Wędrówki po internecie. Koniec sezonu

Sławomir Bołdok

Felieton ten obejmuje okres dwóch miesięcy, bowiem w czerwcu byłem na wakacjach poza krajem. Dlatego będzie to połączenie „pamiętnika" i aktualności pisanych na początku lipca.

Jak co roku, w czerwcu, nasila się działanie domów aukcyjnych na świecie, które na początku lata, ale jeszcze przed wakacjami, starają się kusić kolekcjonerów bogata ofertą. Skutkuje to mnogością licytacji, czego najlepszym dowodem jest znalezienie przeze mnie aż 34 aukcji w czerwcu, na których oferowano polonika.

Alina Szapocznikow, Usta

Nie sposób wszystkich informacji zamieścić, to też w odniesieniu do aukcji czerwcowych przyjąłem, że prezentuję tylko obiekty sprzedane, gdyż mniemam, iż czytelników interesują uzyskane ceny.

Chronologiczne zaczynam od 4 czerwca w Paryżu gdzie Christie, na aukcji sztuki współczesnej, wystawił z nr. 25 Aliny Szapocznikow lampę „Usta", polistyren, wys. 46 cm sprzedaną za 169.500 €. Pozostając przy tym domu omówię pozostałe aukcje czerwcowe. 25 czerwca w Londynie odbyły się dwie imprezy – na licytacji impresjonistów i artystów nowoczesnych, prace na papierze – z nr. 156 wystawiono „Martwą naturę" z 1921 r. gwasz Ludwika Markusa – Marcoussisa. Obraz sprzedano za 56.250 GBP znacznie przekraczając szacunek, który wynosił 10/15000 GBP. Na drugiej licytacji tego dnia, „Impressionist – Modern Day Sale" oferowano 5 obrazów Mojżesza Kislinga, z których sprzedano 3: z nr. 324 „Mimozy w wazonie" ol. za 80,500 GBP, z nr. 434 „ Akt kobiecy" [do pasa] z 1937 r. ol. za 30.000 GBP i nr. 435 „Akt blondynki", ol. za 108.100 GBP. Ostatnia czerwcowa aukcja odbyła się 27 czerwca, też w Londynie, pt. „Impresjoniści / sztuka nowoczesna", gdzie z nr. 40 obraz M. Kislinga „Siedząca dziewczyna z długimi włosami", ol., został sprzedany za 40.000 GBP.

Monika Sosnowska, Fly Repellent

Wracając do chronologii - 4 czerwca w Kolonii, w domu Lempertz odbyła się charytatywna aukcja pt. „Artyści przeciwko AIDS", na której zbierano pieniądze na walkę z tą chorobą. Uczestniczyła w niej, Monika Sosnowska wystawiając pod nr. 59 konstrukcję „Fly Repellent" z 2012 r. (dwie torby plastikowe + wiatraczek). Organizatorzy nie podali indywidualnych cen prac zakupionych a jedynie ogólną uzyskaną sumę w wysokości 266.000 €.

Przejdziemy teraz do domu Dorotheum w Austrii. 5 czerwca, na aukcji w St. Pólten, z nr. 15 wystawiono Leszka Piaseckiego „Targ na konie", ol., który sprzedano za 1625 €. Piasecki mieszka w Wiedniu od 1974 r. i z tego względu dosyć często prezentowany jest na wiedeńskich aukcjach. Popyt na jego obrazy w znacznej mierze wynika z faktu, że w malarstwie swoim był zręcznym naśladowcą Kossaków i z tego względu cieszy się powodzeniem.

Leszek Piasecki, Handlarz dywanów

Drugi obraz tego malarza pokazano w wiedeńskim Dorotheum 16 czerwca obok prac kilku Polaków. Większość wystawionych olei została sprzedana w umiarkowanych cenach: z nr. 88 Alfonsa Karpińskiego „Żółte róże" za 3000 €, z nr. 118 L. Piaseckiego „Handlarz dywanów", ol. za 4.250 €, a „Kawalerzyści przekraczający rzekę", ol. Jerzego Kossaka, z nr. 119, uzyskali najwyższą cenę 5000 €.


Tym razem na serio wracam do chronologii. 6 czerwca w domu Zellera w Lindau nad pięknym Jeziorem Bodeńskim sprzedano dwa obrazy Jakuba Jakubowskiego, malarza ur. w 1957 r. w Krakowie i po tamtejszej Akademii, który żyje w Wiedniu. Z nr. 1014 był to „Pejzaż w czasie burzy" ol. na deseczce, który uzyskał 120 € i z nr. 1015 „Popołudnie na jeziorze", ol./deseczka sprzedane za 220 €.

