Rafał Patejuk urodzony w 1996 roku należy do generacji, której socjologowie przypisali literkę Z. Artysta portretuje świat, w którym coraz trudniej rozpoznać, co jest prawdziwe, co zmyślone, co sztucznie wygenerowane, a hasło znane z filmu Młode wilki z 1995 roku Jak cię złapią za rękę, to mów, że to nie twoja ręka, całkowicie wytraciło cechy paradoksu.
Bohaterowie obrazów Patejuka prężą muskuły (Wychowany według zasad), koloryzują swoje opisy w portalach randkowych (Pisałem, że jeżdżę dużym Mercedesem) i desperacko walczą z niską samooceną (Zakochałem się w sobie bez wzajemności). Mamy do czynienia z malarstwem na wskroś realistycznym, choć historia sztuki nie pozwoliłaby tak określić obrazu, w którym dwa koty w trzypaskowym dresie, z łańcuchem na szyi, pokazują jednoznacznie, kto tu rządzi (Rabadżu).
Od bajek Ezopa, przez produkcje Disney'a, po serial Netflixa BoJack Horseman, zabieg antropomorfizacji pozwala uwypuklić pewne cechy i zdemaskować śmieszność różnych zachowań człowieka. Patejuk trafnie ukazuje życie i rozterki ludzi wykorzystując w tym celu kostium psów, kotów i innych zwierząt. Jest na swój sposób dokumentalistą, w którym można wyczuć nutę współczucia, ale i dużą dozę humoru. Taka postawa, a niekiedy również stylistyka, przywodzi na myśl twórczość Grupy Ładnie i prozę Doroty Masłowskiej.
Estetyka lat 90. powraca dziś w kulturze masowej. Pokolenie Millenialsów oraz Gen-Z z nostalgią spogląda na lata swojej wczesnej lub bardzo wczesnej młodości. Malarstwo Rafała Patejuka jest jednym z przejawów tego zjawiska. Artysta przemyca w swoich obrazach elementy wyjęte wprost z lat 90.: telefon komórkowy z antenką marki Nokia (Dystrybucja libido), charakterystyczne meble ogrodowe (Pisałeś, że masz samochód) czy sceny rodem z filmów gangsterskich, które w tym czasie święciły tryumfy w polskim kinie (Kocie sprawy).
Rafał Patejuk mieszka i tworzy w Częstochowie w dzielnicy Wrzosowiak, której blokowiska i ich mieszkańcy stanowią dla niego niewyczerpane źródło inspiracji. Będąc nieco z boku głównego nurtu, prezentuje malarstwo szczere, nieuwikłane w modne dyskursy, a jednoczenie bardzo celnie charakteryzujące dzisiejszy świat.
- Odkąd pamiętam, proza życia (pozornie banalna) jest dla mnie najciekawsza. Obserwując udawane akty ekshibicjonizmu dotyczące łatwości życia, nieprzerwanego powodzenia w nim, zaciągania kredytów bez chęci ich spłaty, wiedziony byłem wewnętrzną potrzebą stworzenia serii obrazów do wystawy Jak cię złapią za rękę, to mów, że to nie twoja ręka. W serii tej, utopię lekkiego bytowania, mitycznego kodeksu ulicy i bycia Giga Chadem, konfrontuję z rzeczywistością, prześmiewczo przerysowując ją w swoich pracach. W kocim i psim świecie moich bohaterów dominuje cwaniactwo, pogranicze prawa i rozterki egzystencjalne okraszone estetyką lat 90. - Rafał Patejuk
Rafał Patejuk (ur. 1996, Łódź)
Absolwent kierunku Grafiki w Pracowni prof. Grzegorza Banaszkiewicza i Malarstwa w Pracowni prof. Janusza Rafała Głowackiego na Wydziale Sztuki Uniwersytetu Humanistyczno-Przyrodniczego im. Jana Długosza w Częstochowie. Malarz animalista. Specjalizuje się w scenach rodzajowych.
Wystawy:
2023 - Śląski Dom Aukcyjny w Częstochowie, „Transfery”, wystawa zbiorowa
2022 - Międzynarodowe Centrum Kongresowe w Katowicach, 6. Śląski Festiwal Nauki Katowice, „Przestrzeń, Forma, Kształt”, wystawa zbiorowa
2022 - Galeria Koridor w Ostrawie, „Przestrzeń miejska”, wystawa zbiorowa
2022 - Galeria Sztuki Współczesnej Kolory w Częstochowie, Panoptikum Sztuki”, wystawa indywidualna
2021 - Miejska Galeria Sztuki w Częstochowie, „Alma Mater”, wystawa zbiorowa
