Wojnę spędził w Niemczech, w 1945 roku powrócił do Francji, rok później do Polski. W 1950 roku ukończył studia na łódzkiej PWSSP, a w latach 1950-1956 studiował na warszawskiej ASP. Jest grafikiem i malarzem, od 1965 działający we Francji, przedstawiciel konceptualizmu; początkowo tworzył kwasoryty (m.in. seria Opisanie świata); później kompozycje przestrzenne z płótna, zwane "poduszkowcami"; od 1965 zaczął pokrywać płótna, nazywane przez siebie "detalami" rzędami kolejnych cyfr, zaczynając od jedynki (pierwszy został zapisany liczbami od 1 do 35327), co ma oddawać upływ czasu; płótnom towarzyszy fotografia twarzy artysty ukazująca oznaki starzenia się i nagranie jego głosu. Jest laureatem wielu nagród, między innymi: Nagrody Krytyki Artystycznej im. C.K. Norwida; brał udział w Biennale w Sao Paulo (1969 i 1977), Documenta w Kassel (1977), Biennale w Wenecji (1995).
węgiel, papier, 32, 5 x 23 cm,
sygn. na odwrocie: R. OPAŁKA
gwasz, papier, 28 x 24,5 cm,
sygn. p.d.: OPAŁKA
tusz, gwasz / papier naklejony na karton
42 × 30 cm ( × 2), 50 × 70 cm (karton)
sygnowany × 2 p.d.: R.OPAŁKA
tempera, papier beżowy, 124,5 x 95 cm w świetle oprawy
sygn. p.d.: R. OPAŁKA
tempera, papier beżowy, 125,5 x 95 cm w świetle oprawy
sygn. p.d.: OR 1956
tusz/papier, 107 x 37 cm (w świetle oprawy)
tusz, długopis/papier, 29 x 20 cm (w świetle passe-partout)
na odwrociu pieczęcie: 'EX LIBRIS / Ewa & Marek Pietkiewicz', 'FUNDACJA OPALKA'
tusz, papier; 42 x30cm (w świetle passe-partout), sygnowany p.d. "66"; na odwrocie pieczątka Muzeum Narodowego w Warszawie: „przedmiot nie podlega zakazowi wywozu za granicę”
*droit de suite
olej/płótno, 100,5 x 70 cm
sygnowany l.g.: 'R.OPAŁKA'
sygnowany, datowany i opisany na odwrociu: 'R. OPAŁKA | IC MON | W-WA | “Z KOMEDIANTÓW” | Roman OPAŁKA 1957’ oraz sygnatura autora
farba drukarska/woskowany papier naklejony na płytę, 69 x 98,8 cm
sygnowany na odwrociu: 'OPAŁKA'
na odwrociu nalepka z Centralnego Biura Wystaw Artystycznych w Warszawie oraz nieczytelna dedykacja długopisem podpisana...
akryl/płótno, 196 x 135 cm
sygnowany, datwany i opisany na odwrociu: 'Opalka 1965/1-∞, Detail 2890944-2910059'
na blejtramie opis: 'OPALKA 15-03-01 199 x 138'
olej/płótno, 130,7 x 80 cm
sygnowany i datowany na odwrociu: 'OPAŁKA 65'
tusz/papier, 28 x 20 cm w świetle passe - partout
sygn. stemple Fundacji Opałka
tusz/papier, 31 x 87 cm (arkusz)
sygnowany ołówkiem śr.d.: 'R OPAŁKA'
linoryt, papier; ed. 25/50
100x70 cm
opisany: "Żagiel I", sygnowany "R. Opałka", odbijał H. Opałka
tusz, papier
27x19,5 cm (w świetle passe-partout)
sygnowany p.d. "R. OPALKA"
kwasoryt, papier; ed. 33/50
100x70 cm
opisany: "333", sygnowany "R. Opałka", odbijał H. Opałka
linoryt, 68 x 48 cm,
opisany ołówkiem: l.d.: Żagiel I linoryt, śr.d.: odbijał: H. Opałka, p.d.: R. Opałka
kredka, papier, 32, 5 x 22 cm,
sygn. na odwrocie ołówkiem: R. OPAŁKA
węgiel, papier, 30 x 22 cm,
sygn. na odwrocie ołówkiem R. OPAŁKA
olej, tektura
30x42 cm
sygnowany na odwrocie: "R. OPALKA 1963"
tusz, gwasz, papier
84×27 cm (w świetle oprawy)
sygnowany p.d.: „R. OPALKA”
olej, płótno, 117 x 55 cm
sygn. na odwrocie: OPAŁKA 65 Jota
akwaforta/papier, 59 x 49 cm (zadruk)
sygnowany, datowany i opisany ołówkiem u dołu: 'Sunwards Etching 1/50 Opałka 69'
akwaforta/papier, 59 x 49 cm (zadruk)
sygnowany, datowany i opisany ołówkiem u dołu: '"333" Etching 14/50 Opałka 69'