Jan Peszke, Fala (fragment)
Reno (Irena Hassenberg), Kwiaty w wazonie |
Mimo że natura przynosi nam zróżnicowaną pogodę - wakacje, jak do tej pory, można uznać za udane. Tłok nad Bałtykiem świadczy, że rodacy zamiast wybierać się za granicę raczej spędzają wolny czas w kraju. Taniej i bezpieczniej. My natomiast, bez obaw że spotkamy się z terrorystami, wirtualnie powędrujemy po świecie poszukując poloników na aukcjach. Z uwagi na to, że jest to przegląd dwumiesięczny część informacji proszę potraktować jako pamiętnik wydarzeń. Przy okazji chciałbym też czytelnikom zwrócić uwagę na istotny fakt, który zmienia charakter aukcji sztuki. Coraz powszechniej licytacje są prowadzone w Internecie jako „aukcje on-line”, co obniża koszty firmy i pozwala poszerzyć grono osób zainteresowanych sztuką. Szczególną skłonność do aukcji internetowych zauważyłem wśród domów aukcyjnych w USA. W związku z aukcjami on-line informuję, że ceny podane pochodzą z dnia pisania felietonu, a nie z momentu zakończenia licytacji.
Zaczynam wędrówkę 1 lipca aukcją u Boisgirarda w Paryżu, gdzie zaprezentowano grafiki, rysunki, obrazy itd. Z nr. 4, w katalogu, była akwaforta Tadeusza Makowskiego „Handlarz starzyzną” (ok. 1930, kat. artysty z MN w Warszawie s. 229, nr 71) za 40-500 € - nie sprzedana. Z nr. 10 wystawiono tam też tekę Jana Lebensteina z 8 litografiami (nakład 600 egz.) wydaną we Florencji w 1972 roku - wycenioną na 600-800 € i nie sprzedaną. Natomiast za 160 € poszła litografia barwna, z nr. 12, Henryka Haydena „Port” (1948). Kolejną pozycją był, z nr. 37, medal projektu Igora Mitoraja „Artykulacja” (1984, brąz złocony, śred. 9 cm, egz. 91/500) ceniony na 200-300 € i sprzedany za 200 €. Z nr. 56 sprezentowano pastel I. Reno (Ireny Hassenberg) „Kwiaty w wazonie” za 150-200 €. Pozycją z nr. 60 był rysunek tuszem podmalowany akwarelą Henryka Langermana „Kobieta pudrująca nos” za 200-300 €, Jana Peszke pastel, z nr. 62, „Rodzina we wnętrzu” za 800-1000 € nie znalazł kupca.
Henryk Hayden, Cyrk |
Za to z nr. 76 Jana Lamberta-Ruckiego (zespół 4 rysunków w tece, węgiel, kredki) został nabyty za 380 €. Kończąca, w tym katalogu polonika, akwarela z gwaszem, z nr. 79, Maryana (Pinchasa Burnsteina) „Postacie” (1965) została sprzedana za 1100 €. Za jednym zamachem przedstawiam drugą, późniejszą aukcję Boisgirarda z 7.08., na której były obrazy dawne i nowoczesne, a wśród nich z nr. 733 Henryka Haydena „Cyrk Haydena” oszacowany na 5000-6000 €.
Tegoż 1.07. u Ribeyre Barona w Paryżu podczas sprzedaży sztuki nowoczesnej wystawiono z nr. 150 Henryka Epsteina akwarelę „Żaglowiec przy nadbrzeżu” i sprzedano ją za 350 €.
Henryk Siemiradzki, Kąpiąca przy basenie |
Kolejna lipcowa aukcja odbyła się w Niemczech, w Kempten gdzie znajduje się Kuhling Auktionhaus. 7 lipca, na aukcji on-line wystawiono z nr. 2863 malutki obraz olejny Henryka Siemiradzkiego „Kąpiąca przy basenie” i sprzedano go za 3000 €.
