W 1985 roku ukończył Wydział Rzeźby Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Głównym elementem jego wczesnych poszukiwań twórczych były transpozycje figury człowieka. Po 1990 roku jego zainteresowania przeniosły się na przedmioty otaczające człowieka w kształcie prostych figur geometrycznych - łóżko, trumna, urna. Do wykonywania swoich prac używa najczęściej przedmiotów codziennego użytku: lastrika, mydła, popiołu, filcu, starych desek, zardzewiałych prętów. Tematem jego dzieł jest poczucie niepokoju, wyobcowania, braku sensu, zaś inspiracją pozostają miejsca gdzie tworzy - dom rodzinny i pracownia.
Prace Bałki są licznie reprezentowane w najważniejszych kolekcjach muzeów sztuki współczesnej. W Polsce jego dzieła najczęściej można oglądać w warszawskiej Galerii Foksal. W 1994 roku jego prace udostępniło dla polskiej publiczności Muzeum Sztuki w Łodzi.
Artysta reprezentował Polskę na najbardziej prestiżowych pokazach międzynarodowych: Biennale w Wenecji (1990, Aperto; 1993, 37,1 cont. w Pawilonie Polskim), Documenta IX w Kassel (1992), XXIV Biennale w Sao Paulo (1998), I Biennale w Liverpoolu (1990).
Mirosław Bałka jest autorem pomnika ofiar katastrofy promu „Estonia”, zrealizowanego w 1998 roku w Sztokholmie.