Światłem Malowanie. Witraże i mozaiki z Krakowskiego Zakładu Witrażów S.G. Żeleński (


17.01.2025 - 13.04.2025

Jak na wystawie opowiedzieć o dokonaniach pracowni, gdy powstałe w niej dzieła – witraże i mozaiki – są przeznaczone głównie do oglądania in situ, a projekty w większości zostały zniszczone? Czy ocalony „ruchomy” materiał – w zasobach muzeów i prywatnych właścicieli – okaże się wystarczającą podstawą, aby dać wyobrażenie o linii rozwoju i artystycznej wartości Krakowskiego Zakładu Witrażów, Oszkleń Artystycznych i Mozaiki S.G. Żeleński? Jeśli ktoś z oglądających powie, jak dawny klient firmy, „nie wiadomo, co jest ładniejsze, czy projekt, czy witraż” to jej cel będzie spełniony.

Wystawa pokazuje półwiecze dokonań Zakładu, powstałego w 1902 pod firmą: prof. W. Ekielski i A. Tuch, do 1952, który położył kres prywatnej firmie S.G. Żeleński (1907).

Na wystawie jest prezentowana zaledwie cząstka ocalałych projektów i kartonów oraz witraże, które nie wymagały demontażu z okien i są w formacie odpowiednim do ekspozycji w przestrzeni muzealnej sali. Koniecznym było uzupełnienie ich o i fotografie archiwalne i współczesne fotogramy – inaczej widzowie nie mogliby zobaczyć najbardziej rozpoznawalnych młodopolskich witraży. Wybrano prace tylko około 30. (spośród ponad 150.) autorów współpracujących z Zakładem, w tym Zofii Leśniak, Adama Bunscha, Henryka Uziembły, Stefana W. Matejki.
 

Fotografia u góry: Wiosna, witraż w d. gmachu Towarzystwa Kredytowego w Krakowie, proj. Henryk Uziembło, wyk. Krakowski Zakład Witrażów S.G. Żeleński, 1909, fot. Maciej Walaszczyk



Irysy, witraż w kamienicy przy ul. Karmelickiej 27 w Krakowie, wyk. Krakowski Zakład Witrażów S.G. Żeleński, 1911, fot. Maciej Walaszczyk


Adam Stalony Dobrzański, Św. Jerzy, projekt do kwatery witraża w kościele św. Wojciecha w Trzebownisku, 1951–1952, tempera, karton na podkładzie płóciennym (z autorską dedykacją: Panu Doktorowi / Ignacemu / Sękowskiemu / od wdzięcznego pacjenta ASD / 1959–61), wł. prywatna, fot. Jan Pawlicki

 

Muzeum Archidiecezji Warszawskiej

Dziekania 1

Warszawa

17.01.2025 - 13.04.2025

Patronat medialny