Po przejrzeniu licznych lipcowych katalogów dopiero 22 lipca znalazłem w domu Arnaud Yvos-Var Encheres w Saint Raphael we Francji kilka fajnych poloników. Były to rysunki Franciszka Starowieyskiego i akwarela, z nr. 163, Henryka Haydena zatytułowana „Wejście do portu” za 1500-1700 €, którą sprzedano za 1700 €. W katalogu, w/w marszanda, znalazło się siedem niewielkich pasteli Starowiejskiego: z nr. 109 „Studia o śmierci naszego zamku” czyli 5 kompozycji fantastycznych (na jednej karcie o wym. 29,5 x 42 cm) za 200-300 €; rysunek z nr. 110 „Enlevement triste d’Europe par le Taureau - cheval - fourni” (1984), który sprzedano za 650 €; następnie z nr. 111 „Femme aux pointes” za 250-400 €; z nr. 112 „Dwie siedzące kobiety” (1985), za 250-400 €; z nr. 113 „Szkic do pomnika żebraków przed katedrą w Kolonii” (1983) za 400-600 €; z nr. 114 „Narodziny Ziemi” (1985) cenione na 200-300 €. W tym zespole największą kompozycją (60 x 41 cm) z nr. 115 były „Trzy splecione kobiety” (1987) sprzedane za 750 €.
Władysław Ślewiński, Biały żagiel na La Laita |
Dzień później, 23 lipca w Breście, w firmie Thierry-Lannon & Associes z nr. 61 wystawiono akwarelę Jana Peszke „Widok wyspy Levant”, za 300-400 € oraz z nr. 342 Władysława Ślewińskiego „Biały żagiel na La Laita” (ok. 1910, olej) za 30.000-50.000 €. Niestety mimo upływu trzech tygodni od licytacji, brak wyników sprzedaży. I na tej imprezie kończy się przegląd aukcji lipcowych.
Sierpniowe licytacje zaczęły się 3.08. w Wiedniu, w Dorotheum, gdzie na aukcji on-line oferowano z nr. 138-052169/0009 nieduży obrazek Henryka Dominika Roszezewskiego, polskiego malarza, który m.in. wystawiał w 1868 roku na Salonie paryskim. Były to główki „Dwóch dziewczyn z wiśniami” wycenione na 600 € i za tyle sprzedane. Utrzymana w stylu fin de siecle kompozycja należy do lubianych wówczas i powszechnie tworzonych w Europie „słodkich” przedstawień dziewcząt, które m.in. malował u nas Żmurko.
Z Wiednia udajemy się do Szwecji, gdzie w Stockholms Auktionsverk na aukcji on-line 7 sierpnia z nr. 398917 oferowano Stanisława Wysockiego (ur. 1946) rzeźbę „Figura kobiety” (brąz, 2006, wys. 31), za 3000 SEK. Jest to zgeometryzowana stojąca postać kobiety w długiej sukni, z karykaturalnie małą głową, nic szczególnego, ot taka dekoracyjna „durno stoika”.
Włodzimierz Borowczyk, Scena wiejska |
Z Północy przenosimy się na chwilę na Południe do Jerozolimy, gdzie 10 sierpnia odbyła się w domu Matsart licytacja. Tam wśród obrazów impresjonistów i nowoczesnych wystawiono - z nr. 26 Mojżesza Kislinga „Orchidee w szklanym wazonie” - olej, cenione na 80.000-100.000 USD i z nr. 42 Jana Peszke olej „Jesienne drzewa” szacowane na 3500-4500 USD.
Ponownie wracamy na Północ i na inny kontynent, do USA. Tamże 10 sierpnia, w domu Freemansa w Filadelfii na aukcji „Summer estate AT 1808” z nr. 94 pojawił się pejzaż olejny „w stylu Meli Muter” zatytułowany „Pitons cagibit" w cenie 5000-7000 USD oraz z nr. 182 Włodzimierza Borowczyka „Scena wiejska” (1996, olej) za 1000-1500 USD.
11 sierpnia w Allendale, N.Y. w Leighton Galleries na aukcji on-line z nr. 31 wystawiane są: Wojciecha Kossaka „Ułani i góral w lesie zimą” (1924) za 3000-5000 USD i z nr. 32 Władysława Chmielińskiego „Wyścig sań na wiejskiej drodze” (ok. 1935), spory olej za 750 USD. Też 11 sierpnia w Cottone Auctions w Geneseo, N.Y., na aukcji on-line z nr. 37 oferowany jest duży akryl Jana Dobkowskiego „Nadchodzi miłość” (1971-1972) szacowany na 2000-4000 USD.
