazywając swe prace "Obrazami" i numerując je liczbami rzymskimi. Artysta związał się z warszawską Galerią Krzywe Koło, gdzie miał wystawy indywidualne w 1957 i 1959. Jego obrazy wyłamują się z definicji zarówno abstrakcji typu informel, jak też sztuki postkonstruktywistycznej, choć noszą cechy obydwu tych kierunków. Odznaczają się, zwłaszcza we wczesnym okresie, wyszukaną grą faktury i kolorów, co pozwala widzieć w Gierowskim kontynuatora szkoły polskiego koloryzmu. W latach 60. w obrazach o zdecydowanej kompozycji eksponował efekty walorowe. Od lat 70. więcej uwagi skupiał na wzajemnych oddziaływaniach pól barwnych, to skontrastowanych, to rozbitych na plamy czystego pigmentu. Ten wątek w latach 80. zyskał znaczące uzupełnienie. Artysta podjął poszukiwania form i układów kompozycyjnych, które mogłyby stać się plastycznym ekwiwalentem pojęć werbalnych (cykl "Malowanie Dziesięciorga Przykazań" z 1986). W latach 1961-1995 Gierowski był pedagogiem w Akademii warszawskiej, od 1976 – profesorem, w latach 1975-1981 dziekanem Wydziału Malarstwa. Prowadził pracownię wyróżniającą się programem i poziomem intelektualnym, z której wyszło wielu wybitnych malarzy. W 1983 został wybrany przez Senat Akademii na rektora, lecz wybór nie został zatwierdzony przez władze. Przyczyniła się do tego postawa artysty wobec stanu wojennego – w czym również był wzorem dla swych uczniów.

♣ Do Ceny Zakupu doliczana będzie dodatkowo opłata wynikająca z prawa twórcy i jego spadkobierców do otrzymania wynagrodzenia zgodnie z Ustawą z dnia 4 lutego 1994 - o prawie autorskim i prawach pokrewnych (droit de suite).

Leon Tarasewicz nie nadaje tytułów swoim obrazom, pozostawiając odbiorcom swobodę ich interpretacji, jednak intensywność związku tego malarstwa z naturą narzuca się w sposób niezwykle sugestywny. W wyniku tej głębokiej relacji artysty wobec natury, powstają obrazy abstrakcyjne, a zarazem wywołujące skojarzenie z rzeczywistym pejzażem. Powstaje malarska synteza, daleka od dosłowności, ale próbująca zatrzymać to, co najważniejsze. Sam artysta mówił o tym: Nie ma na moich obrazach rzeczy, które nie miałyby odniesienia do rzeczywistości. Często osoby działające w opozycji do zastanych idei powracają do klasyki. Artyści, którzy tworzą – wydawałoby się – abstrakcyjne obrazy, wcale nie wywodzą ich z idei abstrakcji (Leon Tarasewicz, Czuć sztukę w: Polscy artyści w sztuce świata. Rozmowy Elżbiety Dzikowskiej, Izabelin – Warszawa, 2005, s. 282).

Aneta Prasał tak pisała o twórczości Tarasewicza: Całe to malarstwo rodzi się nie tyle z obserwacji natury, ile z jej doświadczania, przeżywania, kontemplacji. Jest próbą dotknięcia tajemnicy, która objawia się zmiennością światła, pór roku, rytmu wyznaczanego w lesie pniami drzew. Pokryte farbą płaszczyzny płócien układają się w opowieść o życiu człowieka w milczeniu, z uwagą, w niemal dziecięcym zachwycie przyglądającego się otaczającej go rzeczywistości. Samo malowanie jest już tylko poszukiwaniem najlepszego sposobu opisania własnych olśnień i wzruszeń. (...) Uderzający jest w tym malarstwie kontrast bogactwa barw, faktury, światła z surowością kompozycji, którą często rządzi geometria (A. Prasał, Bez tytułu, olej na płótnie. O obrazach Leona Tarasewicza, [w:] katalog wystawy Leona Tarasewicza, Galeria Sztuki Współczesnej Zachęta, 1999, s. 3).

Leon Tarasewicz (Stacja Waliły na Białostocczyźnie 14 III 1957, mieszka we wsi Waliły i w Warszawie) studiował na Wydziale Malarstwa ASP w Warszawie w latach 1979-1984. Dyplom uzyskał w pracowni prof. Tadeusza Dominika. Już w okresie studiów odnalazł własny sposób przedstawiania natury poddawanej syntezie na granicy abstrakcji. W początkowym okresie jego obrazy oparte były na wnikliwie zaobserwowanych motywach, takich jak widziane z oddali stożki drzew na górskich stokach, rytm pni drzew w lesie, stada wzbijających się do lotu ptaków, kamienie. Od ok. 1988 artysta wychodzi poza konkretne odniesienia przedmiotowe ku wartościom czysto malarskim: barwie, grze walorów, fakturze. Tworzy abstrakcyjne kompozycje pól i smug koloru wypełniających wielkoformatowe obrazy, jak również - coraz częściej - malowidła na ścianach galerii (np. w Konsthall, Malmö 1992, w Galerii Foksal, Warszawa 1994, na wystawie "Sztuka wobec natury", Galeria Zachęta, Warszawa 1996). Z czasem tego typu realizacje przestrzenne w miejscach publicznych (choć ma również w dorobku kilka aranżacji wnętrz prywatnych) stały się głównym wątkiem jego twórczości. Apogeum tej tendencji przypadło na przełom stuleci, kiedy artysta zaprezentował barwną "podłogę" na Biennale Sztuki w Wenecji w 2001 oraz indywidualną wystawę-instalację w Centrum Sztuki Współczesnej w Warszawie w 2003, pomyślaną jako przestrzeń malarska, w którą widz może fizycznie wejść. Artysta od początku kariery odnosi wiele sukcesów, również rynkowych, w kraju i za granicą. Brał udział w wielu prestiżowych wystawach zbiorowych, indywidualnie współpracuje od 1984 z Galerią Foksal w Warszawie oraz m. in. z Galerie Nordenhake w Sztokholmie i Berlinie. Miał wystawy indywidualne w czołowych muzeach i galeriach w kraju oraz w Londynie, Nowym Jorku, Berlinie, Wenecji i in. Jego prace weszły do prestiżowych kolekcji muzealnych. Otrzymał Nagrodę im. Jana Cybisa (1998), Nagrodę Fundacji Zofii i Jerzego Nowosielskich (1999), Paszport "Polityki" (2000). Artysta akcentuje swą narodowość białoruską, działa na rzecz społeczności lokalnej i ruchów opozycyjnych na Białorusi. W roku akademickim 1996/97 Akademia warszawska zaprosiła go do prowadzenia pracowni na Wydziale Malarstwa. Uczy tam do dziś, będąc dla studentów nie tylko autorytetem artystycznym, ale i oddanym pedagogiem, organizatorem plenerów, warsztatów, wspólnych wyjazdów na wystawy.

♣ Do Ceny Zakupu doliczana będzie dodatkowo opłata wynikająca z prawa twórcy i jego spadkobierców do otrzymania wynagrodzenia zgodnie z Ustawą z dnia 4 lutego 1994 - o prawie autorskim i prawach pokrewnych (droit de suite).

Sztuka to jest poczucie niemożliwości. Twórca każdą kolejną pracą przekracza granice, o których sam jeszcze nie wie. I trzeba mocno wierzyć w to, że ma się przed sobą drzwi do otwarcia, drogi, którymi jeszcze nie szedłeś, ani ty, ani inni.

M. Czyńska, Nie opuszczam rąk. Rozmowa z Leonem Tarasewiczem, Warszawa 2021, s. 144

Leon Tarasewicz (Stacja Waliły na Białostocczyźnie 14 III 1957, mieszka we wsi Waliły i w Warszawie) studiował na Wydziale Malarstwa ASP w Warszawie w latach 1979-1984. Dyplom uzyskał w pracowni prof. Tadeusza Dominika. Już w okresie studiów odnalazł własny sposób przedstawiania natury poddawanej syntezie na granicy abstrakcji. W początkowym okresie jego obrazy oparte były na wnikliwie zaobserwowanych motywach, takich jak widziane z oddali stożki drzew na górskich stokach, rytm pni drzew w lesie, stada wzbijających się do lotu ptaków, kamienie. Od ok. 1988 artysta wychodzi poza konkretne odniesienia przedmiotowe ku wartościom czysto malarskim: barwie, grze walorów, fakturze. Tworzy abstrakcyjne kompozycje pól i smug koloru wypełniających wielkoformatowe obrazy, jak również - coraz częściej - malowidła na ścianach galerii (np. w Konsthall, Malmö 1992, w Galerii Foksal, Warszawa 1994, na wystawie "Sztuka wobec natury", Galeria Zachęta, Warszawa 1996). Z czasem tego typu realizacje przestrzenne w miejscach publicznych (choć ma również w dorobku kilka aranżacji wnętrz prywatnych) stały się głównym wątkiem jego twórczości. Apogeum tej tendencji przypadło na przełom stuleci, kiedy artysta zaprezentował barwną "podłogę" na Biennale Sztuki w Wenecji w 2001 oraz indywidualną wystawę-instalację w Centrum Sztuki Współczesnej w Warszawie w 2003, pomyślaną jako przestrzeń malarska, w którą widz może fizycznie wejść. Artysta od początku kariery odnosi wiele sukcesów, również rynkowych, w kraju i za granicą. Brał udział w wielu prestiżowych wystawach zbiorowych, indywidualnie współpracuje od 1984 z Galerią Foksal w Warszawie oraz m. in. z Galerie Nordenhake w Sztokholmie i Berlinie. Miał wystawy indywidualne w czołowych muzeach i galeriach w kraju oraz w Londynie, Nowym Jorku, Berlinie, Wenecji i in. Jego prace weszły do prestiżowych kolekcji muzealnych. Otrzymał Nagrodę im. Jana Cybisa (1998), Nagrodę Fundacji Zofii i Jerzego Nowosielskich (1999), Paszport "Polityki" (2000). Artysta akcentuje swą narodowość białoruską, działa na rzecz społeczności lokalnej i ruchów opozycyjnych na Białorusi. W roku akademickim 1996/97 Akademia warszawska zaprosiła go do prowadzenia pracowni na Wydziale Malarstwa. Uczy tam do dziś, będąc dla studentów nie tylko autorytetem artystycznym, ale i oddanym pedagogiem, organizatorem plenerów, warsztatów, wspólnych wyjazdów na wystawy.

♣ Do Ceny Zakupu doliczana będzie dodatkowo opłata wynikająca z prawa twórcy i jego spadkobierców do otrzymania wynagrodzenia zgodnie z Ustawą z dnia 4 lutego 1994 - o prawie autorskim i prawach pokrewnych (droit de suite).

Autentyczność obrazu skonsultowana z p. Andrzejem Szczepaniakiem - historykiem sztuki, kuratorem wystaw, dyrektorem wykonawczym Galerii Starmach, redaktorem m.in. wydanych przez Skirę albumów Henryk Stażewski (2018), Jerzy Nowosielski (2019).


Obraz wystawiany, opisany i reprodukowany:
– San Marino, Palazzo del Kursaal, V Biennale Internazionale d’Arte Contemporanea della Republica di San Marino, 31 VII – 30 IX 1965, kat. 3;
– Malarstwo. Anna Güntner, Włodzimierz Kunz, Danuta Kluza, Jerzy Nowosielski [kat. wystawy], Kraków, BWA, 22 X – XI 1966, kat. 21, il. 5 cz.-b.;
– Jerzy Nowosielski [kat. wystawy], Galeria Śląska ZPAP, Gliwice, 17 I – 5 II 1967, il. 6 cz.-b.;
– Lublin, BWA, 19 III – 5 IV 1967;
– Jerzy Nowosielski [kat. wystawy], Pawilon Wystawowy BWA, Kraków, 19 I – 17 II 1974, il. 5 cz.-b.;
– Jerzy Nowosielski [kat. wystawy], Muzeum Narodowe w Poznaniu, 1993, il. II 59, kat. I. 113, s. 170;
– Jerzy Nowosielski, Muzeum Narodowe we Wrocławiu, 25 VI – 19 IX 1993;
– Jerzy Nowosielski, Zachęta Państwowa Galeria Sztuki, Warszawa 4 X – 1 XI 1993;
– Agata Ławniczak, Znak w górach, TVP Poznań 1995 (obraz pojawia się w filmie poświęconym twórczości Jerzego Nowosielskiego w 3’52’’);
– Mieczysław Porębski, Znak w górach, w: Mieczysław Porębski, Nowosielski, Kraków 2003, s. 186-187.


W latach 50. i 60. pojawiają się w twórczości Jerzego Nowosielskiego syntetyczne pejzaże, w których – w charakterystyczny dla siebie sposób – łączy artysta elementy sztuki figuratywnej i abstrakcji. Kubizowane formy zaczerpnięte z natury, scalane są typowym dla ikony płaszczyznowym ujęciem całości. O górskich pejzażach Nowosielskiego pisał Andrzej Kostołowski: Wśród elementów krajobrazowych góry wydają się mieć znaczenie szczególne. To one przecież są i najbardziej wyniosłe, i graniczą z niebem. [...] Jak wiadomo, malarstwo chrześcijaństwa wschodniego utrwaliło znakowy charakter skał w na wpół zgeometryzowanych układach brył, ze szczególnym podkreśleniem form trapezoidalnych. Artysta z upodobaniem i mistrzostwem maluje takie spirytualne góry. [cyt. za: A. Kostołowski, Między niebem i ziemią, w: Jerzy Nowosielski. Katalog wystawy, Muzeum Narodowe w Poznaniu 1993, s. 65-66]

Znak w górach pojawia się także w filmie o tym samym tytule, nakręconym przez Agatę Ławniczak w 1995. W swoim tekście o tym dziele, pisał Mieczysław Porębski: „Znak w górach“ to tytuł obrazu Jerzego Nowosielskiego, namalowanego dość dawno, przed trzydziestu laty, w roku 1965. Niewielki, bardzo prosty. Tło wypełnia brunatno-zielone pasmo, zniżające się załomem ku środkowi, jakby pod naporem błękitnego nieba, które chciało być bliżej ziemi, przykryć ją ochronnym kloszem nieskończoności jak rozświetloną latarnią cerkiewki, gdzieś w górach właśnie. „Czy to góra, czy zasłona?“ – pytała kiedyś Joanna Pollakówna. I góra, i Zasłona, jak wszystko, co maluje Nowosielski. A Znak? Znak to niewielki kwadracik w oranżowym obramowaniu u podnóża owej kryjącej tajemnicę Zasłony. Znak czego? Czyjejś osobnej, chłonącej odgórną Jasność błękitu, obecności? Bliżej biegnie skądś dokądś oranżowa steczka. Ten właśnie niewielki obraz otwiera całą suitę następnych, które [...] będą przesuwać nam się przed oczyma w poświęconym artyście filmie autorki scenariusza – Agaty Ławniczak, i autora zdjęć – Karola Żurawskiego.

