Tadeusz Peiper i kolonia polska w Hiszpanii

Skąd określenie „papież awangardy” w odniesieniu do Tadeusza Peipera? Współcześni właśnie tak podkreślali jego rolę jako przywódcy polskiej awangardy. Ale byli też i tacy, którzy odczytywali tytuł nieco ironiczne, na przykład Jan Brzękowski: Miał bowiem apodyktyczny charakter i nadany mu, o ile pamiętam przez Irzykowskiego, tytuł 'papieża awangardy' był ze względu na jego pretensje do nieomylności zupełnie uzasadniony.

Peiper jest bohaterem wystawy, a jak wiadomo żadnego obrazu olejnego ani nawet akwareli własną ręką nie namalował, choć przypuszcza się, że zaprojektował układ graficzny pisma Zwrotnica. Ten pokaz jednak nie mówi w gruncie rzeczy o poezji Peipera. Nie dowiemy się jak pisał, ale bez wątpienia poczujemy klimat miast, w których mieszkał i pracowni artystycznych, które odwiedzał. Ta wystawa przybliża nam scenę, po której ten wybitny pisarz poruszał się od 1914 roku do końca lat 30. Zobaczymy tu zatem malarstwo artystów kolonii polskiej w Hiszpanii w okresie I wojny: Józefa Pankiewicza, Jana Wacława Zawadowskiego, Władysława Jahla, Meli Muter. A także współczesnych im Hiszpanów, np. Juana Grisa lub emigrantów oczekujących końca wojny w Hiszpanii, jak Argentynka Norah Borges, siostra pisarza, czy Francuz Robert Delaunay. Zobaczymy międzynarodowość środowiska paryskiego, bo są i Marcoussis, Kramsztyk, Kisling, a także Léger i Gleizes.
Tadeusz Peiper to wybitny poeta awangardowy, twórca pisma "Zwrotnica", przełomowych dla polskiej poezji tomików wierszy oraz artykułów teoretycznych. Tłumacz, autor sztuk teatralnych i powieściopisarz. Urodził się w Krakowie. W roku 1915 został internowany we Francji jako obywatel monarchii austro-węgierskiej i jak wielu innych Polaków udał się do Madrytu. Tu powstała kolonia polska na wzór kolonii w Paryżu - i właśnie dzięki tej wystawie możemy ją bliżej poznać.