Wędrówki po internecie. Chefs - d`oeuvre

Sławomir Bołdok

W tym miesiącu, jak do tej pory, na  23 interesujących aukcjach znalazłem wiele  poloniców, a do tego doliczyć można  jeszcze kolejnych 15 licytacji [ na razie bez katalogów], gdzie ewentualnie  mogą być  prace  naszych artystów. Miłą  niespodzianką  jest fakt że, na dostępnych 23 imprezach, oferowanych jest wiele dobrych  a nawet bardzo dobrych prac naszych twórców, stąd pozwoliłem sobie dać felietonowi tytuł  "arcydzieła"  i uszeregować kolejność aukcji nie wg chronologii, ale wg klasy znalezionych obiektów. Przegląd zaczynam jednak  od licytacji jeszcze z końca października, w Danii, gdzie 26.X. w domu Brunn Rasmussen z nr. 1095 wystawiono portret męski jako pracę nieznanego artysty z końca 18 w. za  4.850 € .  Moim zdaniem obraz wyszedł  spod  pędzla Marcelego Bacciarellego albo z jego warsztatu na Zamku Królewskim w Warszawie. Owalny portret przedstawiający księcia Michała Jerzego Poniatowskiego., malarsko bliski jest dziełom Bacciarellego. Domyślam się, że podobny pogląd i rozeznanie co do autorstwa musieli mieć licytujący dzieło, którzy  jego cenę wywindowali  aż do 17.000 €.  Drugim bardzo interesującym olejnym płótnem o wymiarach 75 x 95 cm. będzie sprzedawany 23. 11. w Galerii Fischer w Lucernie" Mazepa" z nr. kat. 1103.

Piotr Michałowski, Mazepa

Wg katalogu  jest to kopia  obrazu Horacego Verneta wykonana przez Piotra  Michałowskiego w okresie jego pobytu w Paryżu, między 1832 a 35 rokiem. Choć ani w wielkiej monografii Michałowskiego [ wyd. Auriga ], ani w haśle Michałowskiego  w Słowniku Artystów Polskich  nie wspomina się o tym obrazie, to jednak  nie można wykluczyć  autorstwa  naszego malarza romantycznego, gdyż wiadomo że  Michałowski  w swej sztuce wzorował się m.in. na  pracach Verneta i robił kopie w Luwrze. U Fischera obraz oszacowano na  5.833 - 7.500 € .Obok Michałowskiego, na tej aukcji  z nr 1111  oferowany będzie olejny  "Pejzaż z sadzawką" Romana Kochanowskiego, mała deszczułka za 2083 - 2917 €.  Kolejnym dziełem godnym uwagi jest duża praca Aleksandra Kobzdeja z 1959 r. "Południowy", ol. collage na papierze, która  u Bonhamsa w N.Jorku zostanie wystawiona 7.11. z nr 46  i którą wyceniono na 4-6.000 $. Historyczna wartość tego obrazu wynika z daty jego powstania, kiedy to  Kobzdej, usatysfakcjonowany nagrodą na V Biennale w Sao Paulo, zbliżał się w swej sztuce do informelu i malarstwa materii .  Dwa dni później w Szwajcarii, w Bernie, Dom Aukcyjny Dobiaschofsky`ego wystawi  9 b.m. na "Aukcji jesiennej" kilka  znaczących pozycji.

