Krzyż upamiętniający Papieża

Konkurs na projekt krzyża upamiętniającego obecność Ojca Świętego Jana Pawła II w Warszawie.

Konkurs na projekt krzyża upamiętniającego obecność Ojca Świętego Jana Pawła II w Warszawie.

Organizator konkursu

Organizatorem jest Miasto Stołeczne Warszawa, w imieniu którego postępowanie prowadzi Biuro Architektury i Planowania Przestrzennego. Czynności Kierownika Zamawiającego wykonuje Pan Marek Mikos, Dyrektor tego Biura.
Terminy
Składanie wniosków o dopuszczenie do udziału w konkursie Wnioski o dopuszczenie do udziału w konkursie należy złożyć w nieprzekraczalnym terminie do 28 kwietnia 2008 roku, do godziny 15.00 w siedzibie Biura Architektury i Planowania Przestrzennego. Zamawiający rozpatrzy wnioski i niezwłocznie powiadomi uczestników konkursu o zakwalifikowaniu do dalszego udziału w konkursie.
Składanie prac konkursowych
Prace konkursowe należy składać do 15 września 2008 roku, do godziny 15.00.
Wnioski i prace konkursowe złoŜone po terminie nie będą rozpatrywane Prace mogą złożyć tylko ci, którzy zostali zakwalifikowani.
Rozstrzygnięcie konkursu
Rozstrzygnięcie konkursu przewiduje się 25 września 2008 roku.
Kto może brać udział
W konkursie mogą wziąć architekci lub artyści plastycy, posiadający dyplom ukończenia wyższej uczelni w zakresie architektury lub sztuk plastycznych. W razie wygrania konkursu trzeba będzie dysponować w zespole osobą (osobami), posiadającymi uprawnienia do projektowania, w tym w specjalności architektonicznej bez ograniczeń i która(e) sporządzą kompletny projekt budowlany, stanowiący podstawę do uzyskania pozwolenia na budowę przedmiotu upamiętnienia Ogólne wytyczne do koncepcji.
Ogólne wytyczne do koncepcji
Zadaniem uczestnika konkursu jest zaprojektowanie krzyża wraz z bezpośrednim otoczeniem (podstawą), upamiętniającego obecność Ojca Świętego Jana Pawła II w Warszawie ze szczególnym uwzględnieniem mszy św. na placu Zwycięstwa w 1979r.
Głównym elementem dekoracji placu podczas mszy św. w czerwcu 1979 roku był drewniany krzyż ze stułą, stojący na rozległej, kontrastującej bielą platformie ołtarzowej. Sylwetka papieża, wygłaszającego na tle owego krzyża słowa: – „Niech zstąpi Duch Twój i odnowi oblicze ziemi! Tej ziemi! Amen” – to obraz, który do dziś trwa w pamięci wielu tysięcy osób obecnych tamtego dnia na placu Zwycięstwa (dziś ten plac nazywa się podobnie jak przed wojną placem Piłsudskiego).
Pierwsza pielgrzymka Jana Pawła II do Ojczyzny była impulsem do narodowego przebudzenia, które już po roku zaowocowało powstaniem wielkiego ruchu Solidarność, a po dziesięciu latach – i dwóch następnych pielgrzymkach Ojca Świętego – odzyskaniem wolności i niepodległości.
Projekt upamiętnienia tamtych papieskich dni z 1979 roku wzniesieniem pomnika na placu Piłsudskiego jest wyrazem wdzięczności. W powszechnym przekonaniu najlepszą formą hołdu dla Papieża Polaka byłoby postawienie Krzyża w miejscu, gdzie odprawił on pierwszą mszę św. na ziemi ojczystej. Znak Krzyża jest związany z tym miejscem także późniejszymi wydarzeniami. Na tym placu odbyła się w 1981 roku msza pogrzebowa Prymasa Stefana Wyszyńskiego, która przekształciła się w wielką patriotyczno-religijną manifestację z udziałem wielu tysięcy ludzi. To tutaj – w miejscu, gdzie stał papieski krzyż i katafalk z ciałem Prymasa – po wprowadzeniu stanu wojennego ludzie ułożyli krzyż z kwiatów, który odradzał się wciąż na nowo, mimo prób zlikwidowania go przez milicję i SB. Do warszawskiej tradycji weszło wówczas składanie w tym miejscu kwiatów przez młodożeńców pobierających się w warszawskich kościołach. Mimo milicyjnych prześladowań i wszelkich innych szykan, krzyż na placu Zwycięstwa przetrwał lata stanu wojennego, stając się jednym z symboli oporu społecznego wobec komunistycznej dyktatury, a także wyrazem wiary w odrodzenie polskiej wolności.
Symbol krzyża powrócił na to miejsce w ostatnich dniach życia Jana Pawła II, na przełomie marca i kwietnia 2005 roku. Najpierw pojawił się ułożony spontanicznie przez ludzi krzyż z kwiatów i zniczy. Potem podczas mszy św. odprawionej po śmierci Papieża na placu znów stanął Krzyż, podobny do tego, pod którym Ojciec Święty modlił się ćwierć wieku wcześniej i co roku w rocznicę śmierci pojawia się ponownie.
Krzyż jest zarówno znakiem miłości jak i zwycięstwa nad grzechem, śmiercią i złem. Ten sam krzyż jest jednym z fundamentów naszej cywilizacji. Przez stulecia był przedmiotem prac artystów, którzy rozwijając swój talent, starali się przekazać prawdę o krzyżu. Teraz krzyż, złączony wspomnieniem o osobie Jana Pawła II, może być rozumiany przez pryzmat dzieła Jego życia; może być Znakiem, poruszającym ludzi zarówno naszego pokolenia, jak i tych, którzy po nas nadejdą.

