W zeszłym tygodniu odbył się finał 6. edycji dorocznej nagrody „Kolekcjonerstwo – nauka i upowszechnianie” im. Feliksa Jasieńskiego.
Nagrody przyznawane są w trzech kategoriach:
Dla pracownika nauki - za publikacje dotyczące zbiorów kolekcjonerskich;
Dla instytucji - za upowszechnianie dorobku kolekcjonerskiego, w tym publikacje i wystawy;
Dla dziennikarza – za publikacje prasowe, radiowe, telewizyjne, internetowe popularyzujące ideę kolekcjonerstwa, prezentujące wkład kolekcjonerów w ochronę dziedzictwa narodowego.
Nagrodę ustanowiły w 2016 roku Muzeum Narodowe w Krakowie, Archiwum Polskiej Akademii Nauk i Dom Spotkań z Historią w Warszawie. Jej inicjatorem był Ryszard Kruk, redaktor portalu www.kolekcjonerstwo.pl. Laureatami są osoby i instytucje, które przyczyniają się do wzbogacenia i zachowania dziedzictwa kulturowego oraz współpracują z kolekcjonerami i kolekcjami, dokumentują je i upowszechniają.
Patronem nagrody uczyniono Feliksa Jasieńskiego (1861–1929), mecenasa artystów, wybitnego kolekcjonera, organizatora wystaw, pisarza, publicysty. Jasieński oddany był popularyzacji sztuki, w tym polskiej sztuki zagranicą. Swoje zbiory, liczące ponad 15 tysięcy obiektów, kolekcjoner przekazał w 1920 roku miastu Kraków.
Za rok 2020 laureatami zostali:
W kategorii "Pracownik nauki" - Anita Soroko, historyk sztuki, za publikację wydaną przez wydawnictwo Ossolineum, stanowiącą opracowanie zbiorów rysunków z kolekcji książąt Lubomirskich we Lwowie („Rysunki artystów Polskich z Muzeum Lubomirskich we Lwowie”).
W kategorii "Instytucji" - w tym roku otrzymały ją dwie instytucje:
Muzeum Zamek Górków w Szamotułach za wystawę pt. „Chwała Pacykowianom”, na której zaprezentowano ponad 230 eksponatów pochodzących z prywatnych kolekcji Pauliny i Wojciecha Napierałów oraz Doroty i Pawła Sobaszkiewiczów. Ekspozycji towarzyszył starannie wydany katalog.
Drugim laureatem nagrody została Fundacja Andrzeja Wróblewskiego oraz Moderna Gallery w Lublanie za wystawę prac Andrzeja Wróblewskiego pt. "Andrzej Wróblewski. Waiting Room". Zaprezentowano na niej aż 121 obrazów, z których wiele ostatni raz było pokazanych w 1958 r. na pośmiertnej wystawie prac artysty. Nagrodę odebrali Wojciech Grzybała, współfundator i prezes zarządu Fundacji oraz dr Magdalena Ziółkowska, współfundatorka oraz wiceprezeska Fundacji.
Album o wystawie można nabyć tutaj: https://artinfo.pl/artinformacje/andrzej-wroblewski-waiting-room-unikalny-gwiazdkowy-prezent-dla-koneserow-sztuki
W kategorii "Dziennikarz" nagrodę otrzymał Tomasz Kuba Kozłowski, pracownik Domu Spotkań z Historią, kolekcjoner i znawca tematyki kresowej, tworzący od ćwierćwiecza kolekcję dotyczącą dawnych Kresów Rzeczpospolitej. Tomasz Kuba Kozłowski jest autorem kilkudziesięciu multimedialnych prezentacji. W internecie udostępnił zdjęcia swojej kolekcji pt. „Świat Kresów. Z kolekcji Tomasza Kuby Kozłowskiego”.
W skład kapituły przyznającej nagrodę wchodzą: prof. dr hab. Krzysztof Pomian – honorowy przewodniczący, prof. zw. dr hab. Wojciech Kowalski – przewodniczący, prof. dr hab. Andrzej Szczerski, dyrektor Muzeum Narodowego w Krakowie – wiceprzewodniczący, dr Agnieszka Kluczewska-Wójcik, wiceprezes Polskiego Instytutu Studiów nad Sztuką Świata – sekretarz, dr hab. Hanna Krajewska, dyrektor Archiwum Polskiej Akademii Nauk, Piotr Jakubowski, dyrektor Domu Spotkań z Historią w Warszawie, Marek Sosenko, założyciel Fundacji Zbiorów Rodziny Sosenków, mecenas Leszek Koziorowski, prezes Stowarzyszenia Kolekcjonerów Historycznych Papierów Wartościowych oraz Ryszard Kruk, redaktor www.kolekcjonerstwo.pl.
Poprzedni laureaci nagrody w latach 2015-2019 to m.in. dziennikarze: Janusz Miliszkiewicz, Weronika Kosmala, Rafał Kamecki - prezes portalu artinfo.pl, instytucje: prywatne Muzeum École de Paris Villa la Fleur w Konstancinie utworzone przez Marka Roeflera, Państwowa Galeria Sztuki w Sopocie, wydawnictwo Skira, pracownicy naukowi dr Joanna Hubner-Wojciechowska oraz Małgorzata Buchholz-Todoroska.
W 2016 roku pierwsza nagroda (za rok 2015) została wręczona w Muzeum Narodowym w Krakowie. Następne edycje odbyły się kolejno w Pałacu Staszica w Warszawie, w Muzeum Narodowym w Krakowie, Arkadach Kubickiego w Warszawie podczas Targów sztuki oraz ponownie w MNK w Krakowie. W tym roku wydarzenie miało miejsce w Domu Spotkań z Historią w Warszawie.
Podczas uroczystości postać Feliksa Jasieńskiego przybliżyła dr Agnieszka Kluczewska-Wójcik, autorka monografii poświęconej kolekcjonerowi. Jasieński był warszawiakiem i wbrew legendzie lubił to miasto. Niewiele osób wie, że otrzymał edukację muzyczną i publikował w "Chimerze" teksty przede wszystkim o muzyce. Studiował w Berlinie oraz w Paryżu. Jego pasja kolekcjonerska narodziła się po powrocie do Warszawy. Przyjaźnił się z Pankiewiczem, Witkacym, Wyczółkowskim, Podkowińskim, Wyspiańskim. Za swojego mistrza uznawał Stanisława Witkiewicza (ojca Witkacego). W 1901 roku, po dłuższym pobycie w Paryżu, zaprezentował swoją kolekcję sztuki japońskiej w gmachu Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych w Warszawie. W związku z tym, że nie została ona dobrze przyjęta przez publiczność, nabrał urazy wobec miasta. Chciał zreformować Towarzystwo Zachęty, ale poniósł w tym zakresie porażkę. W 1902 roku przeniósł się do Krakowa, gdzie odegrał istotną rolę jako mecenas sztuki oraz patron artystów. Kolekcja sztuki Jasieńskiego wywarła wpływ na młodopolskich malarzy, którzy czerpali z niej inspirację, przede wszystkim z obiektów pochodzących z Azji, m.in. japońskich drzeworytów - przede wszystkim autorstwa Hokusaia, tkanin oraz innych przedmiotów. Początkowo kolekcjoner planował przekazać swoje zbiory Warszawie, finalnie jednak podarował je miastu Kraków - z przeznaczeniem dla Muzeum Narodowego. Jasieński zmarł w Krakowie w 1929 roku.
Wojciech Grzybała oraz dr Magdalena Ziółkowska odbierają nagrodę.
Andrzej Wróblewski. Waiting Room. Album o wystawie w Lublanie.