Baltic Horizons to międzynarodowy konkurs na rzeźbę dla Sopotu, którego tematem są zmiany ekologiczne i wpływ człowieka na środowisko w regionie Bałtyku. Inicjatorami i współorganizatorami konkursu są Miasto Sopot, ERGO Hestia, Fundacja Artystyczna Podróż Hestii oraz Państwowa Galeria Sztuki.
Konkurs rozpoczyna współpracę z instytucjami kultury i artystkami i artystami z krajów regionu Morza Bałtyckiego. Do udziału jego pierwszej edycji zostali zaproszeni partnerzy z Finlandii (Muzeum Sztuki Nowoczesnej EMMA w Espoo), Łotwy (Łotewskie Muzeum Narodowe, Muzeum Bourse w Rydze), Litwy (Centrum Sztuki Współczesnej w Wilnie) i Polski (Muzeum Narodowe w Gdańsku). Każda z partnerskich instytucji nominowała do udziału w konkursie wybitnych artystów ze swojego kraju, których poproszono o zaprojektowania dzieła sztuki z myślą o przestrzeni publicznej Sopotu. Prace zgłoszone na konkurs miały podejmować temat zmian klimatycznych, wpływu człowieka na środowisko naturalne, zwłaszcza w regionie Bałtyku. Kapituła konkursowa złożona z przedstawicieli organizatorów i niezależnych ekspertów wybiera projekt, który zostanie zrealizowany i już jesienią br. stanie w Parku Północnym w Sopocie, wpisując się w projekt „Sopot miastem rzeźby”.
Na wystawie podsumowującej 1. edycję konkursu zobaczymy prace 10 artystów i artystek z Polski, Litwy, Łotwy i Finlandii, reprezentujących różne pokolenia i postawy artystyczne, których łączy wrażliwość na tematy związane ekologią i kondycją człowieka w XXI wieku. Na ekspozycji znajdą się zarówno ich projekty konkursowe, jak i wcześniejsze prace - rzeźby, instalacje, prace wideo, a także dokumentacja fotograficzna działań w przestrzeni publicznej realizowanych przez tych artystów.
Artystki i artyści poruszają aktualne i uniwersalne tematy, niezwykle istotne dla naszego życia, które zmieni się wraz ze zmianami ekosystemu, takimi jak ocieplenie klimatu, podnoszenie się poziomu mórz, znikanie i pojawianie się nowych przedstawicieli fauny i flory. Mamy nadzieję, że sztuka pomoże nam zauważyć i oswoić te kwestie. Wielkim wsparciem jest tu także wiedza współpracujących z nami naukowców z Instytutu Oceanologii w Sopocie.
Finlandię reprezentują rzeźbiarka Lotta Mattila, która chętnie posługuje się postaciami zwierząt by uwypuklić ludzką naturę oraz Kaarina Kaikkonen, specjalizująca się w kształtowaniu miejskich krajobrazów.
Obszarem działalności artystycznej, łotewskiego artysty Ēriksa Božisa są instalacje, obiekty, fotografia, wideo oraz scenografia. Jest on autorem m.in. „Pawilonu wiatru” na plaży w Lipawie.
Z kolei łotewska rzeźbiarka Evita Vasiļjeva wykorzystuje materiały używane w budownictwie, takie jak beton, armatura, profile metalowe, zmieniając przeznaczenie różnych materiałów. Artystka kreuje własną estetykę oraz wskazuje na nowe, zaskakujące relacje między przestrzenią, architekturą, pamięcią i ludzkim ciałem. Trzecim artystą reprezentującym Łotwę jest Krišs Salmanis, w którego twórczości stale pojawiają się dwa elementy - natura i dźwięk - jako symbole kondycji ludzkiej.
Przedstawicielami Litwy są Andrius Labašauskas, znany przede wszystkim ze swoich rzeźb świetlnych oraz Augastas Serapinas, którego prace często - subtelny i humorystyczny sposób - odnoszą się do geografii, historii i kultury Litwy.
W konkursie i na wystawie znalazły się prace trojga polskich artystów zaproponowanych przez polskiego partnera projektu, którym jest Muzeum Narodowe w Gdańsku. Martyna Jastrzębska, to artystka tworząca głównie obiekty i instalacje multimedialne, w której twórczości pojawia się temat przemijania i odradzania się oraz dekonstrukcje mitu i symbolu. Przedmiotem zainteresowań drugiej z artystek reprezentujących Polskę – Izy Tarasewicz - jest współczesny człowiek w obliczu zagrożeń, w tym klimatycznych, postawiony w sytuacjach ekstremalnych, w których balansuje pomiędzy normalnością a skrajnością, ludzkością i odczłowieczeniem. Także Łukasz Surowiec w swojej w twórczości podejmuje tematy niewygodne – zarówno odnoszące się do przeszłości, szczególnie historii Polski, jak i skupiające się na człowieku i relacjach społecznych.
Konkurs i wystawa Baltic Horizons wpisują się w globalną debatę na temat ekologii, kryzysu migracyjnego, globalizacji czy zmian polityczno-ekonomicznych wpływających na jednostkę i całe grupy społeczne. Uczestniczki i uczestnicy wystawy są wrażliwymi obserwatorami rozmaitych procesów, a ich dzieła zwracają naszą uwagę na palące zagadnienia społeczne i ekologiczne. Poprzez swoje działania artystyczne wpisują podejmowane wątki w globalny dyskurs, wydobywając na powierzchnię subtelne, indywidualne niepokoje i lęki. Dzięki ich czujnemu i badawczemu spojrzeniu możemy odnieść się do poruszanych na wystawie zagadnień z różnych perspektyw.
Wystawie towarzyszy bogaty program edukacyjny przygotowany przez Państwową Galerię Sztuki oraz Fundację Artystyczna Podróż Hestii. Będą to spotkania i debaty z udziałem artystów, ekspertów i aktywistów, a także warsztaty dla dzieci i młodzieży.
Osoby artystyczne: Lotta Mattila (FIN), Kaarina Kaikkonen (FIN), Augustas Serapinas (LT), Andrius Labašauskas (LT), Ēriks Božis (LV), Krišs Salmanis (LV), Evita Vasiļjeva (LV), Martyna Jastrzębska (PL), Łukasz Surowiec (PL), Iza Tarasewicz (PL)
kuratorka: Mariola Balińska
współpraca kuratorska: Katarzyna Kaus, Maja Murawska
