Strona korzysta z plików cookies. Zamknięcie tego komunikatu oznacza zgodę na ich zapisywanie na Twoim komputerze. Dowiedz się więcej. Zamknij
CERAMIKA (GR. KERAMOS-GLINA)

Wyroby z gliny, modelowane ręcznie lub toczone na kole garncarskim i utrwalone przez wypalanie w ogniu (wyrobów z gliny suszonej nie zalicza się do ceramiki). Wyroby ceramiczne dzielą się na następujące rodzaje: garncarskie, pokrywane szkliwem ołowiowym, które neutralizuje naturalną porowatość wyrobu; majoliki lub fajanse, wypalane w temp. 800 st C i pokrywane nieprzezroczystą polewą cynową; kamionki wypalane w temp. 1200 st C, których powierzchnia zarówno wewnętrzna i zewnętrzna jest nieprzesiąkliwa; porcelany, w których tworzywo ulega zeszkliwieniu przez wypalanie wyrobów w temp. 1400 st. C. Gotowy produkt o powierzchni matowej nazywa się biskwitem, zaś uzyskuje się go przez dwukrotne wypalenie. Natomiast nazwę porcelana stosuje się do wyrobów o gładkiej połyskliwej powierzchni, pokrytych przezroczystą glazura ze skalenia. Zastosowanie koła garncarskiego umożliwiło produkcję wyrobów o skomplikowanych kształtach, takich jak kanopy i urny pogrzebowe zwieńczone głową bóstwa lub wyobrażeniem śmierci. Następnie wypalane naczynia wzbogacano barwami. W Grecji wazy pokrywano piękną połyskliwą czernią. We Francji średniowiecznej zajmowano się tylko produkcją wyrobów garncarskich pokrywanych przezroczystą glazurą ołowiową. Była to działalność nastawiona na wyrabianie przedmiotów użytkowych, których umiejętne dobrany kształt był dostosowany do funkcji naczynia. Technika szkliwienia uwypuklała jednak niedoskonałość materiału. Na początku XVI wieku została więc zastąpiona przez majoliki, naczynia pokrywane angobą, warstwą szlachetnej glinki, białej lub barwionej i polewą, której nieprzezroczystość nadawał tlenek cyny. Na jej powierzchni można było wykonać najbogatszą nawet dekorację. Metoda wyrobu majoliki pochodziła ze Wschodu, skąd została przeniesiona głównie do Hiszpanii, gdzie opracowano specjalny rodzaj polewy o miedzianym połysku, charakterystyczny dla ceramiki hispano-mauretańskiej. Następnie technika ta przeniosła się na Sycylię oraz Półwysep Apeniński, głównie w okolicach Rzymu. Wyrabiano tam majolikowe nalewki, urny i naczynia apteczne - albarella. Ich charakterystyczna dekoracja złożona z motywów figuralnych i liści była malowana pędzelkiem na glinie, przed pokryciem jej nieprzesiąkliwą polewą. Powstawały nowe warsztaty wypracowujące własne metody np. zakład w Pré-d`Auge w Normandii, który produkował naczynia z wzorem w kłosy, modne w XVI wieku. Prowadzono doświadczenia w celu uzyskania fajansu białego. Produkcja fajansu białego rozpowszechniła się w m.in. w Lionie, Montpellier i Nîmes. Natomiast w Saint-Porchaire w Poitou, stosowano technikę szkliw ołowiowych. Każdy warsztat poszukiwał swoich rozwiązań: Faenza ma dekoracje typu barettino, w której motywy ornamentalne w kolorze szaro-perłowym odcinają się na lawendowym tle; Castel Durante, pod przewodnictwem mistrza Piccolpasso wypracowuje dekorację „bianco sopra bianco" i „trotei" (włoskie fajanse). Równocześnie w Holandii, głównie w Delft, powstawały wytwórnie fajansów, które w nieznacznym tylko stopniu wzorowały się na Włoszech; większy sukces osiągnęły ich naśladownictwa ceramiki chińskiej i japońskiej. Kafelki z Delft zdobiły Trianon, zw. „porcelanowym". Niedługo potem powstała we Francji manufaktura kierowana przez rodzinę Conrade'ów, sprowadzonych do tej prowincji przez Ludwika Gonzagę. W Rouen w 1644 roku został założony konkurencyjny zakład. Wytwarzano tam oryginalne nalewki, urny w kształcie hełmów, dzbanki z dwoma uchami i wylewem w kształcie rurki. Wyroby te przewyższają fajanse z Nevers zarówno bogactwem