W ramach Warsaw Gallery Weekend Galeria Jednostka pokaże indywidualną wystawę Rafała Milacha, która jest jednocześnie owocem współpracy artysty z innymi artystkami i autorkami tekstów. Zaprezentowana zostanie instalacja, na którą złożą się między innymi fotografie, plakaty oraz premierowa książka „Strajk” wydana przez Jednostkę. Wystawie i wydawnictwu będą towarzyszyły teksty krytyczne badaczek kultury wizualnej, dziennikarek i aktywistek (Iwona Kurz, Karolina Gembara, Aleksandra Boćkowska), okładkę książki przygotuje Ola Jasionowska, autorka identyfikacji wizualnej Strajku Kobiet i protestowej czerwonej błyskawicy. Wystawa i publikacja będą miały charakter interwencyjny, solidarnościowy i pomocowy. Część dochodu ze sprzedaży wydawnictwa zostanie przekazana na rzecz organizacji walczących o prawa kobiet.
„Spojrzenia się przecinają. Jest ich wiele, są różne: z góry, z boku, przez plecy, długie i uporczywe, przelotne, beznamiętne, podyktowane strachem, obowiązkiem, poczuciem siły i ciekawością. Ta różnorodność jest cechą nie tylko polityczno-społecznego spektaklu, jaki wydarza się na miejskiej ulicy, ale i przynależy do fotografii jako jej immanentna cecha. Fotografia to inaczej przenikanie się spojrzeń” – pisze Karolina Gembara, jedna z trzech autorek tekstów do książki i wystawy „Strajk” Rafała Milacha, które będą miały premierę podczas Warsaw Gallery Weekend 2021 w Galerii Jednostka.
„Strajk” to wizualny ślad protestów, które rozpoczęły się w całej Polsce 22 października 2020 roku i w różnych formach trwały przez kolejnych kilka miesięcy. O osobistych refleksjach bohaterek protestów z Kartuz, Lubaczowa, Warszawy i Krakowa pisze w drugim tekście Aleksandra Boćkowska.
Milach od 2019 roku wraz z szesnastoma fotografkami i fotografami współtworzy Archiwum Protestów Publicznych, platformę gromadzącą dokumentację aktywizacji społecznej, oddolnych inicjatyw sprzeciwu wobec decyzji politycznych, łamania zasad demokracji i praw człowieka. „Strajk” jest fragmentem tego zbioru. Wystawa i książka „Strajk” odnoszą się do jednego z najważniejszych procesów formacyjnych, jakich doświadcza współcześnie społeczeństwo polskie.
W efekcie strajków trwa proces samoorganizacji politycznej, którego wyników nie znamy. Fotograficzna dokumentacja protestów pozostaje jednak wezwaniem dla wyobraźni nas wszystkich. Podążam tu za myślą Georges’a Didi-Hubermana, który proponuje, by traktować zdjęcie nie jako przedstawienie, ale wydarzenie, które wymaga rekonstrukcji od oglądającego. «Wyobrażenie jest aktem» – pisze on, za Jean-Paulem Sartrem[1]. Tu chodzi o to, by pójść jeszcze krok dalej – nie tyle zrekonstruować wydarzenie, które było, ile skonstruować zaprojektowaną w nim rzeczywistość. W końcu «fotografie wydają się bez reszty rzeczywiste.
Iwona Kurz
Rafał Milach (ur. 1978) – artysta wizualny, fotograf, autor książek. Profesor w Szkole Filmowej im. Krzysztofa Kieślowskiego w Katowicach oraz Instytucie Twórczej Fotografii na Uniwersytecie Śląskim w czeskiej Opawie. Autor nagradzanych książek, m.in. „The Winners”, „7 Rooms” i „Pierwszy marsz dżentelmenów”. Stypendysta Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Magnum Foundation i Europejskiej Fundacji Kultury. Finalista Deutsche Börse Photography Foundation Prize 2018, laureat konkursu World Press Photo. W 2018 r. dołączył do Magnum Photos. Miał liczne wystawy w Polsce i na świecie. Jego prace znajdują się m.in. w kolekcjach Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski w Warszawie, Fundacji Sztuki Polskiej ING, Kiyosato Museum of Photographic Arts (Japonia), Brandts w Odense (Dania).