Jerzy Nowosielski (Kraków 1923 - Kraków 2011) w 1940 zaczął studia w Kunstgewerbeschule w Krakowie. W 1942 przebywał przez niecały rok w Ławrze św. Jana Chrzciciela pod Lwowem. Studiował tam sztukę malowania i historię ikon. Po powrocie do Krakowa w 1943 nawiązał ponowne kontakty z kręgiem przyszłej Grupy Krakowskiej. Po wojnie kontynuował studia w ASP w Krakowie pod kierunkiem prof. Eugeniusza Eibischa (1945-1947). Na I Wystawie Sztuki Nowoczesnej w Krakowie w 1948/49 pokazał obrazy utrzymane w nurcie abstrakcji geometrycznej. W latach socrealizmu nie wystawiał, zajmując się w tym czasie scenografią oraz malowaniem cerkwi i kościołów. W 1955 w Łodzi zaprezentował swą pierwszą wystawę indywidualną, w 1956 wziął udział w XXVIII Biennale w Wenecji. W latach 1957-1962 był pedagogiem w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Łodzi, następnie w Akademii krakowskiej, gdzie wykładał na Wydziale Malarstwa do przejścia na emeryturę w 1993. W drugiej połowie lat 50. osiągnął charakterystyczny styl aktów, pejzaży i scen figuralnych we wnętrzach, który zawdzięczał swej fascynacji ikoną i doświadczeniom z malarstwem sakralnym. W 1976 podjął na nowo realizacje monumentalne, wykonując m.in. malowidła ścienne, stacje Drogi Krzyżowej i projekty witraży w kościele Opatrzności Bożej w Wesołej pod Warszawą (1976-1979). Artysta powszechnie uznawany był za autorytet w dziedzinie sztuki zakorzenionej w wartościach duchowych.

Jerzy Nowosielski zmarł 21 lutego 2011 w Krakowie.

♣ Do Ceny Zakupu doliczana będzie dodatkowo opłata wynikająca z prawa twórcy i jego spadkobierców do otrzymania wynagrodzenia zgodnie z Ustawą z dnia 4 lutego 1994 - o prawie autorskim i prawach pokrewnych (droit de suite).

Ważnym nurtem w malarstwie Stanisława Baja, oprócz pejzażu rzeki Bug, jest portret. Artysta uwidacznia na płótnach mieszkańców rodzinnej wsi Dołhobrody, sąsiadów, znajomych, jednak najczęściej portretuje matkę. Na przestrzeni czterdziestu lat stworzył ponad trzysta jej wizerunków. Marię Baj malował w kuchni, przy stole, przy stodole, przy płocie czy – jak na naszym obrazie – w trakcie modlitwy. Tak rozbudowana malarska opowieść o matce – pisała Anna Wachta – jest wzruszającym ewenementem w historii malarstwa. Matka przez jej najliczniejszą i nadludzką obecność na obrazach, staje się najważniejszym obiektem – symbolem figuratywnego malarstwa Baja. Matka – jedyny pewny i niewybieralny element ludzkiego życia. Jest prostą linią trwania, której jesteśmy przedłużeniem. Matka starzeje się i umiera, ale nie znika: trwa biologicznie w swoim jedynym synu i patrzy z setek jego obrazów. Życie trwa. (Anna Wachta, Przyczynek do biografii Stanisława Baja, w: Stanisław Baj, Olszanica 2023, s. 37)

W innym miejscu, autorka wskazuje na element przemijania w twórczości Baja, a także na środki wyrazu, którymi posługuje się ten artysta: Seria portretów matki to wyjątkowe w malarstwie studium przemijania, dowód na współbycie w czasie, trwanie i gaśnięcie. Starość ma tu swoje zmęczenie i godność. Twarze są ekspresyjne, często oderwane od ciała, lewitujące, jaśnieją w ciemności. (...) Nie interesuje go, czym człowiek patrzy, tylko jak. Nie maluje oczu – maluje spojrzenie. Wyraz. Do skutku szuka „wewnętrznego rytmu twarzy“, odczytuje „architekturę głowy“. Baj nie dopieszcza detalu, a jednak bez trudu poznalibyśmy jego modela w tłumie. W każdym pociągnięciu jego pędzla mieszka – w różnych proporcjach – zarówno blask, kolor, jak i mrok. (...) Obrazy Baja mają jeszcze jeden nieuchwytny walor: blask. Trudno go zdefiniować, ale instynktownie potrafimy go odróżnić od innych efektów optycznych. Blask bije od świętych. Blask bije z obrazów Baja, nawet tych najmroczniejszych. (Anna Wachta, Baj. Malarstwo, Olszanica 2022, s. 8-9)

Stanisław Baj (Dołhobrody n/Bugiem 1953, mieszka w Warszawie i Dołhobrodach) studiował w latach 1972-78 w Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie w pracowniach profesorów Byliny, Sienickiego i Maciąga. Dyplom z wyróżnieniem w prof. Maciąga. Obecnie jest wykładowcą w macierzystej uczelni. Uprawia malarstwo i rysunek. Miał wiele wystaw indywidualnych m.in.: Muzeum Mazowieckie w Płocku (1995); Państwowy Instytut Sztuki w Moskwie (2002); BWA Kielce(2003); Galeria Zapiecek W-wa ( 2004); Galeria Test W-wa (2010): Galeria aTAK W-wa (2011), brał też udział w wystawach zbiorowych. Uważany jest za jednego z najciekawszych kontynuatorów tradycji polskiego malarstwa realistycznego. Jego zainteresowania koncentrują się wokół wsi podlaskiej i jej mieszkańców. Tworzy portrety polskich chłopów, wydobywając w sposób niepowtarzalny ich szlachetna prostotę i ekspresyjnie oddając trud codziennej pracy. W szeroko malowanych, nostalgicznych pejzażach nadbużańskich, które są drugim wiodącym tematem jego obrazów, artysta operuje pulsującym światłem i kolorem. W jednym z wywiadów tak o nich mówi: „ Obrazy odzwierciedlają, jak ja odczuwam i widzę rzekę Bug. Malując chciałem dać wraz temu, jak ogromna i wielka jest natura, wobec której człowiek powinien czuć respekt”. W 2001 ukazał się album poświęcony twórczości artysty.

♣ Do Ceny Zakupu doliczana będzie dodatkowo opłata wynikająca z prawa twórcy i jego spadkobierców do otrzymania wynagrodzenia zgodnie z Ustawą z dnia 4 lutego 1994 - o prawie autorskim i prawach pokrewnych (droit de suite).

Edyta Hul (Dobre Miasto 1986, mieszka w Warszawie) - absolwentka Wydziału Malarstwa Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku (2012). Laureatka Grand Prix 46 Biennale Malarstwa „Bielska Jesień 2023 ” (wraz z Karoliną Jarzębak i Adamem Kozickim). Laureatka Nagrody specjalnej na 11 Triennale Małych Form Malarskich (Toruń, 2019). Artystka w swoim malarstwie nawiązuje do kształtów natury, nadając im niemal abstrakcyjne oblicze. Łączy farby olejne z emaliami przemysłowymi, osiągając intrygujący efekt wizualnej głębi, gęstości.

♣ Do Ceny Zakupu doliczana będzie dodatkowo opłata wynikająca z prawa twórcy i jego spadkobierców do otrzymania wynagrodzenia zgodnie z Ustawą z dnia 4 lutego 1994 - o prawie autorskim i prawach pokrewnych (droit de suite).

Jacek Sienicki (Warszawa 29 II 1928 - Warszawa 14 XII 2000) studiował na Wydziale Malarstwa ASP w Warszawie, gdzie w 1954 uzyskał dyplom w pracowni prof. Artura Nachta-Samborskiego. W 1955 był uczestnikiem Wystawy Młodej Plastyki w warszawskim Arsenale. Udział w tej manifestacji był nie tylko właściwym debiutem artysty, ale też na lata określił jego postawę, dzieloną z innymi „arsenałowcami“, której zasady to: prymat etyki, sceptycyzm wobec przemijających mód artystycznych, wierność sobie. W 1955 Sienicki podjął pracę pedagogiczną w macierzystej uczelni. Przeszedł wszystkie szczeble akademickie, otrzymując tytuł profesora w 1981. Był laureatem liczących się nagród, m.in. Nagrody Krytyki im. Cypriana Kamila Norwida w 1974, Nagrody im. Jana Cybisa (niezależnej) w 1984, nagrody Fundacji im. Alfreda Jurzykowskiego w 1993. Jego malarstwo od wczesnych lat oscylowało między figuratywizmem o często dramatycznej wymowie egzystencjalnej i skłonnością do abstrakcji. Przy tym malarz nie opuszczał dość ograniczonego zestawu ulubionych motywów, do których należały: czaszki końskie, wydłużone postaci, ciemne wnętrza, które rozgrywał w podobnej, ciemno-zimnej gamie barwnej. Równolegle do malarstwa wiele rysował, zazwyczaj węglem, traktując prace w tej technice jako autonomiczne dzieła.

* Do Ceny Zakupu zostanie doliczony dodatkowo podatek graniczny VAT 8%

♣ Do Ceny Zakupu doliczana będzie dodatkowo opłata wynikająca z prawa twórcy i jego spadkobierców do otrzymania wynagrodzenia zgodnie z Ustawą z dnia 4 lutego 1994 - o prawie autorskim i prawach pokrewnych (droit de suite).

Jerzy Nowosielski (Kraków 1923 - Kraków 2011) w 1940 zaczął studia w Kunstgewerbeschule w Krakowie. W 1942 przebywał przez niecały rok w Ławrze św. Jana Chrzciciela pod Lwowem. Studiował tam sztukę malowania i historię ikon. Po powrocie do Krakowa w 1943 nawiązał ponowne kontakty z kręgiem przyszłej Grupy Krakowskiej. Po wojnie kontynuował studia w ASP w Krakowie pod kierunkiem prof. Eugeniusza Eibischa (1945-1947). Na I Wystawie Sztuki Nowoczesnej w Krakowie w 1948/49 pokazał obrazy utrzymane w nurcie abstrakcji geometrycznej. W latach socrealizmu nie wystawiał, zajmując się w tym czasie scenografią oraz malowaniem cerkwi i kościołów. W 1955 w Łodzi zaprezentował swą pierwszą wystawę indywidualną, w 1956 wziął udział w XXVIII Biennale w Wenecji. W latach 1957-1962 był pedagogiem w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Łodzi, następnie w Akademii krakowskiej, gdzie wykładał na Wydziale Malarstwa do przejścia na emeryturę w 1993. W drugiej połowie lat 50. osiągnął charakterystyczny styl aktów, pejzaży i scen figuralnych we wnętrzach, który zawdzięczał swej fascynacji ikoną i doświadczeniom z malarstwem sakralnym. W 1976 podjął na nowo realizacje monumentalne, wykonując m.in. malowidła ścienne, stacje Drogi Krzyżowej i projekty witraży w kościele Opatrzności Bożej w Wesołej pod Warszawą (1976-1979). Artysta powszechnie uznawany był za autorytet w dziedzinie sztuki zakorzenionej w wartościach duchowych.

Jerzy Nowosielski zmarł 21 lutego 2011 w Krakowie.

* Do Ceny Zakupu zostanie doliczony dodatkowo podatek graniczny VAT 8%

♣ Do Ceny Zakupu zostanie doliczona dodatkowo opłata wynikająca z prawa twórcy i jego spadkobierców do otrzymania wynagrodzenia zgodnie z Ustawą z dnia 4 lutego 1994 roku - o prawie autorskim i prawach pokrewnych (droit de suite)

Jan Lebenstein (Brześć Litewski 1930 - Kraków 1999) w latach 1948-1954 studiował malarstwo w ASP w Warszawie pod kierunkiem prof. Eugeniusza Eibischa i Artura Nachta-Samborskiego. W 1955 wziął udział w wystawie w warszawskim Arsenale. Zaprzyjaźniony w czasie studiów z Mironem Białoszewskim, swą pierwszą wystawę indywidualną pokazał w 1956 w Teatrze na Tarczyńskiej. W 1959 zdobył Grand Prix de la Ville de Paris na I Biennale Młodych w Paryżu i w tym roku przeniósł się na stałe do Paryża. Po seriach "figur kreślonych" (na papierze milimetrowym) i "figur hieratycznych" z lat 1955-1958 maluje cykl "figur osiowych" (1958-1962), które wystawia w Paryżu i USA. Równolegle w 1960 zaczyna rysowane "karnety", rodzaj dziennika, który w przyszłości dostarczy motywów wykorzystanych w obrazach. W latach 1964-1965 maluje "Bestiarium", cykl fakturowych, archaizowanych stworów przypominających prehistoryczne wykopaliska. Bezpośrednio po nich wprowadza do swych obrazów postaci ludzkie i fantastyczne, odgrywające sceny ni to mitologiczne, ni to ze snu, często przesycone erotyką. W 1970 projektuje witraże dla Centre du Dialogue w Paryżu. W W 1971 otrzymuje obywatelstwo francuskie 1974 powstają gwasze inspirowane Folwarkiem zwierzęcym George'a Orwella. W latach 1976-1989 tworzy wyłącznie w technice gwaszu i pastelu, podejmując tematykę mitologiczną i zaczerpniętą z Biblii: cykle ilustracji do Księgi Hioba (wyd. 1979) i do Apokalipsy (wyd. 1986) w nowych przekładach Czesława Miłosza. W 1989 powraca do malarstwa olejnego (cykl "Pergamon"). Artysta otrzymał m. in. nagrodę Fundacji im. Alfreda Jurzykowskiego w 1976, Nagrodę Muzeum Archidiecezji Warszawskiej w 1985, Nagrodę im. Jana Cybisa w 1987.

♣ Do Ceny Zakupu doliczana będzie dodatkowo opłata wynikająca z prawa twórcy i jego spadkobierców do otrzymania wynagrodzenia zgodnie z Ustawą z dnia 4 lutego 1994 - o prawie autorskim i prawach pokrewnych (droit de suite).

Pochodzenie:
– Kolekcja Artura Lejwy (1895-1972) – marszanda i kolekcjonera prowadzącego od 1953 Galerie Chalette w Nowym Jorku. W latach 1960-1965 współpracował z Janem Lebensteinem sprzedając liczne prace na papierze i blisko czterdzieści płócien artysty.
– Kolekcja prywatna Nowy Jork.

Jan Lebenstein (Brześć Litewski 1930 - Kraków 1999) w latach 1948-1954 studiował malarstwo w ASP w Warszawie pod kierunkiem prof. Eugeniusza Eibischa i Artura Nachta-Samborskiego. W 1955 wziął udział w wystawie w warszawskim Arsenale. Zaprzyjaźniony w czasie studiów z Mironem Białoszewskim, swą pierwszą wystawę indywidualną pokazał w 1956 w Teatrze na Tarczyńskiej. W 1959 zdobył Grand Prix de la Ville de Paris na I Biennale Młodych w Paryżu i w tym roku przeniósł się na stałe do Paryża. Po seriach "figur kreślonych" (na papierze milimetrowym) i "figur hieratycznych" z lat 1955-1958 maluje cykl "figur osiowych" (1958-1962), które wystawia w Paryżu i USA. Równolegle w 1960 zaczyna rysowane "karnety", rodzaj dziennika, który w przyszłości dostarczy motywów wykorzystanych w obrazach. W latach 1964-1965 maluje "Bestiarium", cykl fakturowych, archaizowanych stworów przypominających prehistoryczne wykopaliska. Bezpośrednio po nich wprowadza do swych obrazów postaci ludzkie i fantastyczne, odgrywające sceny ni to mitologiczne, ni to ze snu, często przesycone erotyką. W 1970 projektuje witraże dla Centre du Dialogue w Paryżu. W W 1971 otrzymuje obywatelstwo francuskie 1974 powstają gwasze inspirowane Folwarkiem zwierzęcym George'a Orwella. W latach 1976-1989 tworzy wyłącznie w technice gwaszu i pastelu, podejmując tematykę mitologiczną i zaczerpniętą z Biblii: cykle ilustracji do Księgi Hioba (wyd. 1979) i do Apokalipsy (wyd. 1986) w nowych przekładach Czesława Miłosza. W 1989 powraca do malarstwa olejnego (cykl "Pergamon"). Artysta otrzymał m. in. nagrodę Fundacji im. Alfreda Jurzykowskiego w 1976, Nagrodę Muzeum Archidiecezji Warszawskiej w 1985, Nagrodę im. Jana Cybisa w 1987.