Adam Myjak, Figury

Tego samego dnia, 6 czerwca w Monachium u Ketterera wystawiono na aukcji „Klasycy nowoczesności" z nr. 63 obraz Jankiela Adlera „Kwiaty w wazonie", po 1930 r., tech. mieszana, sprzedany za 6.875 €. Dzień później, w tym samym domu na aukcji „Sztuka po 1945 r.", wystawiono: z nr. 598 grupę trzech rzeźb znakomitego artysty Adama Myjaka pt. „Figury" z 1987/88, brąz, wys. 192 cm, które kupiono za 28.750 €. Z nr. 662 był obraz Rafała Bujnowskiego „Okno" z 2001/2005, ol. który uzyskał 6.250 €, z nr. 774 Romana Opałki „Detal 4045225 – 4047928" z 1965 r., tusz, nabyty za 38.000 € i z nr. 869 Sławomira Elsnera „Dom" z 2004 r. za 4250 €.
U naszych sąsiadów zza Bałtyku w Uppsala Auktionskammare na aukcji 10 czerwca, z nr. 66 wystawiono i sprzedano płótno Wojciecha Kossaka „Patrol strzelców konnych" z 1926 r., ol. za 36.000 SEK.

Pinchas Burnstein, Postać

11 czerwca w Paryżu u Adera, na prestiżowej aukcji obrazów nowoczesnych i współczesnych wystawiono z nr. 212 – 216 pięć prac Maryana czyli Pinchasa Burnsteina, z których sprzedano 4. Były to, po kolei: „Postać" z 1959 r., ol. za 5200 €, „Pierrot" z 1961 r., oł., kredki za 1200 €, „Postać" z 1970 r., gwasz za 1800 € i „Kompozycja abstrakcyjna" z 1957 r., ol. za 3500 €. Obok Burnsteina wystawiono 4 olejne abstrakcyjne kompozycje Władysława Łopuszniaka, z których kupiono dwie z nr.: 219 z roku 1961 za 700 € i z nr. 220, z 1945 r. za 1250 €.

W domu Sotheby` ego tylko na dwóch czerwcowych aukcjach, w dniach 12 i 23, byli artyści z Polski. W Nowym Jorku 12 czerwca na licytacji sztuki współczesnej znalazło się dziewięć prac, w większości sprzedanych. Były to: z nr. 102 Aleksandra Kobzdeja „Zielone pastwisko" z 1960 r., ol. collage, pap. nabyty za 25.000 $; z nr. 150 Igora Mitoraja marmurowa rzeźba „Usta" z 1983 r. za 1875 $; Pauliny Ołowskiej, z nr. 227, kompozycja „# 1", gwasz, tkt. za 1000 $ i z nr. 228 „JO" z 2005 r., kompozycja 2-stronna, tusz, collage, ksero za 1250 $; kolejne dwie poz. z nr. 237 i 238 były to prace Jakuba Juliana Ziółkowskiego z 2008 r. – „Bez tytułu", gwasz za 5.938 $ i „Ćma", gwasz za 2500 $; dalej z nr. 273 Jarosława Kozakiewicza „Koncentryczne koła z figurami", 2001/03 węgiel, tusz, nabyte za 3,125 $; ostatnią pozycją sprzedaną z nr. 326 był obraz Wilhelma Sasnala „Bez tytułu" z 2001 r., ol. za 31.250 $. 

Tamara Łempicka, Zuzanna w kąpieli

Prawdziwym hitem cenowym u Sotheby` ego na aukcji impresjonistów w Londynie - 23 czerwca - była sprzedaż obrazu Tamary Łempickiej „Zuzanna w kąpieli" z 1938 r., ol. za 2.378.500 GBP. Od pewnego czasu być może znużenie, oglądaniem różnych dziwności sztuki aktualnej która do tego nie stara się być ładna, sprawiło że domy aukcyjne w Europie i w USA częściej sięgają do sztuki impresjonistów i artystów figuratywnych z XX wieku. Oczywisty wpływ na taki wybór wynika z rzadkości dzieł na rynku, ich awansowania na stałe do galerii wiodących muzeów, a także ze stale rosnących cen sztuki XIX i XX wieku, co przyczynia się do zainteresowania tymi obiektami, bo m.in. lokata w prace wybitnych artystów z tego okresu przynosi znaczące zyski. Ale wydaje mi się, że prócz w/w powodów ważne jest wrażenie jakie ta sztuka wywołuje. Jest w niej elegancja, odwoływanie się do miłych dla oczu doznań, a myślę że nie bagatelną kwestią jest też rzetelny warsztat dawniejszego malarstwa, gwarantujący że obiekt artystyczny przez długi okres oprze się skutkom starzenia dzieła.