M. Abakanowicz, Angelo

Najbardziej spektakularne będą dwa "abakany" z lat 70-tych  ubiegłego wieku. Pierwsza praca Magdaleny Abakanowicz z nr. 566, z wełny  o wym. 150 x 240 cm. nosi tytuł "Relief Mural" i pochodzi z 1972 r. Wyceniono ją na 7083 € . Drugą, mniejszą [ wełna 106 x 132 cm]  z nr 568  "Bez tytułu"  i daty powstania  oszacowano na  5.000 €. Na tej samej aukcji  oferowane są trzy prace Teresy Pągowskiej, dwa duże obrazy olejne i rysunek kredkami. Obrazy to : z nr. 574 "Siódmy" z 1967 r., za 14.167 € i z nr. 582  "Białogłowa" 1979 r. wyceniona na 11.667 €. Kredkowa "Kompozycja z figurą kobiecą" z 1982 r., z nr kat. 579  oszacowano na 1500 €.  Tutaj też wystawiono  wczesne obrazy : dwie prace Henryka Musiałowicza : z nr 588 "Portret abstrakcyjny", z 1965 r. collage, tech. mieszana za 2500 €  i z nr. 590  "Kompozycja z postacią" z 196..  również za 2500 €  oraz  olejne prace  dwóch autorów zaliczanych do "Ecole de Paris ". Są to   "Kompozycja geometryczna" z 1947 r. z nr. 557 Władysława Łopuszniaka  za 1833 €  i  z nr. 519 "Kwiaty w dzbanku" Maurycego Blonda z ceną wywoławczą 1833 €.  Natomiast kolejna praca M. Abakanowicz, rzeźba w brązie, wysoka na 171, 2 cm. z tytułem "Angelo" z 1989 r., będzie  oferowana  na aukcji Freemansa w Filadelfii  6.11., z nr 151  za cenę 40 - 60.000 $. W Nowym Jorku w domu aukcyjnym Doyle wystawiono 2.11. cztery prace Polaków - dwa olejne obrazy  Rajmunda Kanelby "Punch i Judy" z nr 59  szacowany na 8-12.000 $ - nie sprzedany i "Chłopiec ze skrzypcami" z nr. 60 za 6- 8.000 $, a sprzedany za 5.938 $. Tutaj też z  nr. 61 wystawiono rysunek węglem Leona Wyczółkowskiego "Las" za 4-6.000 $, nie sprzedany oraz Wlastimila Hofmana "Ofelię" z 1952 r. z nr 62 , szacowany na 5-7.000 $ a sprzedany za 6.080 $.  Ale na tym nie koniec . Przedstawię Państwu teraz dawniejsze i nowsze obrazy występujące pojedynczo na  rozmaitych aukcjach. U Lempertza w Kolonii   z nr. 115  sprzedano 28.10 spory obraz Wojciecha Kossaka z 1929 r. "Kirasjerzy i dziewczyna" szacowany na 2500-3000 € za 5280 €. W Amsterdamie 1.11 na aukcji dawnego malarstwa u  Christiego wystawiono z nr 181 Alfreda Wierusza Kowalskiego duży, olejny " Napad wilków" szacowany na 50 - 70.000 $ i sprzedany za 63.090 €. Także u Christiego 4.11.,  w Londynie na aukcji "Orientalizm w sztuce współczesnej" prezentowany będzie obraz Adama Styki z nr 47 "Obejmująca się para arabska" z ceną 18 - 25.000 €.  U Tajana w Paryżu wystawiona zostanie  4.11. ładna i duża scena kostiumowa p.t. " Pojedynek pod drzewami" namalowana przez Władysława Bakałowicza i wyceniona na 6-8.000 €.  Dwa portrety tej samej osoby Jadwigi Sobolewskiej - Błażejewicz wykonane przez Witkacego  w 1933 i w 1936 r. zostaną pokazane w Berlinie w Villi Grisebach na aukcji "Klassiche moderne" 25.11. Wcześniejszy z nr 344  wyceniono na 9-12.000 € ., późniejszy z nr. 343 na 8-10.000 €.

Stefan Knapp, Abstrakcja

Z terenu W. Brytanii mam do zaprezentowania dwa obrazy, które  wystawi Bonhams w Londynie 15.11  : z nr 227  Roberta Lenkiewicza olej "Malarz i Patti ", który jest autoportretem malarza,szacowany na 5.800 - 8.100 €  i z nr 381 gwasz "Abstrakcja" Stefana Knappa za 690 - 930 € .Na przykładzie tych dwóch artystów widać  jak  II wojna światowa  pokomplikowała losy Polaków. Stefan Knapp, (1921 - 1996 ), lotnik w naszych si-łach zbrojnych  w W. Brytanii i wykształcony artysta malarz, którego nazwisko nie kończy się na "ski ", albo na "wicz" na aukcji u Bonhamsa występuje jako "British" . Knapp urodził się i ma do dzisiaj rodzinę  w Biłgoraju .Do śmierci utrzymywał kontakt z Polską, miał w Zachęcie  wystawę, a jego malarstwo na  płytach emaliowanych znajduje się w Olsztynie w Planetarium . Natomiast echt polonus  z brzmienia nazwiska Robert Lenkiewicz ( 1941 -2002 ), przyszedł na świat w Anglii  i był  już rodzimym, uznawanym malarzem brytyjskim . Także z W.Brytanią związana jest po-chodząca z Polski młoda rzeźbiarka i malarka Marta Fuks - Frankiewicz, której obraz olejny z 1986 r.  pt. "Portret w błękicie" wystawił na jesiennej aukcji Allgauer Auktionhaus  w  Kempten, w Niemczech 3.11. z nr. 2368  w cenie 600 €.  Wśród poloniców  z rzadka pojawiają się interesujące gra-fiki. Tym razem na aukcji malarstwa i rzeźby w Galerii Koller w Genewie wystawiony zostanie 18.11 z nr. 400 miedzioryt Stanisława Feliksa Jasińskiego pt. "Zwiastowanie" z 1897 r.. Jasiński, grafik reprodukcyjny należał na przełomie 19 i 20 w. do najwybitniejszych europejskich  sztycharzy, którzy pracowali dla wielu wydawnictw europejskich . Ten piękny miedzioryt ze scena w typie malarstwa angielskich Prerafaelitów został wyceniony na  820- 1230 €.