♣ Do Ceny Zakupu doliczana będzie dodatkowo opłata wynikająca z prawa twórcy i jego spadkobierców do otrzymania wynagrodzenia zgodnie z Ustawą z dnia 4 lutego 1994 - o prawie autorskim i prawach pokrewnych (droit de suite).

Pochodzenie:
– Kolekcja Artura Lejwy (1895-1972) – marszanda i kolekcjonera prowadzącego od 1953 Galerie Chalette w Nowym Jorku. W latach 1960-1965 współpracował z Janem Lebensteinem sprzedając liczne prace na papierze i blisko czterdzieści płócien artysty.
– Kolekcja prywatna Nowy Jork.

Jan Lebenstein (Brześć Litewski 1930 - Kraków 1999) w latach 1948-1954 studiował malarstwo w ASP w Warszawie pod kierunkiem prof. Eugeniusza Eibischa i Artura Nachta-Samborskiego. W 1955 wziął udział w wystawie w warszawskim Arsenale. Zaprzyjaźniony w czasie studiów z Mironem Białoszewskim, swą pierwszą wystawę indywidualną pokazał w 1956 w Teatrze na Tarczyńskiej. W 1959 zdobył Grand Prix de la Ville de Paris na I Biennale Młodych w Paryżu i w tym roku przeniósł się na stałe do Paryża. Po seriach "figur kreślonych" (na papierze milimetrowym) i "figur hieratycznych" z lat 1955-1958 maluje cykl "figur osiowych" (1958-1962), które wystawia w Paryżu i USA. Równolegle w 1960 zaczyna rysowane "karnety", rodzaj dziennika, który w przyszłości dostarczy motywów wykorzystanych w obrazach. W latach 1964-1965 maluje "Bestiarium", cykl fakturowych, archaizowanych stworów przypominających prehistoryczne wykopaliska. Bezpośrednio po nich wprowadza do swych obrazów postaci ludzkie i fantastyczne, odgrywające sceny ni to mitologiczne, ni to ze snu, często przesycone erotyką. W 1970 projektuje witraże dla Centre du Dialogue w Paryżu. W W 1971 otrzymuje obywatelstwo francuskie 1974 powstają gwasze inspirowane Folwarkiem zwierzęcym George'a Orwella. W latach 1976-1989 tworzy wyłącznie w technice gwaszu i pastelu, podejmując tematykę mitologiczną i zaczerpniętą z Biblii: cykle ilustracji do Księgi Hioba (wyd. 1979) i do Apokalipsy (wyd. 1986) w nowych przekładach Czesława Miłosza. W 1989 powraca do malarstwa olejnego (cykl "Pergamon"). Artysta otrzymał m. in. nagrodę Fundacji im. Alfreda Jurzykowskiego w 1976, Nagrodę Muzeum Archidiecezji Warszawskiej w 1985, Nagrodę im. Jana Cybisa w 1987.

Obraz reprodukowany w:
– Rozmowa z Janem Lebensteinem, Jerzy Stajuda, „Współczesność“ 27 IV 1965, s. 7, il. czarno-biała (pt. Bieg skamieniały).


Po międzynarodowym sukcesie, jaki odniosły cykle Figur kreślonych i Figur osiowych (1956-1960), wbrew wszelkim naciskom ze strony krytyki, Lebenstein poddał swoje dotychczasowe malarstwo całkowitej metamorfozie. Nastąpiła przemiana Figur osiowych w struktury horyzontalne. Do powstania Bestiarium przyczyniła się fascynacja Lebensteina galerią paleontologii w Jardin de Plantes w Paryżu. „W Jardin des Plantes czułem tę realność, realność istnienia tych zwierząt. Nie chciałem w tym następnym etapie imitować czy małpować tego czy innego ichtiozaura, tylko była to rzeczywista metafora skamieniałego świata, świata nieistniejącego, świata, w którym jeszcze pomimo wszystko, tli się życie po dzień dzisiejszy“. Powstało zadziwiające bestiarium. To – jak się wyraził zaprzyjaźniony z malarzem konserwator z Jardin des Plantes – zwierzęta, których na ziemi nigdy nie było, ale które mogłyby ją zamieszkiwać. Prawdopodobieństwo owo leży w antropologicznym charakterze bestii.

Wspomina artysta: Zacząłem malować ‘zwierzęta’, inspirowane poprzez uprzednio robione notatki. Stwory te zastygłe są w ruchu, może lepiej powiedzieć w skurczu. Zależało mi teraz na przedstawieniu w sposób żywy pewnych sytuacji, które ujmowałem symbolicznie, przedstawiając w swej relacji zarówno zwierzęta jak i ludzi. Nieważne czy relacja ta jest imaginowana, pochodzi z natury czy jest rzutowana z własnego wnętrza – musi być tylko prawdziwa. Nastąpiło tu właśnie połączenie świata zwierzęcego z ludzkim, co traktowane jest przeze mnie symbolicznie – zestawienie to służy mi do określenia sytuacji, które istnieją między ludźmi. Właściwie są to anegdoty opowiadane własnym językiem, a czasem i bełkotem. (Łukasz Kossowski, Jan Lebenstein [1930-1999], Warszawa 2006, s. 49)

Jan Lebenstein (Brześć Litewski 1930 - Kraków 1999) w latach 1948-1954 studiował malarstwo w ASP w Warszawie pod kierunkiem prof. Eugeniusza Eibischa i Artura Nachta-Samborskiego. W 1955 wziął udział w wystawie w warszawskim Arsenale. Zaprzyjaźniony w czasie studiów z Mironem Białoszewskim, swą pierwszą wystawę indywidualną pokazał w 1956 w Teatrze na Tarczyńskiej. W 1959 zdobył Grand Prix de la Ville de Paris na I Biennale Młodych w Paryżu i w tym roku przeniósł się na stałe do Paryża. Po seriach "figur kreślonych" (na papierze milimetrowym) i "figur hieratycznych" z lat 1955-1958 maluje cykl "figur osiowych" (1958-1962), które wystawia w Paryżu i USA. Równolegle w 1960 zaczyna rysowane "karnety", rodzaj dziennika, który w przyszłości dostarczy motywów wykorzystanych w obrazach. W latach 1964-1965 maluje "Bestiarium", cykl fakturowych, archaizowanych stworów przypominających prehistoryczne wykopaliska. Bezpośrednio po nich wprowadza do swych obrazów postaci ludzkie i fantastyczne, odgrywające sceny ni to mitologiczne, ni to ze snu, często przesycone erotyką. W 1970 projektuje witraże dla Centre du Dialogue w Paryżu. W W 1971 otrzymuje obywatelstwo francuskie 1974 powstają gwasze inspirowane Folwarkiem zwierzęcym George'a Orwella. W latach 1976-1989 tworzy wyłącznie w technice gwaszu i pastelu, podejmując tematykę mitologiczną i zaczerpniętą z Biblii: cykle ilustracji do Księgi Hioba (wyd. 1979) i do Apokalipsy (wyd. 1986) w nowych przekładach Czesława Miłosza. W 1989 powraca do malarstwa olejnego (cykl "Pergamon"). Artysta otrzymał m. in. nagrodę Fundacji im. Alfreda Jurzykowskiego w 1976, Nagrodę Muzeum Archidiecezji Warszawskiej w 1985, Nagrodę im. Jana Cybisa w 1987.

♣ Do Ceny Zakupu doliczana będzie dodatkowo opłata wynikająca z prawa twórcy i jego spadkobierców do otrzymania wynagrodzenia zgodnie z Ustawą z dnia 4 lutego 1994 - o prawie autorskim i prawach pokrewnych (droit de suite).

Obraz reprodukowany:
– Strona internetowa Archiwum promocji sztuki Zdzisława Beksińskiego;
– Strona internetowa Dmochowski Gallery NET (Wirtualne Muzeum).


Bliskie estetyce horroru wariacje na temat ludzkiej postaci – senne zjawy, upiory z zaświatów i antropoidalne twory – tworzą charakterystyczny repertuar bohaterów obrazów Zdzisława Beksińskiego. Podobnie jak słynne metafizyczne pejzaże, były plastyczną projekcją wizji artysty, który wielokrotnie podkreślał, że pragnie malować tak, jakby „fotografował marzenia i sny“. Tadeusz Nyczek, znawca twórczości „Beksa“, tłumaczył, jak wyglądała ta artystyczna deklaracja w praktyce: Otóż jest to malowanie na granicy realności. Czasem granica bywa przekraczana w stronę większego prawdopodobieństwa wyglądu ludzi i przedmiotów, czasem podobieństwo do natury staje się bardzo odległe. Bywa wreszcie, że ten sam przedmiot, ta sama postać zawiera jednocześnie cechy prawdopodobieństwa i czystej fantazji. Przykład pierwszy z brzegu: ręce ludzkie. Ich normalność zdaje się nie podlegać dyskusji. Dłonie mają pięć palców, palce – paznokcie... A przecież nie są to ręce całkiem realne. Dłonie są zawsze jakby trochę większe niż nakazuje proporcja biologiczna, żyły nabrzmiałe bardziej niż wynika to z wieku bądź wysiłku, nadgarstek i przedramię malowane są już niemal umownie. Poprawność anatomiczna jest najczęściej tylko punktem wyjścia, artystę interesuje raczej sam gest i wyraz (T. Nyczek, Zdzisław Beksiński, Arkady Warszawa 1989, s. 14-15).

Kompozycja z 1983 roku zdaje się w pełni potwierdzać słowa krytyka. Przytroczone do stelażu ciało kreatury to pseudoanatomiczna plątanina ścięgien i kości ujęta na tle posępnego, apokaliptycznego krajobrazu. Elementy realne mieszają się tutaj z fantastycznymi: zapięte poły płaszcza, warstwa gęstej pajęczyny okrywająca korpus, wielopalczaste dłonie splecione w dramatycznym uścisku, siatka żył. W latach 80. powtarzający się motyw ludzkiej postaci stawał się też coraz częściej punktem wyjścia do rozważania problemów czysto malarskich – pracy nad formą i kolorem. Tym razem efektem warsztatowych zmagań było mistrzowskie opracowanie skali błękitnej dominanty, która imponująco rozpina się od głębokiego granatu po fosforyzujący turkus.

Zdzisław Beksiński (Sanok 24 II 1929 - Warszawa 21 II 2005) studiował w latach 1947-1952 na Wydziale Architektury Politechniki Krakowskiej. Był artystą samoukiem, który osiągnął niekwestionowaną pozycję w polskiej sztuce współczesnej, potwierdzoną obecnością jego prac na prestiżowych wystawach i w kolekcjach muzealnych. Początkowo zajmował się fotografią, którą interesował się od lat studenckich, po 1956 zyskując uznanie jako twórca fotogramów o estetyce opartej o efekty fakturowe. W latach 1958-1962 tworzył abstrakcyjne obrazy-reliefy o bogatej fakturze, głównie metalowe, będące odmianą malarstwa materii. Pod koniec tego okresu powstawały ażurowe formy o kształtach figur i pełnoplastyczne rzeźby w metalu. Kolejnym etapem jego twórczości były lata 1962-1974, kiedy poświęcał się głównie rysunkowi. W latach 60. rysował piórkiem i tuszem figuralne kompozycje odznaczające się karykaturalną deformacją postaci. Od końca lat 60. tworzył rysunki węglem i kredkami, będące monochromatyczną odmianą jego równoległej twórczości malarskiej. Od 1974 zajmował się niemal niepodzielnie malarstwem. Jego charakterystyczny styl bazował na perfekcji technicznej, której towarzyszyła niezwykłość wizji. Malował świat po katastrofie, naznaczony piętnem śmierci i rozpadu. Jego obrazy zaludniają postaci i stwory o ludzkich wprawdzie bądź zwierzęcych kształtach, lecz o cechach fantomów, automatów lub rozpadających się trucheł. Artysta nie nadawał swym obrazom i rysunkom tytułów (poza porządkującymi symbolami), akcentując w ten sposób swój brak zainteresowania dla literackiej strony przedstawień. Sam mówił, że malując całkowicie poddaje się wizji, „fotografuje“ ją. W ostatnich latach włączył do swego warsztatu artystycznego elektroniczne techniki generowania obrazu, które wykorzystywał do tworzenia komputerowych fotomontaży. Sztuka Beksińskiego, wielokrotnie wystawiana i omawiana, budzi skrajne emocje wśród znawców i publiczności.
Największa, systematycznie uzupełniana kolekcja jego prac w kraju znajduje się w Muzeum Historycznym w Sanoku, za granicą - w Paryżu, w posiadaniu Piotra Dmochowskiego, który od 1983 kolekcjonuje prace i promuje twórczość artysty. Zorganizował on wystawy indywidualne Beksińskiego m.in. w Galerie Valmay w Paryżu w 1985, 1986 i 1988 oraz stałą ekspozycję we własnej Galerie Dmochowski - Musée-galerie de Beksiński, istniejącej w latach 1989-1996. Jego też nakładem ukazały się monumentalne albumy artysty w 1988 i 1991.
W Polsce monografię Beksińskiego pióra Tadeusza Nyczka opublikowały Arkady w 1989 (II wydanie w 1992). Wiosną 2005 roku w Pałacu Opatów w Gdańsku Oliwie miała miejsce duża wystawa obrazów Beksińskiego, a dyrektor Muzeum w Sanoku Wiesław Banach wydał obszerną monografię artysty.

Od października 2016 w Nowohuckim Centrum Kultury w Krakowie na stałe zagościła wystawa 250 prac (obrazów, rysunków, fotografii) Zdzisława Beksińskiego z prywatnej kolekcji Anny i Piotra Dmochowskich. Natomiast od czerwca 2021 stała wystawa 30 obrazów Beksińskiego z kolekcji Dmochowskich prezentowana jest również w Muzeum Archidiecezji w Warszawie.

(zdjęcie: Piotr Dmochowski, CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=8960820 )

♣ Do Ceny Zakupu doliczana będzie dodatkowo opłata wynikająca z prawa twórcy i jego spadkobierców do otrzymania wynagrodzenia zgodnie z Ustawą z dnia 4 lutego 1994 - o prawie autorskim i prawach pokrewnych (droit de suite).

Obraz reprodukowany i opisany:
– Beksiński 2, BoSz 2002, il. barwna, s. 77


Przedstawienie ujętej frontalnie, monumentalnej postaci powstało w dojrzałym okresie twórczości Zdzisława Beksińskiego. W latach 80. wielowątkowe metafizyczne pejzaże ustąpiły miejsca pojedynczym motywom poddawanym rozmaitym wariacjom. Najchętniej przetwarzanym była postać ludzka, która przestała pełnić funkcję upiornego bohatera „teatrzyku grozy“ przybierając coraz bardziej syntetyczne, wymagające warsztatowo formy. Ewolucję malarstwa „Beksa“ trafnie scharakteryzował Wiesław Ochman: W pewnym okresie nastąpiła u Beksińskiego diametralna zmiana w realizacji obrazu. Zaczął tworzyć jakby przestrzenną siatkę z misternie poprowadzonych linii, które stwarzają wrażenie trójwymiarowości. Nie ma tu mowy o żadnym światłocieniu. Ograniczył też paletę barw, zawężając ją do trzech, czterech kolorów, w rewelacyjny sposób stosując czerń i różne odcienie szarości. Znikła z prac fabuła, której przecież i tak było niewiele, pojawił się jeden element jako temat obrazu. Krzyż, postać, dwie splecione w nierealnym, a jednak prawdopodobnym dla wyobraźni uścisku, jakaś architektura, twarz, katedra, kroczące wprost na widza monumentalne i władcze postacie kobiet. (W. Ochman, Wstęp [w:] Beksiński 2, BoSz 2002, s. 6)

W obrazie Q9 malarska materia jest już traktowana na nowych zasadach. Wyłaniająca się z nieokreślonego tła figura zachwyca wirtuozerią subtelnych przejść kolorystycznych, które budują jej objętość i monumentalizują. Chociaż z korpusu statuy wystają gestykulujące ręce, typowe dla układów mechaniczno-kostnych spotykanych w obrazach z lat 80., jest to doskonały przykład realizacji tzw. „własnej formy“ Beksińskiego. W jednym z wywiadów mówił: Idę w kierunku większego uproszczenia tła, a równocześnie znacznej deformacji postaci, które są namalowane bez tzw. światłocienia naturalistycznego. Właściwie chodzi mi o stworzenie jakiejś własnej formy. Chodzi o to, żeby na pierwszy rzut oka było widoczne, że jest to obraz zrobiony przeze mnie (Liczba jego 66, Beksiński w rozmowie z C.A. Skrobałą, „Dziennik Polski“ nr 298-1, 28 XII 1995). Patrząc na prezentowane w katalogu dzieło nie ma wątpliwości, że Mistrzowi się to w pełni udało.

