Ostre dowcipy, prześmiewcze grafiki, aktywistyczne interwencje, ironiczne memy. Jak humor zmieniał się na przestrzeni ostatnich dekad? Wystawa Żarty żartami,przygotowana przez kolektyw artystyczny Slavs and Tatars, poświęcona jest satyrze – jej sile i słabościom. Po raz pierwszy projekt został zaprezentowany podczas 33. Biennale Sztuk Graficznych w Lublanie. W Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski globalna perspektywa na gatunek graficznej satyry została poszerzona o konteksty polskie.
Satyra jest równie moralizująca, co krytyczna: niszczy i działa wywrotowo. Może drwić albo terroryzować. Humor zmienia się wraz z politycznymi przesileniami i rozwojem technologii. Komediowa ekspresja rozkwita szczególnie w czasie autorytarnych rządów – jak w komunistycznej Europie Środkowej i Wschodniej czy w wielu krajach Bliskiego Wschodu.Satyra, nawet jeśli potrafi obnażać mechanizmy władzy, może być także narzędziem ideologii, a w czasach postprawdy staje się papierkiem lakmusowym nastrojów społecznych.
Na wystawie Żarty żartami znalazły się zarówno dzieła historyczne, jak i współczesne: interwencje aktywistyczne, satyryczne czasopisma,opracowania naukowe. Slavs and Tatars nie redukują grafiki do roli jedynie medium, ale nadają mu cechy sprawczości. W Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski prezentują szeroki przekrój prac artystów ze Słowenii,Ukrainy, Gruzji, Bułgarii, z Chin, Iranu, Wielkiej Brytanii i Stanów Zjednoczonych. Pośród polskich autorów i autorek znaleźli się m.in.Bolesław Chromry, Rafał Dominik, Jana Shostak i Jacqueline Sobiszewski.
„Wzrost populizmu na świecie (nie wspominając już o upraszczających i rewanżystowskich formach polityki tożsamości) wywołał ożywioną debatę na temat tego, kto stanowi «naród». Przez ponad tysiąclecie satyra była tym właśnie spornym gatunkiem wykorzystywanym do badania takich kwestii, na różnych poziomach – czy to faktycznej inwektywy, czy też żartobliwego dokuczania. Czy każdy dowcip, jak twierdził George Orwell, jest małą rewolucją? Czy też śmiech powoduje obniżenie ciśnienia i napięcia, które mogłyby w innym wypadku doprowadzić do politycznego przewrotu?” – Slavs and Tatars