inwencji i pełnym rozmachu stylem, jak i różnorodnością efektów kolorystycznych. Wielobarwne dekoracje z motywami rogów obfitości festonami obramiającymi naczynia wzbogaciły w Rouen na pocz. XVIII wieku kompozycje lambrekinowe i duże naczynia polichromowane z wzorami chińskimi, zawsze malowane podszkliwnie. Lambrekinami nazywano wzory wykrojone w kształcie odwróconego dzwonu (zw. dents de campane). W Prowansji, w Moustiers, powstał w 1679 roku warsztat kierowany przez Clérissy, którego wyroby zdobione są podszkliwnie w kolorach niebieskim, zielonym lub żółtym na białym tle. Motywy ornamentalne zapożyczono od Jacquesa Callota lub Jeana Beraina. W Bretanii, zwłaszcza w Rennes i Quimper, powstały również dobrze prosperujące zakłady, naśladujące wyroby w Rouen. Paleta barw, które wytrzymują wypalenie w wysokich temperaturach, była jednak niewielka. Ceramicy ze Strasburga, rodzina Hannongów, wprowadziła metodę zdobienia naszkliwnego. Dekorację utrwalano w muflach, o temp. niższej niż 800 st. C, której wymaga wypalenie szkliwa. Mufla jest zamkniętym cylindrem, którego ścianki chronią wypalane przedmioty przed zbyt wysoką temperaturą. Za przykładem Strasburga nową metodę zdobienia przejęły inne ośrodki. Po 1749 roku powstało w Marsylii wiele wytwórni fajansów, wśród który do najważniejszych należały dwie, kierowane przez wdowę Perrin i Honoré Savy. Powstałe tam wyroby należą do najpiękniejszych dzieł ceramiki francuskiej. Odznaczają się pełnymi pomysłowości kształtami i niezwykle świeżym, czystym kolorem. Wynalazkiem Honoré Savy jest odcień zieleni miedzianej, jasny i świetlisty. Szybkie rozprzestrzenianie się naczyń ceramicznych, spowodowane przetapianiem naczyń srebrnych, pod koniec panowania Ludwika XIV, przyzwyczaiło społeczeństwo francuskie do fajansów. Mnożono pomysły zdobnicze. Fajanse z Aprey zdobiły motywy krajobrazowe w kolorze karminowym. Ośrodek Niederviller charakteryzuję się efektami iluzjonistycznymi (rycina zawieszona na gałęzi). W Lotaryngii i w manufakturze Pont-aux-Choux, modelowano z białej glinki odlew naczyń srebrnych. W Awinionie i Apt wyrabiano szczególne naczynia „jaspisowe" w kolorach czarnym i brązowym. Styl „a la grecque" został przyjęty przez ceramików bez entuzjazmu i był początkowo stosowany umiarkowanie, gdyż dawał mniejsze możliwości dla wyobraźni niż rokoko. Pod wpływem angielskich delikatnych fajansów (faience fine), wzorowanych na antyku, neoklasycyzm odniósł jednak ostateczne zwycięstwo. Josiah Wedgwood, najwybitniejszy z ceramików ang. tej epoki nadał założonej przez siebie manufakturze i związanej z nią osadzie nazwę Etruria, która odzwierciedla nowe upodobania estetyczne. W XIX wieku działalność wytwórni ceramicznych produkujących dzieła dekoracyjne była nadal ożywiona, jednak odnowę rzemiosła zapoczątkowali indywidualni artyści działający w 2. poł. wieku: Georges Hoentschel, Carries, Bigot, Jeanneney. Później cenny wkład wnieśli Delaherche, Emile Lenoble i Paul Beyer, którzy zajmowali się kamionką, André Méthey, pracujący nad fajansem oraz Chaplet, Dammouse i Emile Decoeur w dziedzinie produkcji porcelany. Również w manufakturze w Sevres opracowano wiele nowych metod zdobienia wyrobów w wysokiej temperaturze.

 

Zgłoszenie chęci kupna obiektu
Zgłoszenia chęci kupna przyjmowane są od osób zalogowanych w Artinfo.pl
W przypadku braku konta prosimy o rejestrację.
Uwaga - osoby nie pamiętające nazwy użytkownika i hasla mogą otrzymać przypomnienie na adres mailowy, użyty przy pierwszej rejestracji konta.
Prosimy wybrać poniższy link „przypomnij hasło” i wypełnić tylko pole adres e-mail.
W przypadku pytań, prosimy o kontakt z naszym biurem:
22 818 94 68 (poniedziałek - piątek: 10:00 - 17:00)
email: aukcje@artinfo.pl