Zdzisław Beksiński (Sanok 24 II 1929 - Warszawa 21 II 2005) studiował w latach 1947-1952 na Wydziale Architektury Politechniki Krakowskiej. Był artystą samoukiem, który osiągnął niekwestionowaną pozycję w polskiej sztuce współczesnej, potwierdzoną obecnością jego prac na prestiżowych wystawach i w kolekcjach muzealnych. Początkowo zajmował się fotografią, którą interesował się od lat studenckich, po 1956 zyskując uznanie jako twórca fotogramów o estetyce opartej o efekty fakturowe. W latach 1958-1962 tworzył abstrakcyjne obrazy-reliefy o bogatej fakturze, głównie metalowe, będące odmianą malarstwa materii. Pod koniec tego okresu powstawały ażurowe formy o kształtach figur i pełnoplastyczne rzeźby w metalu. Kolejnym etapem jego twórczości były lata 1962-1974, kiedy poświęcał się głównie rysunkowi. W latach 60. rysował piórkiem i tuszem figuralne kompozycje odznaczające się karykaturalną deformacją postaci. Od końca lat 60. tworzył rysunki węglem i kredkami, będące monochromatyczną odmianą jego równoległej twórczości malarskiej. Od 1974 zajmował się niemal niepodzielnie malarstwem. Jego charakterystyczny styl bazował na perfekcji technicznej, której towarzyszyła niezwykłość wizji. Malował świat po katastrofie, naznaczony piętnem śmierci i rozpadu. Jego obrazy zaludniają postaci i stwory o ludzkich wprawdzie bądź zwierzęcych kształtach, lecz o cechach fantomów, automatów lub rozpadających się trucheł. Artysta nie nadawał swym obrazom i rysunkom tytułów (poza porządkującymi symbolami), akcentując w ten sposób swój brak zainteresowania dla literackiej strony przedstawień. Sam mówił, że malując całkowicie poddaje się wizji, „fotografuje“ ją. W ostatnich latach włączył do swego warsztatu artystycznego elektroniczne techniki generowania obrazu, które wykorzystywał do tworzenia komputerowych fotomontaży. Sztuka Beksińskiego, wielokrotnie wystawiana i omawiana, budzi skrajne emocje wśród znawców i publiczności.
Największa, systematycznie uzupełniana kolekcja jego prac w kraju znajduje się w Muzeum Historycznym w Sanoku, za granicą - w Paryżu, w posiadaniu Piotra Dmochowskiego, który od 1983 kolekcjonuje prace i promuje twórczość artysty. Zorganizował on wystawy indywidualne Beksińskiego m.in. w Galerie Valmay w Paryżu w 1985, 1986 i 1988 oraz stałą ekspozycję we własnej Galerie Dmochowski - Musée-galerie de Beksiński, istniejącej w latach 1989-1996. Jego też nakładem ukazały się monumentalne albumy artysty w 1988 i 1991.
W Polsce monografię Beksińskiego pióra Tadeusza Nyczka opublikowały Arkady w 1989 (II wydanie w 1992). Wiosną 2005 roku w Pałacu Opatów w Gdańsku Oliwie miała miejsce duża wystawa obrazów Beksińskiego, a dyrektor Muzeum w Sanoku Wiesław Banach wydał obszerną monografię artysty.

Od października 2016 w Nowohuckim Centrum Kultury w Krakowie na stałe zagościła wystawa 250 prac (obrazów, rysunków, fotografii) Zdzisława Beksińskiego z prywatnej kolekcji Anny i Piotra Dmochowskich. Natomiast od czerwca 2021 stała wystawa 30 obrazów Beksińskiego z kolekcji Dmochowskich prezentowana jest również w Muzeum Archidiecezji w Warszawie.

(zdjęcie: Piotr Dmochowski, CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=8960820 )

Obraz reprodukowany:
– Cierpienie formy: Jerzy Tchórzewski Malarstwo (katalog raisonné wersja online; https://jerzytchorzewski.com/pl/katalog/107935).

Jerzy Tchórzewski w czasie wojny walczył w AK. Studiował w ASP w Krakowie w latach 1946-1951. W czasie studiów związał się z kręgiem Grupy Krakowskiej. Debiutował na I Wystawie Sztuki Nowoczesnej w Krakowie w 1948, w 1955 uczestniczył w wystawie w warszawskim Arsenale, gdzie zdobył nagrodę. W tym czasie mieszkał już w Warszawie, gdzie w 1954 podjął pracę pedagogiczną w ASP (przeszedł na emeryturę w 1998). Już od wczesnego, figuratywnego okresu twórczości (1948-1955), kiedy umieszczał postaci i fantastyczne stwory w wyimaginowanych pejzażach, odznaczał się zainteresowaniami i typem wyobraźni bliskiej surrealizmowi. W drugiej połowie 50. zaczął malować abstrakcyjne obrazy nasuwające na myśl kosmiczne kataklizmy i erupcje materii, rozjaśniane poszarpanymi liniami błyskawic kontrastujących z ciemnym tłem. Niekiedy w jego kompozycjach pojawiały się kształty ludzkie i zwierzęce. Zbieżność surrealizujących wizji Tchórzewskiego z równoległymi tendencjami malarstwa informel sprawiła, że w 1959 stowarzyszył się z międzynarodowym ruchem artystycznym Phases. W późniejszych latach artysta komplikował fakturę obrazów, wykorzystując m.in. właściwości schnięcia grubej warstwy farby, a w przypadku gwaszy - efekty zmiętego papieru. Od końca lat 70. podejmował chętnie tematykę religijną. Apogeum tego nurtu przypadło na lata 80., kiedy artysta związał się z niezależnym ruchem artystycznym, wystawiając często w kościołach i na pokazach prywatnych. W 1986 otrzymał niezależną Nagrodę im. Jana Cybisa.

♣ Do Ceny Zakupu doliczana będzie dodatkowo opłata wynikająca z prawa twórcy i jego spadkobierców do otrzymania wynagrodzenia zgodnie z Ustawą z dnia 4 lutego 1994 - o prawie autorskim i prawach pokrewnych (droit de suite).

Obraz reprodukowany:
– Cierpienie formy: Jerzy Tchórzewski Malarstwo (katalog raisonné wersja online; https://jerzytchorzewski.com/pl/katalog/107956).

Jerzy Tchórzewski w czasie wojny walczył w AK. Studiował w ASP w Krakowie w latach 1946-1951. W czasie studiów związał się z kręgiem Grupy Krakowskiej. Debiutował na I Wystawie Sztuki Nowoczesnej w Krakowie w 1948, w 1955 uczestniczył w wystawie w warszawskim Arsenale, gdzie zdobył nagrodę. W tym czasie mieszkał już w Warszawie, gdzie w 1954 podjął pracę pedagogiczną w ASP (przeszedł na emeryturę w 1998). Już od wczesnego, figuratywnego okresu twórczości (1948-1955), kiedy umieszczał postaci i fantastyczne stwory w wyimaginowanych pejzażach, odznaczał się zainteresowaniami i typem wyobraźni bliskiej surrealizmowi. W drugiej połowie 50. zaczął malować abstrakcyjne obrazy nasuwające na myśl kosmiczne kataklizmy i erupcje materii, rozjaśniane poszarpanymi liniami błyskawic kontrastujących z ciemnym tłem. Niekiedy w jego kompozycjach pojawiały się kształty ludzkie i zwierzęce. Zbieżność surrealizujących wizji Tchórzewskiego z równoległymi tendencjami malarstwa informel sprawiła, że w 1959 stowarzyszył się z międzynarodowym ruchem artystycznym Phases. W późniejszych latach artysta komplikował fakturę obrazów, wykorzystując m.in. właściwości schnięcia grubej warstwy farby, a w przypadku gwaszy - efekty zmiętego papieru. Od końca lat 70. podejmował chętnie tematykę religijną. Apogeum tego nurtu przypadło na lata 80., kiedy artysta związał się z niezależnym ruchem artystycznym, wystawiając często w kościołach i na pokazach prywatnych. W 1986 otrzymał niezależną Nagrodę im. Jana Cybisa.

♣ Do Ceny Zakupu doliczana będzie dodatkowo opłata wynikająca z prawa twórcy i jego spadkobierców do otrzymania wynagrodzenia zgodnie z Ustawą z dnia 4 lutego 1994 - o prawie autorskim i prawach pokrewnych (droit de suite).

Alfred Lenica (Pabianice 1899 - Warszawa 1977) uczył się prywatnie rysunku i malarstwa w pracowniach Artura Hannytkiewicza i Piotra Kubowicza w Poznaniu (1925-1928). W latach 30. malował obrazy figuratywne, nawiązujące w stylistyce do kubizmu. Nieco później uległ wpływom surrealizmu, który, pomijając lata socrealizmu, stanie się dlań najpoważniejszym obszarem poszukiwań malarskich. Od połowy lat 40. utrzymywał stałe kontakty z kręgiem „Grupy Krakowskiej“, przyjaźnił się z Jerzym Kujawskim. Po przeniesieniu się do Poznania, w 1947 został współzałożycielem awangardowej grupy „4F+R“ (farba, forma, fantastyka, faktura + realizm). Jest autorem pierwszego polskiego obrazu taszystowskiego (Farby w ruchu, 1949, tempera). W okresie socrealizmu włączył się w nurt oficjalnej sztuki, pracując jednocześnie jako organizator życia artystycznego, prezes Okręgu Poznańskiego ZPAP (1948-1950) i jednocześnie kierownik Pracowni Sztuk Plastycznych tamże. W końcu lat 50. przeniósł się do War-szawy i również tu do 1969 pełnił kierownicze funkcje w ZPAP. W drugiej poł. lat 50. ponownie - po eksperymentach z lat 40. - uprawiał informel, malując chętnie techniką drippingu. Około 1958 wypracował indywidualny, charakterystyczny dlań styl wirujących, kolorowych, niekiedy kaligraficznie opracowanych form, które dynamicznie wypełniały pola obrazów. Tworzył je techniką zbliżoną do surrealistycznej dekalkomanii. Styl ten stał się znakiem rozpoznawczym artysty do końca życia. W swych obrazach nie unikał kształtów nawiązujących do form naturalnych (jego malarstwo nazywano „biologicznym“), a w latach 70. niekiedy włączał do kompozycji motywy figuralne. Wystawa retrospektywna artysty odbyła się w Galerii Zachęta w Warszawie w 1974.

♣ Do Ceny Zakupu doliczana będzie dodatkowo opłata wynikająca z prawa twórcy i jego spadkobierców do otrzymania wynagrodzenia zgodnie z Ustawą z dnia 4 lutego 1994 - o prawie autorskim i prawach pokrewnych (droit de suite).

Alfred Lenica (Pabianice 1899 - Warszawa 1977) uczył się prywatnie rysunku i malarstwa w pracowniach Artura Hannytkiewicza i Piotra Kubowicza w Poznaniu (1925-1928). W latach 30. malował obrazy figuratywne, nawiązujące w stylistyce do kubizmu. Nieco później uległ wpływom surrealizmu, który, pomijając lata socrealizmu, stanie się dlań najpoważniejszym obszarem poszukiwań malarskich. Od połowy lat 40. utrzymywał stałe kontakty z kręgiem „Grupy Krakowskiej“, przyjaźnił się z Jerzym Kujawskim. Po przeniesieniu się do Poznania, w 1947 został współzałożycielem awangardowej grupy „4F+R“ (farba, forma, fantastyka, faktura + realizm). Jest autorem pierwszego polskiego obrazu taszystowskiego (Farby w ruchu, 1949, tempera). W okresie socrealizmu włączył się w nurt oficjalnej sztuki, pracując jednocześnie jako organizator życia artystycznego, prezes Okręgu Poznańskiego ZPAP (1948-1950) i jednocześnie kierownik Pracowni Sztuk Plastycznych tamże. W końcu lat 50. przeniósł się do War-szawy i również tu do 1969 pełnił kierownicze funkcje w ZPAP. W drugiej poł. lat 50. ponownie - po eksperymentach z lat 40. - uprawiał informel, malując chętnie techniką drippingu. Około 1958 wypracował indywidualny, charakterystyczny dlań styl wirujących, kolorowych, niekiedy kaligraficznie opracowanych form, które dynamicznie wypełniały pola obrazów. Tworzył je techniką zbliżoną do surrealistycznej dekalkomanii. Styl ten stał się znakiem rozpoznawczym artysty do końca życia. W swych obrazach nie unikał kształtów nawiązujących do form naturalnych (jego malarstwo nazywano „biologicznym“), a w latach 70. niekiedy włączał do kompozycji motywy figuralne. Wystawa retrospektywna artysty odbyła się w Galerii Zachęta w Warszawie w 1974.

♣ Do Ceny Zakupu doliczana będzie dodatkowo opłata wynikająca z prawa twórcy i jego spadkobierców do otrzymania wynagrodzenia zgodnie z Ustawą z dnia 4 lutego 1994 - o prawie autorskim i prawach pokrewnych (droit de suite).

W moich obrazach staram się wymieszać elementy roślinne, zwierzęce i ludzkie, pokazać bogactwo linii tych światów, które tworzą jedną całość. Chcę pokazać kipiące życie.

(Jan Dobkowski w rozmowie z Elżbietą Dzikowską, Polacy w sztuce świata, Rosikon Press, Warszawa 2001, s. 40)


Największy może we współczesnej sztuce polskiej smakosz ciała i wyraziciel jego zmysłowości prawie zawsze przebywa w pracowni: tworzenie - to nie tylko jego pasja, ale także największa radość i przyjemność. Żywiołowość, niesłychana witalność jego obrazów i rysunków, wszystkiego co wykreuje, nie jest wymyślone, zaprogramowane, a pochodzi z wewnątrz, z jego Jana Dobkowskiego - świata, który tak bardzo intymny, pełny jest zarazem niezwykłej ekspresji. Delikatności i szaleństwa. Eksplozji i maksymalnego wyciszenia. Dyscypliny i instynktu. Światła, ale i mroku kiedy chce. Ale przede wszystkim - jak to wiedzą jego wielbiciele - to świat linii. Linia śladem myślenia powiada artysta. (...). Linią potrafi wyrazić wszystko i ona najbardziej określa jego sztukę, czyni ja natychmiast rozpoznawalna i jedyną.

(Jan Dobkowski. Orgie i tańce rytualne. Orgies and ritual dances, wstęp Elżbieta Dzikowska, wyd. Adi-Art, Łódź 2001.)