16 czerwca, tym razem w Paryżu, odbyły się dwie licytacje. W domu Gros & Delettrez na aukcji sztuki orientalnej sprzedano z nr. 91 obraz Adama Styki „Niosąca wodę" ol. za 8500 €. Więcej obrazów było prezentowane przez Cornette de Saint Cyr w Hotel Drouot, ale większość spadła, m.in. 4 gwasze H. Stażewskiego. Sprzedano: z nr. 46 Igora Talwińskiego „Akt dziewczyny" za 451 €; z nr. 122 Maryana „Popiersie męskie wg Rembrandta", 1964, pastel za 2061 € i z nr. 250 Marii Anny Poniatowskiej „Okno", 1976, oł. pap. za 580 €. Także 16 czerwca w Brukseli, w domu Horta z nr. 211 sprzedano Tadeusza Styki „Portret księcia Lubomirskiego", ol. za 3000 €. Również w Brukseli, 17 czerwca w domu Vanderkindere sprzedano dwie olejne kompozycje abstrakcyjne Lutki Pinkusiewicz – z nr. 158, z 1957 r. za 250 € i z nr. 166 za 900 €. Obok Lutki z nr. 160 wystawiono i sprzedano obraz Maryana „Kobiety” z 1955 r., ol. za 1900 €.

Czesław Zuber, Dwie głowy

W Genewie, w Hotel des Ventes, 18 czerwca odbyła się sprzedaż sztuki nowoczesnej i współczesnej. Wystawiono i sprzedano, m.in. 4 rzeźby w szkle kolorowym Czesława Zubera, mieszkającego we Francji. Z twórczością Zubera spotkałem się po raz pierwszy w Strasburgu na targach sztuki SIAC w 1995 r. Z tego okresu pochodzą prace z nr. 813 - 816 sprzedane w Genewie: „Akwarium" z 1994 r. za 1033 CHF; „Głowa" z 1996 r. za 1459 CHF; inna „Głowa” z 1996 r. za 2310 CHF i „Dwie głowy" z 1995 r. za 3648 CHF.
Tego samego dnia w dalekim Toronto, w domu Waddingtons, na aukcji sztuki międzynarodowej sprzedano dwa obrazy Tadeusza Styki - z nr. 68 „Akt blondynki", ol. za 8400 CAD i z nr. 69 „Lwa i lwicę", ol. tkt. za 10.200 CAD.

W Izraelu, w domu Tiroche odbyła się dwuczęściowa aukcja, której pierwsza część miała miejsce 21, a druga – 28 czerwca. Na pierwszej z nr. 183 sprzedano Jankiela Adlera gwasz „Bez tytułu" z 1947 r. za 2300 $, zaś na drugiej, z nr. 368 Henryka Epsteina „Kutry", ol. tkt. za 690 $, z nr. 392 J. Adlera „Postacie", tusz, pap. za 322 $ i z nr. 603 Alfreda Aberdama „Anioły" z 1958 r. ol. tkt. za 345 $. 
21 czerwca w Marsylii, w domu Leclere, została sprzedana z nr. 156 „Zatoka w Sanary", ol. M. Kislinga, za 72.000 €.

Olga Boznańska, Portret Heleny Istarti

Także we Francji, 26 czerwca w Paryżu, w domu Boisgirarda odbyła się licytacja malarstwa nowoczesnego, współczesnego i z Ecole de Paris. Jak z przysłowiowej puszki Pandory wysypały się nazwiska artystów pochodzących z Polski, zaliczanych do Ecole. Ewenementem tej aukcji był z nr. 47 obraz Olgi Boznańskiej „Portret Heleny Istrati" z 1905 r., ol. tekt., który uzyskał 82.000 €. A oto pozostałe sprzedane obiekty: M. Kislinga z nr. 4 był drzeworyt „Nosicielka wody" z 1916 r. za 650 € oraz z nr. 5 „Portret młodej dziewczyny", akwatinta, egz. 13/65 za 400 €. Kolejną pozycja z nr. 6 był barwny drzeworyt „Serenada" z ok. 1908 r. Tadeusza Makowskiego, który znalazł kupca za 1200 €. Aleksandra Rzewuskiego (1893 – 1983) teka „10 portretów" z 1925 r., sucha igła, z nr. 13, poszła za 800 €. Dalej, z nr. 20 i 21 były dwie prace Jana Peszke „Kobieta zrywająca owoce" z 1904 r, rys. węglem za 440 € oraz akwarela podwójna „Plaża ze skałą / Plaża" za 850 €. „Pejzaż z drzewami" Henryka Epsteina, akw. z nr. 22 uzyskał 850 €. Z nr. 50 – 52 sprzedano oleje Włodzimierza Terlikowskiego – „Port w Martigues" z 1936 r. za 4400 €, „Łodzie w Dinard" z 1936 r za 3400 € i duży „Most w Wenecji" z 1927 r. za 10.000 €. Z nr. 61 Natana Grunsweigha „Kościół św. Karola w Asnieres" z 1925 r., ol. poszedł za 2000 € i tegoż samego autora z nr. 67 „ Ulica w Paryżu", ok. 1935, ol. za 3800 €. Henryka Haydena pejzaż z nr. 63 „Ferma w Ussy-sur-Marne", ol. uzyskała cenę 2200 €. Joachima Weingarta „Kwiaty w wazonie", ol. z nr. 66 sprzedano za 3000 €. „Pejzaż z Verdon", ol. z nr. 106 Jakuba Markiela uzyskał 600 €. Obrazy abstrakcyjne Zdzisława Cyankiewicza cieszyły się powodzeniem bo większość znalazła kupca. Były to pozycje: 113, ol. collage na desce za 400 €, 117, ol collage na pł. za 2000 € i 122, ol. płyta za 400 €. Ostatnim sprzedanym obrazem u Boisgirarda była „Kompozycja abstrakcyjna" Lutki Pinkusiewicz za 400 €.

