Twórczość Urszuli Broll wpisuje się w niemal wszystkie rozdziały powojennej polskiej sztuki. Artystka podejmowała próby włączenia się w nurt nowoczesności w jej różnych postaciach. W początkowym okresie malowała ekspresyjne portrety kobiet śląskich, martwe natury kubistyczne, pejzaże przemysłowe. Mierzyła się z awangardowymi poglądami Władysława Strzemińskiego, praktykowała efekt przypadku, badała malarską materię, dialogowała z abstrakcją i wpisywała się w oddolne ruchy artystyczne. Szukała własnej drogi na wiele sposobów. Odnalazła źródła swojej twórczości w sobie. Wykrystalizowała własny język, którym posługiwała się do końca twórczej drogi. Jego manifestacją stały się mandale. Charakterystyczne dla niej były także mistyczne przedstawienia pejzażu, lokowanego poza miejscem i czasem.
Janina Hobgarska, kurator wystawy
Tytułowy „atman” (z sanskrytu duch, oddech) pojawił się w twórczości Broll w 1967 roku i wiąże się z działalnością słynnej katowickiej Grupy Oneiron. W pracowni, którą artystka prowadziła z mężem Andrzejem Urbanowiczem, w latach 60. XX wieku powstało laboratorium eksperymentów duchowych i artystycznych. Dyskutowano tam o filozofii, religii, magii, okultyzmie i gnozie. Z tego czasu pochodzi zestaw tzw. „czarnych kart” – wspólne dzieło członków Grupy (Urszula Broll, Andrzej Urbanowicz, Henryk Waniek, Zygmunt Stuchlik, Antoni Halor). Każda z kart była ideogramem jednej litery alfabetu. Litera „A” drogą losowania przypadła Broll, która przypisała jej hasło Atman, a pozostali członkowie dokładali do wspólnego dzieła elementy kojarzące się im z tą literą. Od początków lat 70. Artystka i krąg jej przyjaciół skierowali swoje zainteresowania w stronę buddyzmu. (…)
Pod wpływem lektur i praktyk medytacyjnych rozwijała się nowa twórczość artystki. Najpełniej wyrażają ją mandale i abstrakcyjne obrazy geometryczne wykonane techniką akwareli. To one należą do jej najważniejszych i oryginalnych dokonań artystycznych. Zachwycają warsztatem, wspaniałą kolorystyką, niosą wielki ładunek energii.
Katarzyna Kucharska, kuratorka premierowej wystawy w Muzeum Rzeźby im. Xawerego Dunikowskiego w Królikarni, Oddziale Muzeum Narodowego w Warszawie (2020)
Urszula Broll urodziła się 17 marca 1930 roku w Katowicach, zmarła 17 lutego 2020 roku w Przesiece. Studiowała w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, Filii w Katowicach (dyplom w 1955 roku). Współtworzyła grupę ST-53 (1953), biorąc udział we wszystkich jej wystawach. Związana z ruchem neoawangardy i Galerią Krzywego Koła w Warszawie. Od roku 1967 należała do Kręgu Oneiron, którego była współzałożycielką. W latach 70. aktywnie uczestniczyła w działalności pierwszej w Polsce grupy buddyjskiej. Od roku 1983 mieszkała pod Jelenią Górą. Brała udział w wielu wystawach krajowych i zagranicznych. W 2005 roku z okazji 50-lecia pracy twórczej Urszuli Broll Biuro Wystaw Artystycznych w Jeleniej Górze oraz Galeria Sztuki Współczesnej w Katowicach wydały obszerny katalog o jej twórczości, który towarzyszył indywidualnym wystawom prezentowanym także w Wałbrzyskiej Galerii Sztuki BWA Zamek Książ i Galerii Sztuki w Legnicy, a w 2006 roku w Galerii Art NEW media w Warszawie. Od końca lat 60. tworzy akwarele związane z życiem duchowym, nawiązujące do indyjskich mandali, a także rysunki tuszem i obrazy olejne.
Kuratorka wystawy: Janina Hobgarska
piątek, 21 stycznia, godz. 16.30
Oprowadzanie kuratorskie po wystawie; oprowadza kuratorka wystawy Janina Hobgarska. W oprowadzaniu uczestniczyć będzie Roger Urbanowicz, syn Urszuli i Andrzeja Urbanowicza, spadkobierca całej spuścizny artystycznej Urszuli Broll.
sobota, 22 stycznia 2022, godz. 12.00
Spotkanie z Katarzyną Kozyrą, artystką, założycielką Fundacji Katarzyny Kozyry.