Jan Dobkowski (Łomża 1942, mieszka w Warszawie) studiował w latach 1962-1968 na Wydziale Malarstwa warszawskiej ASP pod kierunkiem prof. Juliusza Studnickiego i Jana Cybisa. Będąc jeszcze na studiach, w 1966, utworzył duet artystyczny, w którym jego partnerem był Jerzy (Jurry) Zieliński. Ich pierwsza wspólna wystawa pn. Neo-Neo-Neo odbyła się w Warszawie w 1967. Wystawiali wspólnie do 1970. W 1968 powstały pierwsze zielono-czerwone obrazy Dobkowskiego (używającego w tym czasie pseudonimu Dobson). W pracach tych, operujących giętkimi, falistymi liniami, w których upatrywano wpływów secesji, artysta używał sposobów rodem z op-artu dla wywołania złudzeń optycznych (wirowanie, mżenie, pozorny ruch form). Równolegle z obrazami tworzył też formy z płyt i folii do montowania w przestrzeni. Złoty medal na Sympozjum Złotego Grona w Zielonej Górze w 1971 i blisko roczny pobyt w USA na stypendium Fundacji Kościuszkowskiej w 1972 to kolejne etapy pełnej sukcesów kariery malarza. Wyraźną zmianę nastroju i wymowy jego prac przyniosły wydarzenia 1980-1981 roku, zwłaszcza wprowadzenie stanu wojennego. Monochromatyczne, ciemne płótna znaczył wtedy nikłymi, wiotkimi liniami rysunku. Najczęstszym motywem były patriotyczne i religijne symbole, dopowiadane tytułami nawiązującymi do realiów czasu. Kolejna radykalna zmiana nastąpiła ok. 1990. Symbolicznym zwiastunem nowego okresu stał się olbrzymi, radosny, eksplodujący bogactwem barw, kształtów i ruchu obraz ...a życie sobie płynie... (394 x 588 cm) z 1990-1991. Podobne cechy formalne charakteryzują twórczość artysty w całej dekadzie lat 90. Równolegle z malarstwem Dobkowski pracuje nad rysunkiem, będącym bardzo ważnym dopełnieniem jego twórczości.

♣ Do Ceny Zakupu doliczana będzie dodatkowo opłata wynikająca z prawa twórcy i jego spadkobierców do otrzymania wynagrodzenia zgodnie z Ustawą z dnia 4 lutego 1994 - o prawie autorskim i prawach pokrewnych (droit de suite).

Pochodzenie:
Kolekcja prywatna, Mediolan.


Obraz wystawiany, opisany i reprodukowany:
– Jackiewicz. Gdańsk – Mediolan – Warszawa (katalog wystawy), Galeria Domu Aukcyjnego Agra-Art, Warszawa 19 VII – 31 VIII 2024, kat. 23, il. barwna, s. 54.

Władysław Jackiewicz (Podbrodzie na Wileńszczyźnie 17 II 1924, Gdańsk 30 III 2016) studiował na Wydziale Malarstwa w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Gdańsku (z siedzibą w Sopocie). Dyplom otrzymał w pracowni prof. Artura Nachta-Samborskiego w 1952. W latach 1959-1981 pracował w macierzystej uczelni, przechodząc wszystkie szczeble kariery akademickiej od asystenta do profesora. W latach 1969-1981 był rektorem. Był członkiem i działaczem ZPAP, a po jego rozwiązaniu Związku Polskich Malarzy i Grafików, w którym w latach 1985-1989 pełnił funkcję prezesa. Był członkiem Narodowej Rady Kultury w latach 1986-1990. Otrzymał wiele nagród i odznaczeń państwowych. Miał kilkadziesiąt wystaw indywidualnych w kraju i za granicą, uczestniczył w licznych wystawach zbiorowych, m.in. w Wystawie Młodej Plastyki w Arsenale, Warszawa 1955, w kolejnych edycjach Ogólnopolskiej Wystawy Młodego Malarstwa, Rzeźby i Grafiki w Sopocie w 1957, 1958, 1959, IV Sympozjum Złotego Grona w Zielonej Górze 1969 (Grand Prix), XLIII Biennale Sztuki w Wenecji 1988. W latach 50. uprawiał malarstwo zakorzenione w tradycji kolorystycznej. Od 1973 tworzył jeden cykl malarski pt. „Ciało“, rozwijając w nim na niezliczone sposoby temat aktu. Kształty postaci kadrował tak, że w polu kompozycji pozostawał sam tors, zazwyczaj pozbawiony szczegółów anatomicznych. Malował rozjaśnione, syntetyczne sylwety, wykorzystując efekt prześwitywania gruntu barwnego przez cienką warstwę laserunku.

♣ Do Ceny Zakupu doliczana będzie dodatkowo opłata wynikająca z prawa twórcy i jego spadkobierców do otrzymania wynagrodzenia zgodnie z Ustawą z dnia 4 lutego 1994 - o prawie autorskim i prawach pokrewnych (droit de suite).

Pochodzenie:
Kolekcja prywatna, Mediolan.


Obraz wystawiany, opisany i reprodukowany:
– Jackiewicz. Gdańsk – Mediolan – Warszawa (katalog wystawy), Galeria Domu Aukcyjnego Agra-Art, Warszawa 19 VII – 31 VIII 2024, kat. 22, il. barwna, s. 52.

Władysław Jackiewicz (Podbrodzie na Wileńszczyźnie 17 II 1924, Gdańsk 30 III 2016) studiował na Wydziale Malarstwa w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Gdańsku (z siedzibą w Sopocie). Dyplom otrzymał w pracowni prof. Artura Nachta-Samborskiego w 1952. W latach 1959-1981 pracował w macierzystej uczelni, przechodząc wszystkie szczeble kariery akademickiej od asystenta do profesora. W latach 1969-1981 był rektorem. Był członkiem i działaczem ZPAP, a po jego rozwiązaniu Związku Polskich Malarzy i Grafików, w którym w latach 1985-1989 pełnił funkcję prezesa. Był członkiem Narodowej Rady Kultury w latach 1986-1990. Otrzymał wiele nagród i odznaczeń państwowych. Miał kilkadziesiąt wystaw indywidualnych w kraju i za granicą, uczestniczył w licznych wystawach zbiorowych, m.in. w Wystawie Młodej Plastyki w Arsenale, Warszawa 1955, w kolejnych edycjach Ogólnopolskiej Wystawy Młodego Malarstwa, Rzeźby i Grafiki w Sopocie w 1957, 1958, 1959, IV Sympozjum Złotego Grona w Zielonej Górze 1969 (Grand Prix), XLIII Biennale Sztuki w Wenecji 1988. W latach 50. uprawiał malarstwo zakorzenione w tradycji kolorystycznej. Od 1973 tworzył jeden cykl malarski pt. „Ciało“, rozwijając w nim na niezliczone sposoby temat aktu. Kształty postaci kadrował tak, że w polu kompozycji pozostawał sam tors, zazwyczaj pozbawiony szczegółów anatomicznych. Malował rozjaśnione, syntetyczne sylwety, wykorzystując efekt prześwitywania gruntu barwnego przez cienką warstwę laserunku.

♣ Do Ceny Zakupu doliczana będzie dodatkowo opłata wynikająca z prawa twórcy i jego spadkobierców do otrzymania wynagrodzenia zgodnie z Ustawą z dnia 4 lutego 1994 - o prawie autorskim i prawach pokrewnych (droit de suite).

Pochodzenie:
Kolekcja historyk sztuki Teresy Sowińskiej (1940-2023), autorki wielu publikacji i wystaw, zawodowo związanej z warszawską „Zachętą“.

Zbigniew Makowski (Warszawa 31 I 1930 - Warszawa 19 VIII 2019) studiował w ASP w Warszawie w latach 1950-1956, dyplom uzyskał w pracowni Kazimierza Tomorowicza. Początkowo skłaniał się ku surrealizmowi - podczas pobytu w Paryżu w 1962 zetknął się z André Bretonem i międzynarodowym ruchem Phases. Jednak decydujący wpływ na wyraz jego sztuki wywarły pozamalarskie zainteresowania, jakim się oddaje. Jest literatem, poetą, erudytą, zwłaszcza zaś znawcą szerokiego spektrum filozofii i wiedzy tajemnej wielu kultur. Znawstwo to wykorzystuje w swoich pracach malarskich, rysunkowych, a także w unikatowych książkach, które własnoręcznie wykonuje na specjalnie preparowanych papierach. W swych pracach nawarstwia symbole, cytaty i znaczenia w nieczytelny, zdawałoby się, chaos. Wypada jednak wierzyć krytykom, którzy twierdzą, iż prace Makowskiego otwierają przed cierpliwym i intelektualnie przygotowanym „czytelnikiem“ świat swoistej narracji. Sam artysta zaś zwraca uwagę na „permutacyjną“ strukturę swych prac, w których rozmaite cytaty i odniesienia kulturowe przeplatają się z jego prywatną ikonografią. Tak czy inaczej, z pewnością w pracach Makowskiego da się wyróżnić pewien „alfabet“ wizualno-symboliczny, którego elementy pojawiają się w nich stale w różnych konfiguracjach. Należą doń np. takie wizerunki, jak klucz, drabina, studnia, mandala, kielich itp. Otaczają je napisy, często łacińskie, a także pojedyncze cyfry, litery, ornamenty. Określił je ktoś jako rebusy o wielkiej urodzie, które można odczytywać, można też kontemplować. Od roku 1982 artysta przestał wystawiać, ale nie tworzyć. Powstają wówczas prace będące rodzajem nowoczesnego notatnika, rozpoczętego jeszcze w latach 60., do którego artysta powraca z nowymi przemyśleniami. Artysta jest laureatem wielu nagród, m.in. Nagrody Krytyki Artystycznej im. Norwida (1973) i Nagrody im. Jana Cybisa (1992). Jego wielka kompozycja "Mirabilitas secundum diversos modos exire potest a rebus" (1973-1980) zdobi genewską siedzibę ONZ jako dar rządu polskiego.

♣ Do Ceny Zakupu doliczana będzie dodatkowo opłata wynikająca z prawa twórcy i jego spadkobierców do otrzymania wynagrodzenia zgodnie z Ustawą z dnia 4 lutego 1994 - o prawie autorskim i prawach pokrewnych (droit de suite).

Pochodzenie:
Kolekcja historyk sztuki Teresy Sowińskiej (1940-2023), autorki wielu publikacji i wystaw, zawodowo związanej z warszawską „Zachętą“.

Zbigniew Makowski (Warszawa 31 I 1930 - Warszawa 19 VIII 2019) studiował w ASP w Warszawie w latach 1950-1956, dyplom uzyskał w pracowni Kazimierza Tomorowicza. Początkowo skłaniał się ku surrealizmowi - podczas pobytu w Paryżu w 1962 zetknął się z André Bretonem i międzynarodowym ruchem Phases. Jednak decydujący wpływ na wyraz jego sztuki wywarły pozamalarskie zainteresowania, jakim się oddaje. Jest literatem, poetą, erudytą, zwłaszcza zaś znawcą szerokiego spektrum filozofii i wiedzy tajemnej wielu kultur. Znawstwo to wykorzystuje w swoich pracach malarskich, rysunkowych, a także w unikatowych książkach, które własnoręcznie wykonuje na specjalnie preparowanych papierach. W swych pracach nawarstwia symbole, cytaty i znaczenia w nieczytelny, zdawałoby się, chaos. Wypada jednak wierzyć krytykom, którzy twierdzą, iż prace Makowskiego otwierają przed cierpliwym i intelektualnie przygotowanym „czytelnikiem“ świat swoistej narracji. Sam artysta zaś zwraca uwagę na „permutacyjną“ strukturę swych prac, w których rozmaite cytaty i odniesienia kulturowe przeplatają się z jego prywatną ikonografią. Tak czy inaczej, z pewnością w pracach Makowskiego da się wyróżnić pewien „alfabet“ wizualno-symboliczny, którego elementy pojawiają się w nich stale w różnych konfiguracjach. Należą doń np. takie wizerunki, jak klucz, drabina, studnia, mandala, kielich itp. Otaczają je napisy, często łacińskie, a także pojedyncze cyfry, litery, ornamenty. Określił je ktoś jako rebusy o wielkiej urodzie, które można odczytywać, można też kontemplować. Od roku 1982 artysta przestał wystawiać, ale nie tworzyć. Powstają wówczas prace będące rodzajem nowoczesnego notatnika, rozpoczętego jeszcze w latach 60., do którego artysta powraca z nowymi przemyśleniami. Artysta jest laureatem wielu nagród, m.in. Nagrody Krytyki Artystycznej im. Norwida (1973) i Nagrody im. Jana Cybisa (1992). Jego wielka kompozycja "Mirabilitas secundum diversos modos exire potest a rebus" (1973-1980) zdobi genewską siedzibę ONZ jako dar rządu polskiego.

♣ Do Ceny Zakupu doliczana będzie dodatkowo opłata wynikająca z prawa twórcy i jego spadkobierców do otrzymania wynagrodzenia zgodnie z Ustawą z dnia 4 lutego 1994 - o prawie autorskim i prawach pokrewnych (droit de suite).

Pochodzenie:
Kolekcja historyk sztuki Teresy Sowińskiej (1940-2023), autorki wielu publikacji i wystaw, zawodowo związanej z warszawską „Zachętą“.

Zbigniew Makowski (Warszawa 31 I 1930 - Warszawa 19 VIII 2019) studiował w ASP w Warszawie w latach 1950-1956, dyplom uzyskał w pracowni Kazimierza Tomorowicza. Początkowo skłaniał się ku surrealizmowi - podczas pobytu w Paryżu w 1962 zetknął się z André Bretonem i międzynarodowym ruchem Phases. Jednak decydujący wpływ na wyraz jego sztuki wywarły pozamalarskie zainteresowania, jakim się oddaje. Jest literatem, poetą, erudytą, zwłaszcza zaś znawcą szerokiego spektrum filozofii i wiedzy tajemnej wielu kultur. Znawstwo to wykorzystuje w swoich pracach malarskich, rysunkowych, a także w unikatowych książkach, które własnoręcznie wykonuje na specjalnie preparowanych papierach. W swych pracach nawarstwia symbole, cytaty i znaczenia w nieczytelny, zdawałoby się, chaos. Wypada jednak wierzyć krytykom, którzy twierdzą, iż prace Makowskiego otwierają przed cierpliwym i intelektualnie przygotowanym „czytelnikiem“ świat swoistej narracji. Sam artysta zaś zwraca uwagę na „permutacyjną“ strukturę swych prac, w których rozmaite cytaty i odniesienia kulturowe przeplatają się z jego prywatną ikonografią. Tak czy inaczej, z pewnością w pracach Makowskiego da się wyróżnić pewien „alfabet“ wizualno-symboliczny, którego elementy pojawiają się w nich stale w różnych konfiguracjach. Należą doń np. takie wizerunki, jak klucz, drabina, studnia, mandala, kielich itp. Otaczają je napisy, często łacińskie, a także pojedyncze cyfry, litery, ornamenty. Określił je ktoś jako rebusy o wielkiej urodzie, które można odczytywać, można też kontemplować. Od roku 1982 artysta przestał wystawiać, ale nie tworzyć. Powstają wówczas prace będące rodzajem nowoczesnego notatnika, rozpoczętego jeszcze w latach 60., do którego artysta powraca z nowymi przemyśleniami. Artysta jest laureatem wielu nagród, m.in. Nagrody Krytyki Artystycznej im. Norwida (1973) i Nagrody im. Jana Cybisa (1992). Jego wielka kompozycja "Mirabilitas secundum diversos modos exire potest a rebus" (1973-1980) zdobi genewską siedzibę ONZ jako dar rządu polskiego.

