J.M. Rektor Akademii Sztuk Pięknych w Łodzi prof. dr hab. Jolanta Rudzka Habisiak ma zaszczyt zaprosić na wystawę „Wyjścia – artyści PWSSP i ASP w Łodzi. Subiektywny wybór”.
Wystawa online stanowi prolegomena do wystawy stacjonarnej, która zaprezentowana zostanie w roku 2021. Link do wystawy znajduje się TUTAJ.
Kuratorzy wystawy: prof. Jolanta Wagner, prof. Marek Wagner
Czas podsumowań związanych z rocznicą 75-lecia naszej uczelni wydaje nam się odpowiedni do realizacji projektu artystycznego o takim właśnie charakterze i scenariuszu. Temat prezentacji nawiązuje do problemu jednostkowego, który staje się w pewnym momencie udziałem każdego akademickiego edukatora. Nadchodzi czas odejścia z ukochanej Akademii, czasem przewidziany i zaplanowany, czasem nagły i nieprzewidywalny.
Pierwszym zatem tematem, spoiwem łączącym biorących udział w projekcie artystów jest fakt, iż wszyscy oni w pewnym momencie wyszli. Ta chwila odchodzenia, żegnania się pedagogów ze szkołą, w której spędzili często całe twórcze życie, jest wydarzeniem dla nich pozornie pozaartystycznym, a jednocześnie głęboko ludzkim, społecznym, często egzystencjalnym. Jego znaczenie odczuwają w pełni osoby dotknięta tą cezurą niezależnie od własnej woli lub stojące przed dylematem: odejść lub zostać. Ten często oczywisty, a niekiedy dramatyczny fakt staje się indywidualnym pożegnaniem. Jest jednocześnie środowiskowym dopełnieniem się pewnej nieuniknionej konstrukcji charakteru naszej pracy oraz, nie wdając się w szczegóły, konsekwencją funkcjonowania wielowiekowej instytucji jaką jest akademia.
Wystawa nie zawiera jednak pierwiastków elegijnych, uczestniczą w niej różni artyści, którzy odeszli z uczelni w różnym wieku, a staż pedagogiczny kilku z nich był nawet niezbyt długi. Ten trudny z punktu widzenia jednostki fakt stał się spiritus movens wizualnej i programowej idei wystawy.
Istnieje również drugi, pozafabularny, lecz z artystycznego punktu widzenia ważniejszy powód wybrania takiej właśnie reprezentacji artystów: w ich twórczych życiorysach i strategiach daje się odczytać silnie zarysowany wspólny genotyp, pomimo częstego zróżnicowania ideologiczno-wizualnego oraz pokoleniowego.
Co zatem ich określa? Wydają się być szczególni i w swojej indywidualności artystycznie osobni, autonomiczni, jak na owe czasy buntowniczy, czym wywarli duży wpływ na życie intelektualne łódzkiej szkoły, a niekiedy współtworzyli i reformowali jej strukturę. Choć stanowią już historię uczelni, to ciągle w sposób pośredni są wkładem wniesionym w jej teoretyczne zaplecze. Swoimi dokonaniami, pracą swoich następców i wychowanków wpływają na jej jakość i dzisiaj. Tworzyli w różnych czasach w ramach odrębnych często prądów artystycznych: u schyłku pierwszej awangardy w okresie tzw. drugiej awangardy drugiej połowy lat pięćdziesiątych i latach sześćdziesiątych, w okresie konceptualnej sztuki lat siedemdziesiątych, w osiemdziesiątych latach akcjonizmu i późniejszych latach neoawangardy.
Szczególnego rodzaju wspólnotę tworzy naszym zdaniem łącząca tych artystów relacja życia i twórczości: całkowite angażowanie się w sztukę i misyjność uprawianego zawodu, traktowanie pracy w uczelni i działalności artystycznej jako rzeczy podstawowych i najważniejszych, tworzenie aury osobowości, oryginalność poglądów i indywidualność efektów artystycznego działania, namiętność uprawiania sztuki, zachłanność poznawania nowego, ambicje i apetyt tworzenia.
Projekt artystyczny Wyjścia jest naszą subiektywną narracją o artystach pedagogach, których spotkaliśmy w uczelni jako mentorów, ale również studentów i późniejszych kolegów – nauczycieli akademickich. W trakcie 53 lat spędzonych w naszej Alma Mater, artyści ci wywarli na nas znaczny wpływ twórczy i emocjonalny. Z wielu powodów wydawali się ekscytujący i atrakcyjni intelektualnie, progresywni, odkrywczy i inspirujący. Wszyscy oni łączyli intuicję mentorów z talentem i wyczuciem wizualnym. Jako artyści, intelektualiści z dużymi zdolnościami analitycznymi, często wypowiadali się na tematy swojej twórczości w relacji z programem Akademii, a także na temat funkcjonowania jej samej. Chcielibyśmy powrócić do tych tekstów i zaprezentować je społeczności akademii, zaś artystów żyjących poprosić o aktualne wypowiedzi na temat ówczesnej uczelni, jej funkcjonowania, ale również powodów i motywów z niej odejścia.
Proponujemy subiektywne odczytanie historii naszej uczelni – tak wyglądała ona obserwowana naszymi oczyma i taka narracja jest naturalnie jedną z wielu możliwych. Przedstawiamy obraz wystawy, traktując ją z premedytacją jako asumpt do polemicznych dyskusji i zgoła odmiennych przyszłych prezentacji realizowanych przez koleżanki i kolegów.
Każda opowiedziana historia o naszej Akademii staje się faktem, nieopowiedziane odchodzą w niepamięć.
Kuratorzy wystawy
prof. Jolanta Wagner
prof. Marek Wagner