W obrazach Roberta Dandarov’a widać ciągłe poetyckie przetwarzanie zarówno mrocznej, jak i delikatnej wewnętrznej sfery ludzkiej za pomocą symboliki, mitologii i historii sztuki. Ciężar, jaki zdają się dźwigać jego obrazy, z poczuciem humoru zostaje przerzucony na widza, który potrzebuje chwili, aby odsłonić wiele warstw, które Dandarov ukrył w rytmie swoich dzieł. Jego obrazy, niczym złowieszczy film, niosą w sobie nieznośny nastrój napięcia, niczym kronika przepowiedzianego upiornego zdarzenia, choć o fantazyjnym wydźwięku.
Początki tego artysty są ciężkie. Dandarov dorastał w byłej Jugosławii w latach 60. i 70. ubiegłego wieku. Te burzliwe czasy odcisnęły piętno na artyście, a co za tym idzie, na jego obrazach. Opisuje Macedonię, swoje korzenie, jako "kraj krwi i poezji, wspaniałych krajobrazów i klasztorów oraz dziwnych ludzi". Nieprzypadkowo możemy powiedzieć to samo o jego pracy, którą, przeciwnie, postrzega jako swoje schronienie. W tym sensie zgadza się z Arturem Schopenhauerem (1788-1860), że sztuka jest zawieszeniem bólu życia. Ale Dandarov podchodzi do przygnębienia z życzliwym zrozumieniem. Dla niego ból nie jest czymś złym czy niewłaściwym, a jedynie inną stroną radości. Nie mamy innego wyjścia, jak tylko ostrożnie obchodzić się z rozdanymi nam kartami, licząc na ukojenie.
Dandarov odzwierciedla swoją wewnętrzną poezję poprzez malarstwo. Artysta postrzega życie jako tajemnicę, o której możemy jedynie spekulować. Surrealistyczne elementy w jego pracach nawiązują do tego punktu widzenia, choć nie należy ich interpretować jako jedynie surrealistycznych, ale raczej jako spojrzenie artysty na życie. "Nic nie jest bardziej surrealistyczne niż otaczająca nas rzeczywistość", mówi. Nasza egzystencja to nic innego jak sen. Jest to jeden z powodów, dla których tak wiele symboli wkrada się do jego prac, takich jak niebieski pasek w Europa (2023), który wprowadza morze. Albo krzyże w Mickey in the Bardo (2021) i Spring in Suburbia (2021), które przenoszą nas z powrotem do ważnej części bizantyjskiego pochodzenia Dandarova. Ten rodzaj osobistej symboliki wskazuje na całkowitość rzeczy; w ramach absurdu wszystko znajduje się na tej samej płaszczyźnie. A sztuka współczesna może istnieć tylko dzięki łasce historii sztuki.
O artyście:
Urodzony w Strumicy w Macedonii w 1959 roku, od początku lat 80-tych mieszka w Nowym Jorku. Po ukończeniu w swoim kraju School of Applied Arts, otrzymał stypendium Amerykańskiej Akademii Sztuki w Chicago (1976). Później został zaproszony do Państwowej Akademii Wzornictwa, gdzie również otrzymał stypendium (1981). Od tego czasu brał udział w licznych wystawach indywidualnych i zbiorowych w USA i Europie, m.in. w Kolonii, Regensburgu, Brugii, Monachium, Stutgarcie. Spędził dwa lata (1999-2001) na Dominikanie jako artysta-rezydent i nauczyciel malarstwa w Altos de Chavon/The School of design, stowarzyszonej z Parson of NYC. W 2001 roku przebywał przez rok w Antwerpii w Belgii, gdzie studiował techniki XVII-wiecznych malarzy flamandzkich i przygotowywał cykl prac, które wystawiał w Muzeum Sztuki Współczesnej w Macedonii. Obecnie mieszka i pracuje na Brooklynie w stanie Nowy Jork.
Yasmin Van ’tveld, Uitstalling Art Gallery, 2023