Pochodzenie: kolekcja prywatna USA.

Józef Czapski (Praga 1896 - Maisons-Laffitte 1993) - malarz, rysownik, pisarz i publicysta; początkowo studiował prawo, później w 1918 kształcił się w warszawskiej Szkole Sztuk Pięknych. Przerwał studia, by na polecenie polskich władz wojskowych udać się do Rosji w poszukiwaniu zaginionych oficerów polskich.

W 1920 uczestniczył w wojnie polsko-bolszewickiej. W latach 1923-1924 studiował w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. W 1924 wraz z grupą uczniów Józefa Pankiewicza, tworzących tzw. Komitet Paryski, wyjechał na dalsze studia do Paryża, gdzie przebywał do roku 1931. Po powrocie do kraju uczestniczył w wystawach kapistów, m.in. w warszawskim Instytucie Propagandy Sztuki. Uczestnik kampanii wrześniowej, więzień m.in. obozu w Starobielsku; uwolniony z niewoli wstąpił do armii Andersa i w latach 1941-1942 prowadził poszukiwania oficerów i żołnierzy uwięzionych i zaginionych w ZSRR.

Po 1944 stale mieszkał w Maisons-Laffitte pod Paryżem. Był jednym z założycieli miesięcznika „Kultura”. Jako pisarz opublikował, m.in. Wspomnienia starobielskie, Na nieludzkiej ziemi oraz liczne eseje o sztuce. Malował pejzaże, martwe natury, wnętrza, rzadziej także portrety. W latach osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych obrazy i rysunki artysty były kilkakrotnie prezentowane na wystawach w Krakowie, Warszawie, Poznaniu.

Jego malarstwo - początkowo bliskie szkole Pankiewicza, później bardzo indywidualne i ekspresyjne - szerzej przedstawia album autorstwa przez Joanny Pollakówny (Czapski, Warszawa 1993).

♣ Do Ceny Zakupu doliczana będzie dodatkowo opłata wynikająca z prawa twórcy i jego spadkobierców do otrzymania wynagrodzenia zgodnie z Ustawą z dnia 4 lutego 1994 - o prawie autorskim i prawach pokrewnych (droit de suite).

Pochodzenie: kolekcja prywatna USA.

Józef Czapski (Praga 1896 - Maisons-Laffitte 1993) - malarz, rysownik, pisarz i publicysta; początkowo studiował prawo, później w 1918 kształcił się w warszawskiej Szkole Sztuk Pięknych. Przerwał studia, by na polecenie polskich władz wojskowych udać się do Rosji w poszukiwaniu zaginionych oficerów polskich.

W 1920 uczestniczył w wojnie polsko-bolszewickiej. W latach 1923-1924 studiował w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. W 1924 wraz z grupą uczniów Józefa Pankiewicza, tworzących tzw. Komitet Paryski, wyjechał na dalsze studia do Paryża, gdzie przebywał do roku 1931. Po powrocie do kraju uczestniczył w wystawach kapistów, m.in. w warszawskim Instytucie Propagandy Sztuki. Uczestnik kampanii wrześniowej, więzień m.in. obozu w Starobielsku; uwolniony z niewoli wstąpił do armii Andersa i w latach 1941-1942 prowadził poszukiwania oficerów i żołnierzy uwięzionych i zaginionych w ZSRR.

Po 1944 stale mieszkał w Maisons-Laffitte pod Paryżem. Był jednym z założycieli miesięcznika „Kultura”. Jako pisarz opublikował, m.in. Wspomnienia starobielskie, Na nieludzkiej ziemi oraz liczne eseje o sztuce. Malował pejzaże, martwe natury, wnętrza, rzadziej także portrety. W latach osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych obrazy i rysunki artysty były kilkakrotnie prezentowane na wystawach w Krakowie, Warszawie, Poznaniu.

Jego malarstwo - początkowo bliskie szkole Pankiewicza, później bardzo indywidualne i ekspresyjne - szerzej przedstawia album autorstwa przez Joanny Pollakówny (Czapski, Warszawa 1993).

♣ Do Ceny Zakupu doliczana będzie dodatkowo opłata wynikająca z prawa twórcy i jego spadkobierców do otrzymania wynagrodzenia zgodnie z Ustawą z dnia 4 lutego 1994 - o prawie autorskim i prawach pokrewnych (droit de suite).

Magdalena Abakanowicz (Falenty k. Warszawy 20 VI 1930 - Warszawa 20. IV 2017) studiowała w Gdańsku (1949-1950) i w warszawskiej ASP (1950-1954). Wykładała w PWSSP w Poznaniu (1965-1990). Od pocz. lat 60. zajmowała się tkaniną unikatową, tworząc autorskie formy przestrzenne, nazwane od jej nazwiska „abakanami“. W 1965 zdobyła Złoty Medal na II Międzynarodowym Biennale Tkaniny w Sao Paulo. W latach 70. zaczęła tworzyć cykle figuralne z juty utwardzanej żywicą: „Alteracje“ (od 1974), „Plecy“ (1976-80), „Embriologia“ (1978-80), "Tłumy" (od 1986). Od lat 80. artystka uprawia rzeźbę plenerową, używając drewna, gliny, kamienia i odlewów (grupy „Tłum“, „Katharsis“ w prywatnej kolekcji we Włoszech, „Negev“ - 7 kolosalnych kamiennych kół w parku Israel Museum w Jerozolimie). W 1987 zaczęła pracę nad „Grami wojennymi“, wielkimi formami przypominającymi pociski, konstruowanymi z naturalnego drewna i żelaza. Od 1991 rozwija koncepcję „architektury arborealnej“, pierwotnie projektowanej jako przedłużenie osi La Defense w Paryżu, którą propaguje jako rozwiązanie problemów wielkich aglomeracji. Uczestniczyła w najważniejszych przeglądach sztuki współczesnej, jak Biennale w Sao Paulo (1965, 1979), Biennale w Wenecji (1968, 1980) i in. Jest laureatką wielu polskich i zagranicznych nagród.

♣ Do Ceny Zakupu doliczana będzie dodatkowo opłata wynikająca z prawa twórcy i jego spadkobierców do otrzymania wynagrodzenia zgodnie z Ustawą z dnia 4 lutego 1994 - o prawie autorskim i prawach pokrewnych (droit de suite).

Niepublikowany inwentarz obrazów J. Sempolińskiego zawiera cztery Autoportrety z podtytułem Łazarz (w tym dwa ze znakiem zapytania) z połowy 1999 roku. Charakteryzują się podobną do oferowanego obrazu kompozycją twarzy w ciasnym kadrze, na białym tle, z zaznaczonym fragmentarycznie obramowaniem.

Jacek Sempoliński (Warszawa 27 III 1927 - Warszawa 30 VIII 2012) - malarz, rysownik, pedagog, krytyk i eseista. W latach 1943-1944 uczył się malarstwa w konspiracyjnej szkole im. Konrada Krzyżanowskiego w Warszawie. Po wojnie studiował malarstwo w Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie pod kierunkiem m.in. Eugeniusza Eibischa (1946-1951, dyplom 1956). Od 1956 pracuje jako pedagog w macierzystej uczelni. Początkowo obok malarstwa sztalugowego uprawiał scenografię i fresk. W latach 1953-1957 wykonywał polichromie odbudowywanych kamieniczek Nowego i Starego Miasta w Warszawie. Twórczość malarską Sempolińskiego należy widzieć w kontekście dwóch zjawisk polskiej sztuki powojennej: tradycji polskiego koloryzmu i etosu pokolenia ARSENAŁU 55. O ile szkoła kapistowska nasyciła jego malarstwo tym, co określamy mianem "kultury obrazu", o tyle doświadczenie Arsenału dodało mu dramatyzmu i sprawiło, że wartości moralno-etyczne zajęły w nim pozycję równorzędną z formalnymi. W cyklach z drugiej połowy lat 50. („Organy”, „Viola da Gamba”, „Kompozycja z trąbką”) artysta nawiązywał do muzyki, czerpiąc z niej wątki ikonograficzne i zarazem traktując jako obszar symboliczny. Od lat 60. łączył motywy zaczerpnięte ze studiów pejzażu i architektury z rozwiązaniami kolorystycznymi i fakturowymi bliskimi abstrakcji aluzyjnej (cykle „Łysica”, „Wiązy w Mąchocicach”). W latach 70. skupiał uwagę na wyabstrahowanych problemach koloru, światła, przestrzeni malarskiej i faktury (cykle „Światło i mrok”, Łąka - zachód słońca, Studium przestrzeni). Od końca lat 70. w malarstwie Sempolińskiego uwidoczniają się dramatyczne wątki egzystencjalne, wyrażane przez zmianę kolorystyki (ciemne błękity, fiolety, zimne szarości) i dokonywanie fizycznej destrukcji płócien. Nowe cykle: „Twarz” (od 1971), „Ukrzyżowanie” (od 1975), „Moc przeznaczenia Verdiego” (1977) i „Czaszka” (od lat 80.) dotykają problemów z zakresu religii, kultury, filozofii egzystencji. Prace te, będące śladem głębokich przeżyć i przemyśleń, wpisały się w okres przewartościowań lat 80. Postawa prezentowana przez Jacka Sempolińskiego w tym okresie zyskała mu pozycję autorytetu zarówno artystycznego, jak i - dzięki licznym wypowiedziom, esejom, itp. - intelektualnego. Z lat stanu wojennego datuje się jego związek z ruchem kultury niezależnej, znajdującej oparcie w Kościele. Uczestniczył w wielu wystawach tego nurtu, w tym w pamiętnych aranżacjach Janusza Boguckiego i Niny Smolarz („Znak Krzyża”, Parafia na Żytniej, Warszawa 1983, „Labirynt - Przestrzeń Podziemna”, kościół Wniebowstąpienia Pańskiego, Warszawa 1989), Marka Rostworowskiego („Niebo nowe i ziemia nowa?”, Parafia na Żytniej, Warszawa 1985) i innych. Wybrane wystawy i nagrody: 1955 - Ogólnopolska Wystawa Młodej Plastyki, Arsenał, Warszawa (nagroda równorzędna) 1976 - Nagroda im. Jana Cybisa, Warszawa 1986 - Nagroda im. Brata Alberta, Warszawa

♣ Do Ceny Zakupu doliczana będzie dodatkowo opłata wynikająca z prawa twórcy i jego spadkobierców do otrzymania wynagrodzenia zgodnie z Ustawą z dnia 4 lutego 1994 - o prawie autorskim i prawach pokrewnych (droit de suite).

Motyw ubranej pierwszokomunijnie dziewczynki z gromnicą pojawiał się w obrazach Dudy Gracza od lat 70. (por. Pamiątka z prewentorium, 1977; Niedziela I, 1977). Mała mieszkanka polskiej prowincji – upozowana niczym do pamiątkowego zdjęcia – była zawsze portretowana na tle malowniczego krajobrazu. W wersji z 1989 roku artysta nadał jej twarzy swoje własne rysy tworząc wyjątkowy kryptoportret. Przedstawia się w nim niejako w roli współuczestnika małomiasteczkowej obyczajowości. Sam podkreślał w jednym z wywiadów: Ci wszyscy ludzie z moich obrazów – chudzi i grubi, prominenci i robotnicy, koszmarne staruszki i dziewczynki do pierwszej komunii, jak również te postacie, które pojawiły się po roku 1980 – to wszystko jest nieustający ciąg autoportretów. Wszędzie tam jestem ja. (Co jest w środku Dudy-Gracza, rozm. przepr. T. Kucharski, „Tu i teraz“, nr 30, 1982)

Jerzy Duda Gracz (Częstochowa 1941 - Łagów 2004) - malarz, rysownik, scenograf, pedagog. Dyplom w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie na Wydziale Grafiki w Katowicach otrzymał w 1968. W latach 1976-82 był wykładowcą tej uczelni, następnie profesorem Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Wykładał również w Europejskiej Akademii Sztuk w Warszawie (1992-2001). 

Jego malarstwo charakteryzuje się wirtuozerią warsztatową i dbałością o szczegóły. Uprawiał sztukę w szeroko pojętej konwencji realistycznej z dominującą deformacją postaci i groteską. Tworzył świat o demaskatorskim charakterze, posługując się językiem publicystyki i alegorii. Jest autorem kilku większych realizacji m.in. plafonu „Przemienienia” w kościele w Toporowie (1995) oraz cykli „Golgota Jasnogórska“ w klasztorze OO Paulinów w Częstochowie (2000/2001).
Artysta ma w swoim dorobku ponad 180 wystaw indywidualnych w kraju oraz za granicą (m.in. w Berlinie, Londynie, Paryżu, Moskwie, Rzymie, Wiedniu, Florencji, Düsseldorfie, Chicago, New Delhi, Monachium, Nowym Jorku i in.). Uczestniczył w około 300 wystawach ogólnopolskich i międzynarodowych prezentacjach sztuki polskiej. Reprezentował Polskę m.in. na XLI Biennale Sztuki w Wenecji w 1984, na XX i XXI Światowych Targach Sztuki w Kolonii w 1986 i 1987 oraz na EXPO ’92 w Sewilli.
Obrazy Jerzego Dudy Gracza znajdują się w kolekcjach Muzeum Narodowego w Warszawie, Krakowie, Poznaniu, Wrocławiu i Gdańsku, w Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego w Collegium Maius w Krakowie, Muzeum Ziemi PAN w Warszawie, w zbiorach sztuki na Jasnej Górze w Częstochowie i w innych muzeach okręgowych i miejskich oraz w kolekcjach prywatnych, m.in. W. Ochmana i W. Fibaka; za granicą - w zbiorach Uffizi we Florencji, w Muzeum im. Puszkina w Moskwie, Muzeum Miejskim w Gandawie, w Fundacji „BAWAG“ w Wiedniu i Kolekcji Watykańskiej oraz w galeriach i kolekcjach Austrii, Belgii, Czech, Danii, Francji, Holandii, Izraela, Japonii, Kanady, Meksyku, Norwegii, Rosji, Szwecji, Szwajcarii, USA, Wenezueli, Wielkiej Brytanii, we Włoszech i na Węgrzech.

♣ Do Ceny Zakupu doliczana będzie dodatkowo opłata wynikająca z prawa twórcy i jego spadkobierców do otrzymania wynagrodzenia zgodnie z Ustawą z dnia 4 lutego 1994 - o prawie autorskim i prawach pokrewnych (droit de suite).

Tadeusz Dominik (Szymanów 14 I 1928 - Warszawa 20 V 2014) studiował na Wydziale Malarstwa ASP w Warszawie pod kierunkiem prof. J.Cybisa (1946-51, dyplom 1953). Od 1951 był pedagogiem na macierzystym Wydziale, początkowo jako asystent Cybisa. Od 1965 prowadził własną pracownię, w 1979 otrzymał tytuł profesora. W 1990 przeszedł na emeryturę. W czasie studiów oddziałały nań - za pośrednictwem osobowości i sztuki Cybisa - idee polskiego koloryzmu, które następnie twórczo i samodzielnie kontynuował. Początkowo tworzył obrazy figuratywne. Debiutował na słynnej wystawie w warszawskim Arsenale w 1955, gdzie zdobył nagrodę. W tym okresie obok malarstwa uprawiał drzeworyt, operujący szerokimi płaszczyznami bieli i czerni (drzeworyty wystawiał m.in. na Biennale w Wenecji w 1956). W drugiej poł. lat 50. zaczął malować obrazy abstrakcyjne, początkowo utrzymane w ekspresyjnej i spontanicznej stylistyce malarstwa informel. W latach 60. wzbogacił swe prace o efekty fakturowe. Niezmienną inspiracją była dla malarza natura, bogactwo i kolorystyka jej form. Pozostał jej wierny do dziś, poddając zmianom sam sposób malowania. Stopniowo rozjaśniał i wygładzał swe kompozycje, wprowadzając efekty dekoracyjne, jak rytmiczne powtórzenia form czy rodzaj malowanych „rastrów“, regularnie znaczących fragmenty kompozycji. Wśród wielu nagród otrzymał m.in. laur „Złotego Grona“ w Zielonej Górze w 1963, Grand Prix Festiwalu Polskiego Malarstwa Współczesnego w Szczecinie w 1968, nagrodę im. George’a Rowney’a w Londynie w 1973 i Nagrodę im. Jana Cybisa w Warszawie w 1973. Równolegle z malarstwem zajmował się gobelinem, ceramiką, również grafiką komputerową.