Roman Opałka, Cart de voyage, Detal 2865928 – 2869122

Ale na tym nie koniec. 27 czerwca w Salzburgu w domu Kauppa, na aukcji on-line, z nr. 4510 został sprzedany obraz Jana Kazimierza Olpińskiego ze Lwowa, pt. „Murzyn z lutnią", ol. za 2500 € i tegoż samego dnia w Monachium, z nr. 622 fałszywy obraz Władysława Chmielińskiego wystawił dom Art & Auktionen. Był to popularny, często powtarzany przez Chmielińskiego motyw „Krakowskiego wesela", ol. pł. 60 x 79 cm, wyceniony na 400 €. Gdyby eksperci tego domu spojrzeli choćby w internecie na podobne kompozycje tego artysty stwierdziliby z łatwością, że jest to fals, bo malunek „wył" swoją nieporadnością. A tak wyszedł blamaż.

Lipiec tegoroczny nie obfituje w aukcje malarstwa, gdzie występują Polacy. Poza tym w lipcu rozpoczynają się na dobre wakacje i wiele domów zawiesza swą działalność do września lub października. To co udało mi się znaleźć, można uznać za resztówkę aukcji czerwcowych, które nie zmieściły się w ubiegłym miesiącu.

1 lipca u Sotheby`ego w Londynie na licytacji pt. Contemporary Art Day Auction wystawiono 3 „Detale" Romana Opałki, jeden akryl – nie sprzedany i dwa w tuszu na papierze. Sprzedano z nr. 159 „Carte de voyage, Detal – 4873703 – 4875811" za 31.250 GBP i z nr. 167 „Cart de voyage, Detal -2865928 – 2869122" za 37.000 GBP.

Mojżesz Kisling, Akt kobiecy

W Paryżu 2 lipca w domu Tajana na aukcji impresjonistów i nowoczesnych z nr. 2 wystawiono M. Kislinga „Akt kobiecy – popiersie", ol. sprzedany za 40.832 € oraz dwie rzeźby Jana Lambert-Ruckiego, z których sprzedano „Głowę z warkoczem" z 1937 r., brąz malowany, wys. 138 cm, egz. 6/8 za 57.420 €.

10 lipca w domu Millona w Paryżu, na aukcji obrazów nowoczesnych „Mon chez Moi XX e” z nr. 278 wystawiono rysunek Jerzego Kujawskiego „Nogi" szacowane na 500/800 €. Z nr. 283 – 285 olejne abstrakcje Lan-Bara czyli Davida Langberga wszystkie w jednej cenie, po 200/300 €. Dalej – z nr. 408 Zofii Przybyszewskiej rysunek oł. „Wnętrze" za 10 € oraz z nr. 424 rzeźba J. Lamberta-Ruckiego „MB z Dzieciątkiem", brąz, wys. 44,5 cm za 1000/1200 €. 12 lipca w Kempten, w domu Allgauer Auktionhaus z nr. 1712 wystawiono obraz S. Głowackiego „Pomnik Adama Mickiewicza w Warszawie", ol. za 250 €.

Ostatnie polonikum jakie udało mi się znaleźć na lipcowych aukcjach będzie wystawione 16 lipca u Bonhamsa w Oxfordzie. Będzie to z nr. 94 Józefa Szermentowskiego „Kobieta w stroju klasycznym", z 1874 r., ol. wyceniony na 500/700 GBP. Obraz ten był już na aukcji Bonhamsa w Oxfordzie 14 maja tego roku i wówczas nie został sprzedany. To są wszystkie informacje jakie pozyskałem w czerwcu i na początku lipca. Ponieważ większość z czytelników szykuje sie do wakacji, życzę słonecznej pogody i miłych wrażeń z urlopu.