Jan Dobkowski, Nadchodzi miłość |
Natomiast 13 sierpnia w Chicago w Art Legacy, też na aukcji on-line będą prace Rafała Olbińskiego i Waldemara Świerzego. Olbińskiego obie prace oszacowane zostały na 5000-6000 USD każda, z tym że ceny wywoławcze są znacznie niższe. Z nr. 4287 „Okna na drzewach” (litografia barwna) mają cenę wywoławczą 450 USD a nr. 4287 „Pierrot z sercem na piersi i z różą” (litografia barwna) ma cenę wywołania 375 USD. Trzy litografie barwne Waldemara Świerzego mają podobną cenę szacunkową i znacznie niższe ceny wywoławcze: z nr. 5167 „Poker” 450 USD, nr 5168 „Taniec” - 475 USD i nr 5170 „Grasz na zawsze” 450 USD.
Kolejnym domem, który organizuje aukcje w USA jest „Auctionata”, której główna siedziba, o ile się orientuję, mieści się w Berlinie. 15 sierpnia w Nowym Jorku na aukcji „Obiekty pożądania” z nr. 20 zostanie wystawiony obraz Przemysława Mateckiego „bet tytułu” (olej, kolaż) za 2400-3120 USD. Ta sama firma, tylko w Berlinie organizuje 26 sierpnia sprzedaż „Retour a la Nature - sztuka od XVII do XX wieku”. Na tej imprezie z nr. 90 będzie Jana Peszke „Pejzaż jesienny” (ok. 1930, olej) za 2800-3640 € i z nr. 95 tego samego autora olej „Fala” za 1500-1950 €.
Jan Lambert-Rucki, Taniec akrobatyczny |
15 sierpnia dom Massol, tym razem nie w Paryżu a w Deauville, wystawi na aukcji sztuki nowoczesnej i współczesnej, z nr. 56, Jana Lamberta-Ruckiego „Taniec akrobatyczny” (1939, wys. 112, egz. 1/8) za 8000-9000 €. Też w Deauville, znanym kąpielisku w Normandii, dom Tradart Deauville 16 sierpnia pokaże na licytacji sztuki nowoczesnej i współczesnej z nr. 78 obraz Katarzyny Librowicz „Dziewczynka w czerwonej chustce na głowie” (1964, olej) za 60-80 €.
Również 16 sierpnia, w Szwecji, w domu Uppsala Auctionsverk, na akcji on-line „Sztuka dekoracyjna” zostaną pokazane trzy prace – z nr. 146 olej Romana Breitenwalda „Wyjazd na polowanie saniami”, wyceniony na 3000-4000 SEK; z nr. 892 Marii Boczewskiej „Cebula” (litografia barwna) w cenie 300 SEK i z nr. 1190 Mariana Zawadzkiego (1912-1978) „Wazon z pokrywą, w kratę” (1961, ceramika malowana, wys. 42,5 cm).
Christie jest firmą chronologicznie przedostatnią, której aukcję udało mi się znaleźć w sierpniu. Ostatnią była wymieniona wyżej Auctionata w Berlinie 26 sierpnia br.
23 sierpnia w Nowym Jorku odbędzie się licytacja „Living with Art”, na której zobaczymy z nr. 343 olejną martwą naturę Leopolda Pilichowskiego „The Sukkot Image of the Lulav” za 3000-5000 USD i z nr. 344 Mojżesza Kislinga „Popiersie kobiety z długimi włosami” (1947, sangwina) za 10.000-15.000 USD.
Jak na dwa miesiące nie jest to połów znakomity, a większość zaprezentowanych prac nie jest wybitnymi dziełami sztuki, choć sygnowane są niekiedy znanymi w kraju i zagranicą nazwiskami. Ale jest to rynek wakacyjny nastawiony na turystów polujących raczej na rzeczy tańsze. Mam nadzieję, że wraz z otwarciem nowego sezonu, na jesieni, będzie więcej interesujących nas dzieł naszych artystów, choć trzeba stwierdzić, że reklama polskiej sztuki za granicami jest niewystarczająca, a krajowe domy aukcyjne nie zabiegają o to, bo przeglądając firmy handlujące sztuką na świecie na invaluable.com, jednym z lepszych portali informującym o domach aukcyjnych, znalazłem tam tylko z Polski - Art In House i Desę Unicum z Warszawy.