Zmarł 20 maja 2014 w swoim domu pod Warszawą.

♣ Do Ceny Zakupu doliczana będzie dodatkowo opłata wynikająca z prawa twórcy i jego spadkobierców do otrzymania wynagrodzenia zgodnie z Ustawą z dnia 4 lutego 1994 - o prawie autorskim i prawach pokrewnych (droit de suite).

Obraz wystawiany:
– Wystawa Malarstwa Mariana Dąbrowskiego, Galeria Sztuki Dom Kultury w Kołobrzegu, IV 1977; Galeria Sztuki KMPiK w Toruniu, IX 1978.

Marian Dąbrowski (Tczew 1927 - Koszalin 1995) - malarz, rzeźbiarz, architekt wnętrz i konserwator zabytków. W latach 1945-1947 jako wolny słuchacz Wydziału Sztuk Pięknych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu uczestniczył w zajęciach z malarstwa (u prof. Jana Wodyńskiego i prof. Bronisława Jamontta) i rzeźby (u prof. Tadeusza Godziszewskiego). Następnie, przez okres roku, kształcił się w dziedzinie malarstwa i rysunku w PWSSP w Sopocie. Po tym czasie podjął studia na uniwersytecie toruńskim (1948-1952), zakończone uzyskaniem dyplomu z zakresu rzeźby, konserwatorstwa i zabytkoznawstwa. W latach 1953-57 pełnił funkcję wojewódzkiego konserwatora zabytków w Koszalinie, po czym poświęcił się pracy pedagogicznej - przez kolejne 20 lat nauczał malarstwa w Państwowym Ognisku Kultury Plastycznej i Państwowym Liceum Sztuk Plastycznych w Koszalinie. Od 1957 roku był aktywnym członkiem ZPAP. Istotną rolę odegrał też na polu organizacji odbywających się corocznie w latach 1963 - 1981 Międzynarodowych Spotkaniach Artystów, Naukowców i Teoretyków Sztuki w Osiekach, które gromadziły najwybitniejszych przedstawicieli polskiej awangardy. Sześciokrotnie był ich komisarzem (1968-69, 1975-78) wpływając na dobór uczestników i program spotkań. Brał udział w ponad 30 wystawach zbiorowych i 11 indywidualnych. Dzieła artysty znajdują się m.in. na stałej ekspozycji “Osieki 1963-1981” w Muzeum w Koszalinie oraz Kroppedal Museum w Danii. Oprócz uprawiania malarstwa sztalugowego, realizował także wiele prac w zakresie projektowania wnętrz użyteczności publicznej i malarstwa monumentalnego. Za swoją aktywną, wielokierunkową działalność otrzymał liczne odznaczenia: Złoty Krzyż Zasługi, Złotą Odznakę ZPAP, Zasłużonego Działacza Kultury.

♣ Do Ceny Zakupu doliczana będzie dodatkowo opłata wynikająca z prawa twórcy i jego spadkobierców do otrzymania wynagrodzenia zgodnie z Ustawą z dnia 4 lutego 1994 - o prawie autorskim i prawach pokrewnych (droit de suite).

Józef Wilkoń studiował od 1950 historię sztuki na Uniwersytecie Jagiellońskim (dyplom 1954) i malarstwo w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie w pracowni prof. Adama Marczyńskiego (dyplom 1955). Od 1957 specjalizuje się w dziedzinie ilustracji i grafiki książkowej. Współpracuje z wieloma wydawnictwami w kraju, m. in. z Naszą Księgarnią, Czytelnikiem, KAW-em, Interpressem, a od 1963 także z wydawnictwami zagranicznymi, jak: Flammarion (Paryż), Middelhauve Verlag (Kolonia), Loewes Verlag (Bayreuth), Kinderbuchverlag (Berlin), Boehem Press (Zurich), Green Peace Publishers (Tokio). Po wprowadzeniu stanu wojennego w Polsce artysta zaprzestał współpracy z wydawnictwami krajowymi, publikując odtąd wyłącznie za granicą. Jest jednym z najbardziej znanych i najczęściej nagradzanych polskich ilustratorów. Wykształcił własny styl bazujący na niezwykłej wyobraźni i posłusznych jej umiejętnościach malarskich. Stosuje szeroko rozlaną plamę skontrastowaną z graficzną kreską.

♣ Do Ceny Zakupu doliczana będzie dodatkowo opłata wynikająca z prawa twórcy i jego spadkobierców do otrzymania wynagrodzenia zgodnie z Ustawą z dnia 4 lutego 1994 - o prawie autorskim i prawach pokrewnych (droit de suite).

Praca przedstawia 4-letniego syna artysty, Mirosława (ur. 1952), fotografa, projektanta i autora książek (m.in. Podróż do środka mojego ojca. Aktywista Zbigniew Makowski (1946-1956) (2020).


Pochodzenie:
Kolekcja historyk sztuki Teresy Sowińskiej (1940-2023), autorki wielu publikacji i wystaw, zawodowo związanej z warszawską „Zachętą“.

Zbigniew Makowski (Warszawa 31 I 1930 - Warszawa 19 VIII 2019) studiował w ASP w Warszawie w latach 1950-1956, dyplom uzyskał w pracowni Kazimierza Tomorowicza. Początkowo skłaniał się ku surrealizmowi - podczas pobytu w Paryżu w 1962 zetknął się z André Bretonem i międzynarodowym ruchem Phases. Jednak decydujący wpływ na wyraz jego sztuki wywarły pozamalarskie zainteresowania, jakim się oddaje. Jest literatem, poetą, erudytą, zwłaszcza zaś znawcą szerokiego spektrum filozofii i wiedzy tajemnej wielu kultur. Znawstwo to wykorzystuje w swoich pracach malarskich, rysunkowych, a także w unikatowych książkach, które własnoręcznie wykonuje na specjalnie preparowanych papierach. W swych pracach nawarstwia symbole, cytaty i znaczenia w nieczytelny, zdawałoby się, chaos. Wypada jednak wierzyć krytykom, którzy twierdzą, iż prace Makowskiego otwierają przed cierpliwym i intelektualnie przygotowanym „czytelnikiem“ świat swoistej narracji. Sam artysta zaś zwraca uwagę na „permutacyjną“ strukturę swych prac, w których rozmaite cytaty i odniesienia kulturowe przeplatają się z jego prywatną ikonografią. Tak czy inaczej, z pewnością w pracach Makowskiego da się wyróżnić pewien „alfabet“ wizualno-symboliczny, którego elementy pojawiają się w nich stale w różnych konfiguracjach. Należą doń np. takie wizerunki, jak klucz, drabina, studnia, mandala, kielich itp. Otaczają je napisy, często łacińskie, a także pojedyncze cyfry, litery, ornamenty. Określił je ktoś jako rebusy o wielkiej urodzie, które można odczytywać, można też kontemplować. Od roku 1982 artysta przestał wystawiać, ale nie tworzyć. Powstają wówczas prace będące rodzajem nowoczesnego notatnika, rozpoczętego jeszcze w latach 60., do którego artysta powraca z nowymi przemyśleniami. Artysta jest laureatem wielu nagród, m.in. Nagrody Krytyki Artystycznej im. Norwida (1973) i Nagrody im. Jana Cybisa (1992). Jego wielka kompozycja "Mirabilitas secundum diversos modos exire potest a rebus" (1973-1980) zdobi genewską siedzibę ONZ jako dar rządu polskiego.

♣ Do Ceny Zakupu doliczana będzie dodatkowo opłata wynikająca z prawa twórcy i jego spadkobierców do otrzymania wynagrodzenia zgodnie z Ustawą z dnia 4 lutego 1994 - o prawie autorskim i prawach pokrewnych (droit de suite).

Zdzisław Beksiński (Sanok 24 II 1929 - Warszawa 21 II 2005) studiował w latach 1947-1952 na Wydziale Architektury Politechniki Krakowskiej. Był artystą samoukiem, który osiągnął niekwestionowaną pozycję w polskiej sztuce współczesnej, potwierdzoną obecnością jego prac na prestiżowych wystawach i w kolekcjach muzealnych. Początkowo zajmował się fotografią, którą interesował się od lat studenckich, po 1956 zyskując uznanie jako twórca fotogramów o estetyce opartej o efekty fakturowe. W latach 1958-1962 tworzył abstrakcyjne obrazy-reliefy o bogatej fakturze, głównie metalowe, będące odmianą malarstwa materii. Pod koniec tego okresu powstawały ażurowe formy o kształtach figur i pełnoplastyczne rzeźby w metalu. Kolejnym etapem jego twórczości były lata 1962-1974, kiedy poświęcał się głównie rysunkowi. W latach 60. rysował piórkiem i tuszem figuralne kompozycje odznaczające się karykaturalną deformacją postaci. Od końca lat 60. tworzył rysunki węglem i kredkami, będące monochromatyczną odmianą jego równoległej twórczości malarskiej. Od 1974 zajmował się niemal niepodzielnie malarstwem. Jego charakterystyczny styl bazował na perfekcji technicznej, której towarzyszyła niezwykłość wizji. Malował świat po katastrofie, naznaczony piętnem śmierci i rozpadu. Jego obrazy zaludniają postaci i stwory o ludzkich wprawdzie bądź zwierzęcych kształtach, lecz o cechach fantomów, automatów lub rozpadających się trucheł. Artysta nie nadawał swym obrazom i rysunkom tytułów (poza porządkującymi symbolami), akcentując w ten sposób swój brak zainteresowania dla literackiej strony przedstawień. Sam mówił, że malując całkowicie poddaje się wizji, „fotografuje“ ją. W ostatnich latach włączył do swego warsztatu artystycznego elektroniczne techniki generowania obrazu, które wykorzystywał do tworzenia komputerowych fotomontaży. Sztuka Beksińskiego, wielokrotnie wystawiana i omawiana, budzi skrajne emocje wśród znawców i publiczności.
Największa, systematycznie uzupełniana kolekcja jego prac w kraju znajduje się w Muzeum Historycznym w Sanoku, za granicą - w Paryżu, w posiadaniu Piotra Dmochowskiego, który od 1983 kolekcjonuje prace i promuje twórczość artysty. Zorganizował on wystawy indywidualne Beksińskiego m.in. w Galerie Valmay w Paryżu w 1985, 1986 i 1988 oraz stałą ekspozycję we własnej Galerie Dmochowski - Musée-galerie de Beksiński, istniejącej w latach 1989-1996. Jego też nakładem ukazały się monumentalne albumy artysty w 1988 i 1991.
W Polsce monografię Beksińskiego pióra Tadeusza Nyczka opublikowały Arkady w 1989 (II wydanie w 1992). Wiosną 2005 roku w Pałacu Opatów w Gdańsku Oliwie miała miejsce duża wystawa obrazów Beksińskiego, a dyrektor Muzeum w Sanoku Wiesław Banach wydał obszerną monografię artysty.

Od października 2016 w Nowohuckim Centrum Kultury w Krakowie na stałe zagościła wystawa 250 prac (obrazów, rysunków, fotografii) Zdzisława Beksińskiego z prywatnej kolekcji Anny i Piotra Dmochowskich. Natomiast od czerwca 2021 stała wystawa 30 obrazów Beksińskiego z kolekcji Dmochowskich prezentowana jest również w Muzeum Archidiecezji w Warszawie.

(zdjęcie: Piotr Dmochowski, CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=8960820 )

Bożena Wahl i jej siostra bliźniaczka Alicja studiowały w latach 1952-1957 na Wydziale Malarstwa Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie pod kierunkiem Eugeniusza Eibischa. W latach 60. siostry wystawiały razem, pokazywały prace rysunkowe i graficzne m. in. w Galerii Krzywe Koło w War-szawie (1961), Galerii Sztuki Nowoczesnej tamże (1965, 1966), Galerie Le Ranelagh w Paryżu (1968). W latach 70. współpracowały z tygodnikiem „Kultura” i z wydawnictwami jako rysowniczki
i ilustratorki. Projektowały też scenografie do spektakli Teatru TV. W 1979 wspólnie założyły Galerię Alicji i Bożeny Wahl w Warszawie, jedną z pierwszych polskich galerii prywatnych. Specjalizowała się ona w prezentowaniu artystów hołdujących szeroko pojmowanej stylistyce i poetyce surrealizmu oraz ekspresyjnej i metaforycznej figuracji – co odzwierciedla również zainteresowania artystyczne zało-życielek galerii.

Stasys Eidrigevičius (Medyniszki na Litwie 1949, mieszka i tworzy w Warszawie) uczył się w szkole rzemiosł artystycznych w Kownie i w Instytucie Sztuk Pięknych w Wilnie, który ukończył w 1973. Debiutował w 1970 w Wilnie, prezentując wystawę malarstwa i ekslibrisów. W 1979 po raz pierwszy wystawiał w Warszawie. Od 1980 mieszka i tworzy w Polsce. W 1981 wstąpił do ZPAP, jest też członkiem międzynarodowych zrzeszeń artystów IAA i AIAP. Początkowo dał się poznać jako twórca ekslibrisów i miniatur graficznych, wykonywanych z niezwykłą precyzją w technikach metalowych. Dziedziną, w której zasłynął najbardziej, jest plakat. Podobnie jak artyści „polskiej szkoły plakatu” lat 50. i 60. Eidrigevicius tworzy w wypracowanej przez siebie stylistyce, która dominuje nad funkcjonalną stroną projektowanych przezeń plakatów. Powtarzającym się motywem jego prac jest głowa, na której artysta dokonuje wielorakich zabiegów artystycznych, głównie deformacji. Zajmuje się też ilustracją książkową, rysunkiem i malarstwem i formami rzeźbiarskimi. W 2022 artysta wziął udział w Międzynarodowym Triennale Sztuki w Setouchi w Japonii. Aktualnie powstaje Centrum Sztuki Stasios Eidrigevičius (SEMC) w Poniewieżu na Litwie, gdzie na stałe prezentowana będzie twórczość artysty.

♣ Do Ceny Zakupu doliczana będzie dodatkowo opłata wynikająca z prawa twórcy i jego spadkobierców do otrzymania wynagrodzenia zgodnie z Ustawą z dnia 4 lutego 1994 - o prawie autorskim i prawach pokrewnych (droit de suite).

Jest zimno, wilgotno, sennie. Samotny rybak na środku stawu dawno już zasnął. Śni o tym, że jest uwięziony na swojej łódce i nie może się ruszyć. Otaczający go labirynt wysokich fortecznych murów jest równie przerażający, jak coraz grubsza warstwa rzęsy wodnej wokół wędki i spławika. Sytuacja beznadziejna, jak w nieomal każdym moim przyzwoitym koszmarze sennym. Pozostaje tylko głośno krzyknąć i się obudzić.

