Wędrówki po internecie. Zwykły początek roku

Sławomir Bołdok

Jak co roku, po intensywnym handlu w grudniu, większość domów aukcyjnych od świąt aż po luty, a nawet marzec zwolniła tempo swojej działalności. To sprawia, że na styczniowych aukcjach niewiele jest prac związanych z artystami wywodzącymi się z naszego kraju. Rekompensatą nielicznych dzieł w styczniu są dzieła znanych artystów - m.in. Brandta, Wierusza Kowalskiego, Fałata, Kossaków, Kislinga i innych. Przyjrzyjmy się więc ofertom.

Najwcześniejsza pochodzi z 10 stycznia z Monaco, gdzie dom Mc Fine Arts wystawi tego dnia obrazy Jana Mirosława Peszke (Jean Peske) na „Aukcji rosyjskiej”. Artysta, z racji urodzenia niedaleko Odessy traktowany jest przez zachodnich ekspertów jako Ukrainiec lub Rosjanin, choć wywodził się z domu polskiego lekarza Jana Peszke,

Jan Peszke, Dziewczynka z kwiatkami

a w czasie wieloletniego pobytu we Francji udzielał się w polskim środowisku i miał kontakty z krajem. Jego obrazy dosyć często występują na aukcjach francuskich a powodem jest to, że kolekcjonerzy zza wschodniej granicy skupują i dobrze płacą za dzieła twórców, których uważają za swoich. Tym razem będą to kolejne trzy obrazy z nr. 337 - 339. Pierwszy to „Poranek w ogrodzie”, ol.tkt. za 6-8.000 €, drugi „Dziewczynka z kwiatkami”, ol.tkt. za 3-5.000 € i „Bukiet tulipanów”, ol.tkt. za 6-8.000 €. Jeszcze trzy pojedyncze obrazy tego malarza pojawią się na innych aukcjach.

Konstanty Szewczenko, Rozmowa Rabinów

Dzień później, 11 stycznia, w Kempten w Allgauer Auktionhaus, z nr. 1885 wystawiony zostanie obraz Konstantego Szewczenki pt. „Rozmowa rabinów”, ol. deska, ceniony na 200 €.

Z Niemiec przenosimy się do Brukseli, gdzie w domu Vanderkindere, 14 i 15 stycznia, odbędzie się dwudniowa licytacja. Pierwszego dnia z nr. 175 oferowana będzie „Martwa natura niebieska z dzbanem, wazą i jabłkiem” z 1965 r., ol.tkt., Henryka Haydena za 4000-6000 €., zaś następnego dnia z nr. 290 rzeźba w brązie pt. „Satyr i Nimfa”, wys. 45 cm, znanego twórcy Cypriana Godebskiego. Praca została wyceniona na 1500-2000 €. Godebski, choć wiele lat spędził za granicą miał także epizod krajowy, kiedy w 1858 r. wraz z ojcem, który objął posadę kustosza w Ossolineum, przyjechał do Lwowa. W czasie 3-letniego tam pobytu wykonał rzeźby monumentalne m.in.

Cyprian Godebski, Satyr i Nimfa

pomnik Agenora hr. Gołuchowskiego ustawiony na wejściu do ogrodu jezuickiego i ozdoby dekoracyjne do Domu Inwalidów Wojskowych przy ul. Kleparowskiej, poza tym szereg portretów, m.in. Józefa Maksymiliana Ossolińskiego, Ignacego Kraszewskiego oraz nagrobki na Cmentarzu Łyczakowskim. W 1863 r. wyjechał do Paryża, ale przyjeżdżał potem do Lwowa i realizował kolejne zamówienia.

19 stycznia w Domu Aukcyjnym Erica Pillona w Wersalu, z nr. 81, pojawi się kolejny obraz Jana Peszki „Wioska śródziemnomorska”, akw. za 300-350 €. Pozostajemy w klimacie Morza Śródziemnego, ponieważ następna aukcja - 21 stycznia - odbędzie się w Jerozolimie w Domu Matsart i co ciekawe, pierwsze dwie pozycje to będą obrazy J. M. Peszki w tej samej cenie, po 12-15.000 $: z nr. 55 „Pejzaż z południa” (Francji), ol. i z nr. 61 „Narożnik ulicy Villiers w Paryżu”, ol. Pozostałe prace to duży zespół obrazów Mojżesza Kislinga oraz innych artystów zaliczanych do Ecole de Paris. Oferta przypomina remanent, gdyż sporo obrazów było już wystawionych wcześniej. Można też licytację potraktować jako przykład - często praktykowanego przez domy aukcyjne - przepływu obrazów z jednego firmy do drugiej. Cóż więc tam będzie: z nr. 118 Henryka Haydena kubizująca „Martwa natura z mandoliną ” z 1921 r. ol. za 100-120.000 $. Od nr 127 do 135 - kolejno dziewięć obrazów Kislinga, a dodatkowo jeszcze jedna jego praca nr. 202. Zaczynam od nr. 127 „Margeritki w wazonie” z 1930 r., ol. w cenie 45-55.000 $. Obraz był już wystawiony w tym domu 24 stycznia 2012 z nr. 32; kolejny „Portret młodej dziewczyny” (w zielonej bluzce), ol. za 100-120.000 $ wystawiony poprzednio 23 czerwca 2013 z nr. 319; następny „Pejzaż z Prowansji”z 1930 r., ol. za 45-60.000 $ był oferowany 19 czerwca 2012 r. z nr. 31; „Ogrodowa refleksja”, ol. za 60-80.000 $ był w domu Tiroche z nr. 280 na aukcji 29 czerwca 2013; „Kwiaty” z 1916 r., ol za 38-45.000 $ był w Matsarcie 24 stycznia 2012.

