Urodzony w Leningradzie - obecnie Sankt Petersburg, jeden z czołowych twórców artystycznego podziemia w czasach sowieckich oraz jeden z kreatorów neoakademizmu we współczesnej sztuce rosyjskiej. W 1977 roku był członkiem grupy "Letopis" (Chronicles); w 1982 przewodził ruchowi "New Artists"; w 1980 roku podjął pracę w Państwo - wym Muzeum Rosyjskim, gdzie rozpoczął studia nad malarstwem, co zaowocowało publikacjami z dziedziny teorii sztuki współczesnej - "The New Russian Classicism", "Horyzonty" (2000), "Intercontacts" (2000). W swych pracach Novikov koncentrował się na zadaniach sztuki, która jego zdaniem służy przede wszystkim przekazywaniu informacji i wywoływaniu doznań.