Jacek Yerka

Jacek Yerka (Toruń 1952, mieszka koło Torunia) ukończył w 1976 Wydział Sztuk Pięknych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Specjalizował się w grafice. W trakcie studiów brał udział w wielu konkursach poświęconych sztuce plakatowej, m.in. z okazji 50-lecia Polskiego Związku Łowieckiego (I nagroda), tzw. Święta Odrodzenia (I nagroda), igrzysk olimpijskich w Toronto, 50-lecia LOT-u, czy reklamujących “Społem”. Wkrótce po otrzymaniu dyplomu zdobył III nagrodę na Biennale Plakatu Polskiego w Katowicach (1979). W tym czasie zaistniał również na scenie międzynarodowej. W 1978 roku wygrał konkurs pod hasłem "Palestine- homeland denied" zorganizowany przez Iraqi Cultural Center w Londynie, a rok później na plakat promujący rozwój komunikacji publicznej w Mediolanie. Jego prace były wystawiane na Międzynarodowym Biennale Sportu w Barcelonie (1980, III nagroda), Międzynarodowym Biennale Plakatu w Warszawie (1981, III nagroda) i na Biennale Plakatu w Lahti (1983, III nagroda). W początkowym okresie twórczości artysta rzadko tworzył obrazy, m.in. na poznański konkurs malarski im. Jana Spychalskiego (dwukrotnie III nagroda). Po 1980 roku porzucił sztukę plakatową i poświęcił się całkowicie malarstwu. Bazując na precyzyjnej, wzorowanej na dawnych mistrzach technice obrazowania (Jan van Eyck, Hieronymus Bosch), lecz przede wszystkim na własnej, nie znającej granic wyobraźni, tworzy surrealne kompozycje, szczególnie podziwiane przez miłośników fantastyki we wszystkich odmianach. Zainspirował m.in. autora fantasy Harlana Ellisona do napisania 30 krótkich opowiadań, które wraz z obrazami artysty złożyły się na publikację pt. "Mind Fields" nagrodzoną w 1995 roku World Fantasy Award. Sukces albumu zaowocował wystawą w w Morpheus Gallery w Beverly Hills w 1998 roku. To samo wydawnictwo - "Morpheus International" - wydało album "The Fantastic Art of Jacek Yerka". Artysta współpracował także przy produkcji amerykańskiego filmu pt. "Strawberry Fields", gdzie obrazom miała towarzyszyć muzyka Beatlesów. Prace artysty - cenionego reprezentanta nurtu fantastycznego - znajdują się w wielu polskich i zagranicznych kolekcjach prywatnych. Wystawy Jacka Yerki miały miejsce za granicą (m.in. w Hela Nebelung Galerie w Düsseldorfie w 1983 roku) i w kraju - w Galerii OdNowa w Poznaniu (1975), Galerii Grażyny Hase w Warszawie (1980, 1982), Galerii Sztuki Alicji i Bożeny Wahl (1990), Hotelu Filmar w Toruniu (2016), DA Agra-Art (2022). 

Jacek Yerka, Żywot artystyczny
Mój żywot artystyczny rozpoczął się na drugim roku studiów na Wydziale Sztuk Pięknych UMK. Zupełnie nieoczekiwanie (dla siebie, kolegów i grona pedagogów) wygrałem konkurs na plakat z okazji 50-lecia Polskiego Związku Łowieckiego. Dostałem I nagrodę w wysokości 450 zł, za którą kupiłem w księgarni KMPiK duży album Boscha i i jeszcze większy z grafikami Dürera. Na trzecim roku studiów wziąłem udział w konkursie na plakat z okazji tzw. Święta Odrodzenia, który znów nieoczekiwanie wygrałem. Tu już nagroda była poważniejsza, a gen. Jerzy Ziętek w Katowicach osobiście mi pogratulował sukcesu. Zaczynałem powoli zamieniać się w łowcę nagród. Brałem udział we wszystkich możliwych konkursach plakatowych; z okazji św. 1 maja, 22 lipca, reklamujących "Społem"(płacili najlepiej i w miarę przyzwoicie drukowali moje bardzo realistyczne i trudne w druku projekty), na igrzyska olimpijskie w Toronto, na 50-lecie LOT-u, z okazji turnieju rycerskiego na zamku golubskim (tu organizator obiecał mi wygraną i słowa dotrzymał- zdaje się, że byłem jedynym uczestnikiem tego pamiętnego konkursu) i wielu innych, których już dokładnie nie pamiętam. Żeby nie wpaść w rutynę brałem też udział w konkursach malarskich im. Jana Spychalskiego organizowanych w Poznaniu; dostałem tam pod koniec lat 70-tych 2 razy III nagrodę. W 1978 wygrałem konkurs organizowany przez Iraqi Cultural Center w Londynie pod hasłem "Palestine- homeland denied". Dostałem 1500£ (1£ był po 3,5 $), przyjemną podróż po Iraku i uścisk dłoni od Tarika Aziza (miał być Saddam Husajn, ale właśnie robił czystki w partii Baas).

Zdobyłem również III nagrodę na Biennale Plakatu Polskiego w Katowicach w 1979 r. W 1980 r. dostałem III nagrodę na Międzynarodowym Biennale Sportu w Barcelonie. Również w 1980 wygrałem konkurs w Mediolanie na plakat promujący rozwój publicznej komunikacji- kosmicznie wysoką ,w tamtych czasach, nagrodę odebrałem osobiście, jadąc małym Fiatem z pękniętą uszczelką pod głowicą, coraz wolniej przez Alpy. Zdobyłem też III nagrodę na Międzynarodowym Biennale Plakatu w Warszawie w 1981 r. i na Biennale Plakatu w Lahti w 1983 r. To już był koniec mojej przygody z plakatem, malarstwo wciągnęło mnie całkowicie. W 1995 r. mój wydany w USA przez Jamesa Cowana, we współpracy z Harlanem Ellisonem, album "Mind Fields", dostał nagrodę World Fantasy Award. Zaowocowało to wystawą w Los Angeles w 1998 roku w Beverly Hills Gallery. W 2011(?) roku NVIDIA zorganizowała ogólnoświatowy konkurs na grafikę komputerową inspirowaną moimi obrazami. Zwycięska praca tak mi się spodobała, że zrobiłem inspirowany nią "Trzeci Dzień Stworzenia". Historia moich wystaw indywidualnych jest krótka i wynika ze specyfiki mojej pracy. Obrazy są czasochłonne i większość znajduje nabywców, zanim zmaterializuje się idea następnej wystawy.

Ale kilka razy to się udało:
- Janowi Malikowi w 1975 roku w Galerii Od Nowa w Poznaniu - 6 wielkich obrazów, cały mój ówczesny dorobek, wiozłem w korytarzu pociągu do Poznania, cały czas pilnując, żeby przeciskający się pasażerowie ich nie wgnietli; ale na wernisażu odbyłem świetną rozmowę z prof. Tadeuszem Brzozowskim, który mnie utwierdził w przekonaniu, żeby malować po swojemu i na nikogo się nie oglądać;
- Grażynie Hase w 1980 i 1982 roku, w jej nastrojowej galerii na Marszałkowskiej w Warszawie;
- Helli Nebelung w 1983 roku w Hella Nebelung Gallery w Düsseldorfie;
- Alicji Wahl w 1990 roku w autorskiej galerii na Żoliborzu;
- Jamesowi Cowanowi w 1998 roku w Beverly Hills Gallery w Los Angeles;
- Wiesiowi Żyle w foyer hotelu "Filmar" w Toruniu (tylko gicleè) w 2016 roku;
- Konradowi Szukalskiemu w 2012 roku w galerii Domu Aukcyjnego Agraart.

Nie mogę zapomnieć o mosiężnej Katarzynce w toruńskiej galerii sław przed Dworem Artusa, gdzie w 2008 roku przemówiłem w letni wieczór do zgromadzonego tłumu. Cały czas maluję i próbuję zmierzyć się z nowymi pomysłami albo odkurzyć dawne, których kiedyś nie udało mi się z powodów braków warsztatowych albo mentalnych, zrealizować.

Tomasz Sętowski (Częstochowa 14 VI 1961, mieszka w Częstochowie) ukończył studia na kierunku artystycznym Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Częstochowie, jednak sam twierdzi, że studia dały mu tylko teoretyczne przygotowanie i jest malarskim samoukiem. Od końca lat 80. pokazywał swe prace na wystawach indywidualnych i zbiorowych, zrazu za granicą (Niemcy, Francja), a następnie Polsce. W 1991 został członkiem ZPAP. Po indywidualnym debiucie w kraju (wystawa w BWA, Częstochowa 1994), jego prace zostały włączone do wystawy objazdowej „Surrealiści polscy” krążącej po Polsce w latach 1995-97. W 1998 zajęła się jego twórczością nowojorska galeria Stricoff Fine Art Ltd. Reprezentuje popularny u publiczności nurt tzw. realizmu magicznego. Buduje swe kompozycje zazwyczaj strefowo, umieszczając w nich postaci w fantastycznych, kolorowych strojach. Z reguły wykorzystuje w swych obrazach efekt „obrazu w obrazie” (np. zestawienia na jednym planie postaci różnej skali, pojawiające się niemal w każdym obrazie nakrycia głowy w formie gotyckich zamków i wież). Postaci malowane są z naciskiem na dekoracyjność, kaligraficznie i płasko, co zbliża obrazy Sętowskiego do ilustracji i podnosi wrażenie obcowania ze światem baśniowych wizji.

♣ Do Ceny Zakupu doliczana będzie dodatkowo opłata wynikająca z prawa twórcy i jego spadkobierców do otrzymania wynagrodzenia zgodnie z Ustawą z dnia 4 lutego 1994 - o prawie autorskim i prawach pokrewnych (droit de suite).

Wiesław Garboliński (1927-2014) był malarzem, rysownikiem i projektantem polichromii. W latach 1948–1954 studiował na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, następnie – do roku 1957 - odbywał studia w Instytucie Malarstwa, Rzeźby i Architektury w Leningradzie. W latach 70. poświęcił się pracy pedagogicznej. Był rektorem w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Łodzi, pełnił również funkcję prezesa łódzkiego oddziału Związku Polskich Artystów Plastyków. Był współzałożycielem Związku Polskich Artystów Malarzy i Grafików (wiceprezes w latach 1985-89). Najbardziej rozpoznawalne w twórczości artysty są "barokowe" kompozycje pełne nagich ciał, antycznych posągów czy figur inspirowanych płótnami dawnych wielkich mistrzów. Te zaskakujące połączenia zbliżają jego twórczość do surrealizmu.

♣ Do Ceny Zakupu doliczana będzie dodatkowo opłata wynikająca z prawa twórcy i jego spadkobierców do otrzymania wynagrodzenia zgodnie z Ustawą z dnia 4 lutego 1994 - o prawie autorskim i prawach pokrewnych (droit de suite).

Edward Dwurnik (Radzymin 19 IV 1943 - Warszawa 28 X 2018) studiował malarstwo w ASP w Warszawie (1963-1970), jednak jako swego „mistrza“ wymienia Nikifora. Jego to prace, zobaczone po raz pierwszy w 1965, zainspirowały ówczesnego studenta III roku do narysowania pierwszych prac z cyklu „Podróże autostopem“, które kontynuował w nastepnych latach. W 1972-1978 powstawał cykl „Sportowcy“, w którym portretowane były, dodajmy - kąśliwie, typowe postaci z lat 70. Równolegle od 1975 powstawał cykl „Robotnicy“, który kulminował w okresie „Solidarności“ 1980-1981. Za prace z tego cyklu Dwurnik otrzymał w 1981 Nagrodę Krytyki Artystycznej im. Cypriana Kamila Norwida, natomiast za obrazy z cyklu „Warszawa“ (1981), proroczo zapowiadające stan wojenny - Nagrodę Kulturalną „Solidarności“ podziemnej w 1983. W latach 80. malarstwo Dwurnika przybrało wyraz ekspresyjny i dramatyczny. Powstające w tej dekadzie obrazy miały niejednokrotnie wymowę polityczną, przybierały też kostium historyczny, tak czy inaczej odnoszący się do współczesnych spraw i realiów. Cykl „Droga na Wschód“ (1989-91) upamiętniał ofiary stalinizmu, natomiast cykl „Od Grudnia do Czerwca“ (1990-94) - ofiary stanu wojennego. Zarówno ideowe, jak i czysto malarskie walory tych prac przyniosły artyście ogromne uznanie, zarówno w kraju jak i za granicą. Jego wyrazem była prestiżowa nagroda Fundacji Coutts & Co w Zurychu (1992). W latach 90. powstają cykle będące kontynuacją „Podróży autostopem“: „Niebieskie miasta“ (od 1993) i „Diagonale“ (od 1996), jak również kompozycje nowego typu, jak widoki morskie (cykl „Błękitne“, 1992-93) czy cykl „Wyliczanka“ (1996-99). Artysta wiele wystawia, miał ok. 100 wystaw indywidualnych w Polsce i za granicą, brał też udział w licznych wystawach i festiwalach krajowych i międzynarodowych, m.in.: X Biennale Sztuki Współczesnej, Menton 1974, Documenta 7, Kassel 1982, 5th Biennale, Sydney 1985, XIX Biennale Sztuki, Sao Paulo 1987; Olimpiada Sztuki, Seul 1988. Równolegle z malarstwem uprawiał rysunek, collage, grafikę warsztatową (litografia, techniki metalowe, kserografia, stemple) i użytkową (ilustracja, plakaty do własnych wystaw indywidualnych).

♣ Do Ceny Zakupu doliczana będzie dodatkowo opłata wynikająca z prawa twórcy i jego spadkobierców do otrzymania wynagrodzenia zgodnie z Ustawą z dnia 4 lutego 1994 - o prawie autorskim i prawach pokrewnych (droit de suite).

Igor Mitoraj (ur. Oederan, Niemcy 26 III 1944, Paryż, 06 X 2014) ukończył liceum plastyczne w Bielsku-Białej, następnie studiował malarstwo w ASP w Krakowie, m.in. u Tadeusza Kantora (1967-1968). W 1968 wyjechał z Polski. Przez kolejne dwa lata kontynuował studia w Ecole Nationale des Beaux-Arts w Paryżu. W połowie lat 70. poświęcił się rzeźbie, tworząc zrazu kameralne głowy, torsy itp. w charakterystycznych zawojach czy bandażach. Pokazał je na pierwszej wystawie indywidualnej w 1976 w Paryżu, która przyniosła mu sukces u publiczności i marszandów. Dalsze lata swej kariery artysta dzieli między Paryż i okolice Carrary we Włoszech. Pracuje w klasycznych technikach (rzeźba w kamieniu i brązie), tworząc zarówno rzeźbę kameralną, jak monumentalną. W swej sztuce odwołuje się do tradycji antyku, traktując jego spuściznę jako relikty złotego wieku kultury i wiecznotrwałe wzory. Wyrazem tej świadomości jest nie tylko wybór rzeźby jako głównego środka wyrazu (poza nią artysta wykonuje tylko rysunki), ale też nawiązywanie do kanonu piękna i dążenie do harmonii w tematyce i opracowaniu rzeźb, wreszcie - dbałość o warsztat i czysto techniczną doskonałość prac. Artystę, znanego i cenionego za granicą, w Polsce przypomniała wystawa „Jesteśmy“ w 1990, po której przyszły dalsze prezentacje indywidualne i na wystawach zbiorowych, jak „Ars Erotica“ w warszawskim i „To lubię“ w krakowskim Muzeum Narodowym (1994 i 1996).

♣ Do Ceny Zakupu doliczana będzie dodatkowo opłata wynikająca z prawa twórcy i jego spadkobierców do otrzymania wynagrodzenia zgodnie z Ustawą z dnia 4 lutego 1994 - o prawie autorskim i prawach pokrewnych (droit de suite).