Mojżesz Kisling, Port w Portofino Artur Nacht-Samborski, Zielona głowa

Następne 5 obrazów Kislinga to nowe oferty - „Pejzaż z Prowansji” z 1921 r., wcześniejszy i większy od już wymienionego, szacowany na 85-100.000 $; „Młody chłopiec z szalem na szyi”, ol. za 60-80.000 $; „Mimozy w szklanym wazonie” z 1942 r., ol. za 180-220.000 $ i ostatni z dziewięciu, z nr. 135 „Port w Portofino”, ol. za 80-120.000 $. Do tego dochodzi wspomniany obraz z nr. 202 „Bażant” z 1916 r. za 12-15.000 $. Jeszcze na tej aukcji będą obrazy - z nr. 204 Artura Kolnika „Rodzina”, ol., ceniona na 5-7.000 $; z nr. 206 Artura Nachta - Samborskiego „Zielona głowa” z 1965 r., ol., za 8-10.000 $; dwie prace Meli Muter: nr. 209 „Wioska w górach”, ol.tkt. za 9-12.000 $, który to obraz był już 23 czerwca 2013 z nr. 332 oraz z nr. 211 „Most św. Michała w Paryżu”, ok.1920, ol. za 28-35.000 $. Dzieło to było w Izraelu wystawiane wcześniej już 4 razy - w domu Montefiore w Tell Avivie, 27 października 2009 (nr. 212); w domu Matsart (24.01.2012, nr. 91; 19.02.2013, nr. 162; 23.06.13, nr. 333), a teraz pojawia się po raz piąty.

Na następną imprezę przenosimy się do Londynu, gdzie 22 stycznia u Bonhamsa na aukcji XIX-wiecznego malarstwa europejskiego będzie z nr. 44 „Patrol Kozaków w górach” Alfreda Wierusza-Kowalskiego, ol., szacowany na 40-60.000 GBP czyli 200-300.000 zł. 

Z dużo niższą ceną, bo tylko 7-9.000 € pojawi się 24 stycznia w Berlinie, w domu Auctionata scena z Powstania Listopadowego pędzla Wojciecha Kossaka. Będzie to, w stosunku do obrazu znajdującego się w Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie, mniejszy szkic albo wariant „Śmierci generała Sowińskiego na szańcach Woli” z 1922 r, ol. 

Józef Brandt, Na patrolu

W końcu stycznia pojawią się najciekawsze, moim zdaniem, obrazy. W Filadelfii, w domu Freemans`a 28 stycznia wystawione zostaną: z nr. 138 Józefa Brandta „Na patrolu” z 1881 r., ol. za 70-100.000 $; z nr. 139 Juliana Fałata „Jeźdźcy na polowaniu z psami”, ol.tkt. za 12-18.000 $; z nr. 140 Romana Kramsztyka „Mężczyzna jedzący raki”, ol., na odwrociu tego obrazu znajduje się „Studium psa”, a płótno wyceniono na 20-30.000 $; z nr. 141 Antoniego Kozakiewicza „Myśliwi w zimie” z 1872 r., ol. za 3-5.000 $ i z nr. 144 Wojciecha Kossaka „Krakowskie wesele”, ol.tkt. za 1500 - 2000 $. 

Tego samego dnia, w Wiedniu na aukcji XIX-wiecznego malarstwa i Art Nouveau w domu „Im Kinsky” oferowany będzie z nr. 178 „Portret rabina”, ol.deska pędzla Konstantego Szewczenki za 1500-3000 €.

Leopold Gottlieb, Akt w fotelu

Na koniec prezentuję dwie aukcje, a właściwie jedną imprezę w dwóch częściach, jaka będzie miała miejsce w Izraelu w domu Tiroche, pt. „Sztuka izraelska i międzynarodowa”. Pierwsza część odbędzie się 25 stycznia, druga 1 lutego 2014 r. W styczniu wystawione zostaną: z nr. 290 Artura Markowicza „Czytający chasyd”, pastel za 1500-2000 $; z nr. 293 Zygmunta Menkesa „Modelka w studio”, ol.tkt. za 3-4.000 $; z nr. 295 i 296 dwie prace Leopolda Gottlieba, w tej samej cenie każda - po 800 - 1200 $ - „Akt w fotelu”, akw., ol., tkt. i „Kobiety”, węgiel na papierze. Jankiela Adlera kompozycję „Bez tytułu”, ol.tkt., z nr. 301, oszacowano na 3-4.000 $, a z nr. 313 rysunek przypisywany Bruno Schulzowi „Postacie”, oł. na 4-6.000 $. W lutowej części aukcji będą tylko dwie pozycje: z nr. 421 A. Markowicza „Kobiety przy stole”, oł. za 300-400 $ i z nr. 486 Henryka Haydena „Martwa natura - jabłka i banany”, ol. tkt. za 800-1200 $.