Zapraszamy na wystawę kilkudziesięciu prac na papierze Aleksandry Jachtomy. Wystawa trwa do 7 lutego. Osoby zainteresowane nabyciem pracy na ekspozycji prosimy o kontakt z kuratorką wystawy Aleksandrą Herbich: herbich@artinfo.pl
Katalog wystawy: https://artinfo.pl/files/jachtoma-20250115/aleksandra_jachtoma_barwy_abstrakcji.pdf
Jesteśmy czynni od poniedziałku do piątku w godzinach 10:00-18:00 (Galeria Artinfo, Dzielna 5 w Warszawie).
“Kolor wzrusza, daje radość, budzi wstręt, zachwyca, sądzę że dłuższe obcowanie z nim może nawet zmienić świadomość.”
Wystawa prezentuje kilkadziesiąt gwaszy, które powstały od lat 60. XX w. do lat 2000. Stanowią one istotną część twórczości Aleksandry Jachtomy. Ekspozycja pozwala prześledzić drogę artystyczną malarki, która – jak zauważyła historyczka sztuki Bożena Kowalska – jest niezwykle spójna i logiczna. Kluczowym kierunkiem rozwoju twórczości artystki była stopniowa redukcja formy i koloru.
Wczesne prace malarki z lat 60. i 70. charakteryzują się intensywną kolorystyką i balansowaniem na granicy figuracji i abstrakcji. W tym okresie Jachtoma eksperymentowała z fakturą, tworząc prace wpisujące się w nurt malarstwa materii. Artystka stosowała syntetyczne formy oparte na symetrii i przeważnie układach pionowych, z wyraźnym akcentem na kolor. Prace z lat 60. i 70. wyróżniało użycie mocnych barw i emocjonalnych, spontanicznych, ekspresyjnych form. Gest twórczy oparty jest prawie wyłącznie na “intuicji” artysty. Pełne energii prace miały na celu wywołanie emocji u widza. W drugiej połowie lat 70. kompozycje Jachtomy zapowiadają ewolucję w stronę czystej abstrakcji, w której światło i kolor staną się kluczowymi elementami estetyki.
Jachtoma była członkinią-założycielką powstałej w roku 1963 warszawskiej grupy artystycznej „Rekonesans”. Choć jej twórczość nie była w pełni reprezentacją informelu czy malarstwa materii – elementy tych nurtów, takie jak eksperymenty z fakturą czy ograniczenie formy, były obecne w jej wczesnych gwaszach. Artystka zachowała jednak większy rygor kompozycyjny i konsekwencję w poszukiwaniach związanych z geometrią i światłem, co wyróżniało ją spośród działań innych przedstawicieli grupy. Faktura, barwa i światło były głównymi nośnikami emocji i treści.
W latach 80. XX w. artystka przechodzi do geometrycznych układów, by następnie zacząć tworzyć prace monochromatyczne, w których delikatne przejścia tonalne w połączeniu z miękkimi formami nadają harmonijny, wręcz medytacyjny charakter obrazom. Mimo intensywności barw, prace Jachtomy emanują spokojem. Kolorystyka zyskuje symboliczne znaczenie, stając się synonimem wyciszenia i kontemplacji.
„Kolor początkowo bawił mnie w najbrutalniejszych zestawieniach, w ostrych kontrastach. Potem zaczęłam wyciszać, przechodzić w gamy monochromatyczne. Kiedy byłam młodsza, pasjonowała mnie agresywność czerwieni, teraz moją ulubioną gamą są fiolety i błękity” – mówiła artystka w rozmowie z Elżbietą Dzikowską (“Artyści mówią”, Rosikon Press, 2011).
Jak mawiała Aleksandra Jachtoma: „Malarstwo musi wzruszać - ale ja wolę, gdy do tego jest i piękne. Emocja to podstawa sztuki.”
Kuratorka: Aleksandra Herbich
Aleksandra Jachtoma
Malarka, urodzona w 1932 roku w Barchaczowie. Studiowała w Toruniu na Wydziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie w pracowni prof. Czesława Rzepińskiego, a następnie w warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych w pracowni prof. Kazimierza Tomorowicza, gdzie w 1958 roku uzyskała dyplom z wyróżnieniem. Była członkinią-założycielką powstałej w roku 1963 warszawskiej grupy artystycznej „Rekonesans”. Laureatka nagrody Ministra Kultury Sztuki za całokształt pracy twórczej (1987), Nagrody im. Cypriana Kamila Norwida oraz Nagrody im. Jana Cybisa Warszawskiego Okręgu Związku Polskich Artystów Plastyków (2003). Uczestniczyła w ponad 80 wystawach malarstwa, w tym w 35 wystawach indywidualnych.
Bez tytułu, 1969
Gwasz na papierze
41,5 x 29,5 cm
Sygn. p.d. A. Jachtoma 69
Bez tytułu, 2005
Gwasz na papierze
63 x 49 cm
Sygn. p.d.: A. Jachtoma 2005
Bez tytułu, 1982 | gwasz, papier | 47, 5 x 61 cm sygn. i dat. l.d. A. JACHTOMA 82
Bez tytułu
Gwasz na papierze
29,5 x 20 cm
Sygn. p.d. A. Jachtoma
Bez tytułu, 1968 r. | gwasz, papier | 37 x 28 cm sygn. i dat. p.d. A. JACHTOMA 68
Bez tytułu, 1981
Olej na płótnie I 33 x 33 cm
sygn. na odwrocie: A. JACHTOMA, w. 33 x 23, ROK
1981, TECH. OLEJ