Na koniec  chcę zaanonsować  obrazy  do których  tylko w części udało się pozyskać reprodukcje. 1.11.11 u Sotheby`ego w Nowym Jorku  na aukcji sztuki rosyjskiej wystawiono z nr 1. Stanisława Żukowskiego "Wnętrze z samowarem" z 1914 r. szacowane na 150 - 200.000 $, ale nie sprzedane  oraz Iwana Trusza "Huculi przed cerkwią" z 1921 r. nr. 6, cenione na 60-80.000 $ i sprzedane za 80.500 $. W Wiedniu 8.11. w domu Kinsky  wystawione będą : rzadki motyw w twórczości Józefa Rapackiego,   który znany jest przede wszystkim jako pejzażysta, p.t." Chrystus w dro-dze do Emaus" w cenie 3-5.000 €., Władysława Chmielewskiego  "Wesele krakowskie" za 1500 - 2500 €., Jana Konarskiego "Trojki przy saniach na polnej drodze ", duży obraz olejny za 5-8.000 €., oraz z nr 979 bardzo ładny i duży obraz Wlastimila Hofmana z 1911 r, "Madonna" w cenie 18-30.000 €. Wspomnianego St.Żukowskiego "Puszczę świsłocką" z 1938 r., z nr. 23 wystawi Sotheby w Londynie 22.11. za 12 - 18.000 £, a z nr. 25 Włodzimierza Terlikowskiego "Róże i anemony", bardzo duży obraz za 8-10.000 £. Wypada również wspomnieć, że na aukcjach nowojorskich  u Christiego i w Sothebym pojawiły się obrazy Tamary Łempickiej i Mojżesza Kislinga w bardzo wysokich cenach - np. u Christiego 1.11.11. sprzedano  T. Łempickiej" Idyllę" z 1931 r., nr kat. 50 za 4.786.500 $, a w Sothebym 2.11.11 z nr 37  tej samej malarki "Sen" albo "Rafaela na zielonym tle" z 1927 r. za 8.482.500 $ . 

Mojżesz Kisling, Wielki akt na kanapie

Także u Christiego 2.11.11, z nr 398  sprzedano M. Kislinga "Wielki akt na kanapie" za 314.500 $. jednak większość wystawionych obrazów tych artystów nie znalazła nabywców.  Odnoszę  jednak wrażenie, że  mimo obfitości towaru i uzyskiwanych tu i ówdzie  wysokich cen sprzedaż nie przebiega spontanicznie i kupujący  z rozwagą wydają pieniądze. Tyle na dziś, jeśli pojawią się  rewelacyjne pozycje w kolejnych, dostępnych  katalogach to może odezwę się jeszcze w tym miesiącu.


Spośród ofert aukcyjnych , których katalogi pojawiły się w internecie ok. 15.11.br chciałbym zasygnalizować duży udział polskich artystów w kolejnej licytacji Boisgirarda w Paryżu w dniu 23.11 pt. "Ecole de Paris ". Katalog tej aukcji jest na portalu Artinfo.pl. W Berlinie w Galerii Bassenge z nr 6153 wystawiono bardzo malarską  wczesną deseczkę Tadeusza Rybkowskiego z 1879 r. pt "Pejzaż z puszty z Kozakami " choć na prawdę jest to scena z Kozakami przy stepowej studni ,za 1800 €.  Przy okazji chciałbym zwrócić uwagę na  na dosyć wysokie ceny pojawiających się na aukcjach obrazów Stanisława Żukowskiego. Artysta traktowany przez większość marszandów  jako Rosjanin  wyceniany jest pod bogatych zbieraczy  z tego kraju , co sprawia że ceny są wysokie. 5.11. w Monachium , w domu Ursuli Nusser "Wnętrze  salonu z widokiem przez okno " duży obraz olejny sprzedano za 65.000 € . W Londynie 28.11. na aukcji sztuki rosyjskiej z nr108 będzie wystawiony "Taras jesienią " 1910 , też duży olej za 250 - 350.000 £ . Zabawne że na tej aukcji jako Rosjanin znalazł się Jan Peszke , którego "Macierzyństwo " pastel, z nr 131  będzie sprzedawany za 4-6.000 £.  Także w Londynie  29.11 na aukcji rosyjskiego malarstwa u Sotheby`ego z nr 149 oferowany będzie S.Żukowskiego pejzaż namalowany już w Polsce w 1938 r. i przez niego zatytułowany "Pobojka. Upalny czerwiec - puszcza Świsłocka " za 30 -50.000 £. W tej chwili, poza pracami malarzy modnych z XX w. jakimi byli Łempicka czy Kisling , spośród polonusów,  obrazy St. Żukowskiego uzyskują na międzynarodowym  rynku  najznaczniejsze ceny. I to by było na tyle  jeśli chodzi o aukcje listopadowe.