Założenia programowe
- Forma krzyża powinna być czytelna.
- Proponowane rozwiązania przestrzenne i materiałowe powinny mieć charakter trwały i ponadczasowy, zaznaczając jednak moment i miejsce, w którym powstały. Upamiętnienie może być przedstawione za pomocą współczesnych środków wyrazu.
- Na placu Piłsudskiego wyznacza się miejsce lokalizacji upamiętnienia, wg rysunku stanowiącego załącznik Nr 8. Maksymalną wysokość upamiętnienia (mierzoną od istniejącego poziomu placu) ustala się na 15 metrów.
- Dominującą rolę na placu będzie nadal pełnił Grób Nieznanego żołnierza i oddawana mu ceremonialnie cześć. Założenie to dotyczy zarówno sfery przestrzennej jak i funkcjonalnej. Należy uwzględnić odbywające się na placu uroczystości państwowe z udziałem oddziałów wojska (defilady, trasa przemarszu warty honorowej).
- Należy założyć, że stan istniejący placu uzupełniony jest o odbudowaną pierzeję zachodnią (pałac Saski, pałac Brühla w formie przedwojennej i obiekty wybudowane w miejscu przedwojennych kamienic przylegających do pałacu Saskiego od strony ulicy Królewskiej).
- Można przyjąć, że o ile dalsze funkcjonowanie hotelu Sofitel (Victoria) przy ul. Królewskiej oraz budynku Metropolitan są przesądzone, to elewacje tych obiektów nie muszą stanowić pierzei południowej i północnej placu. Pierzeje te mogą być ukształtowane w formie boskietów (strzyżona zieleń szpalerowa) wysokich na 10-15 m, przysuniętych do krawędzi
brukowanej płyty placu.
Maksymalny planowany łączny koszt realizacji projektu
Koszt realizacji inwestycji na podstawie projektu wyłonionego w konkursie nie może przekroczyć kwoty 2.500.000 zł. brutto (dwa miliony pięćset tysięcy złotych brutto).
Zakres pracy konkursowej:
Plansze z pokazaniem m.in. widoków dziennych i nocnych
Broszura z opisem i reprodukcjami plansz i innych ilustracji
Model w skali 1:20
Płyta z nagraną wersją elektroniczną

Sąd konkursowy
Oceny złożonych prac konkursowych oraz wyboru najlepszych, dokona Sąd Konkursowy, powołany przez Zamawiającego w składzie:
- Przewodniczący Sądu Konkursowego: architekt Tomasz Gamdzyk, naczelnik wydziału Estetyki Przestrzeni Publicznej w Biurze Architektury i Planowania Przestrzennego Urzędu m.st. Warszawy
- Sędzia referent: Mirosław Duchowski, artysta plastyk, Szkoła WyŜsza Psychologii Społecznej oraz Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie;
- Sędzia referent: Andrzej Miklaszewski, architekt, Stowarzyszenie Architektów Polskich;
- Sędzia Piotr Dardziński, dyrektor Centrum Myśli Jana Pawła II w Warszawie;
- Sędzia ks. Andrzej Przekaziński, dyrektor Muzeum Archidiecezji Warszawskiej;
- Sędzia Marek Sarełło, rzeźbiarz;
- Sędzia Andrzej Sołyga, rzeźbiarz;
- Sędzia architekt Zbigniew Włodarski, architekt, główny specjalista w Biurze Architektury i Planowania Przestrzennego Urzędu m.st. Warszawy
- Sędzia Stanisław J. Wojciechowski, rzeźbiarz, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie

Kryteria oceny prac konkursowych
- IDEA - waga kryterium 45 % (Czytelność ideowa upamiętnienia)
- FORMA - waga kryterium 45 % (Atrakcyjność formy plastycznej, oddanie ducha czasu i miejsca)
- EKONOMIA - waga kryterium 10 % (Umiejętność dostosowania siły wyrazu do zastosowanych środków)

Nagrody w konkursie:
- Pierwsza nagroda, w wysokości 35 000 złotych oraz zaproszenie do negocjacji w trybie zamówienia z wolnej ręki.
- Druga nagroda, w wysokości 25 000 złotych.
- Trzecia nagroda, w wysokości 20 000 złotych.
- Wyróżnienia, w łącznej wysokości 20 000 złotych.
Zastrzeżenia:
Wyniki konkursu zostaną przedstawione Radzie Warszawy, zgodnie z uchwałą Nr XLVIII/1195/2005
z dnia 4.04.2005r.

Powrót