Pozornie niewielkie znaczenie kałuż
- wystawa Magdaleny Lazar i Piotra Urbańca
Art Walk
29.08 - 31.12. 2023
otwarcie: 29. 08. 2023 godz. 18:00
kuratorka: Michalina Sablik
Artyści wizualni Magdalena Lazar i Piotr Urbaniec w wystawie outdoorowej “Pozornie niewielkie znaczenie kałuż” w Art Walk przedstawiają wyniki rocznych badań artystycznych, w których skupiają się na tytułowych, efemerycznych, miejskich zbiornikach wodnych. Wykorzystują różne metody naukowe i artystyczne, aby badać “uliczne dziury” i wodne anomalia. Tworzą paranaukę zbierając wszelkie dowody i poszlaki dotyczące życia kałuż. Ich wystawa łączy poezję, żart oraz absurd z poważną refleksją dotyczącą zagadnień hydroekologicznych oraz życia pozaludzkich bytów w przestrzeni miejskiej. Estetycznie wpisuje się w futurystyczny krajobraz dzielnicy Wola oraz metalicznych kapsuł, które przywodzą na myśl dwudziestowieczną kosmonautykę. Poszczególne prace na wystawie prowadzą widza przez wykonane przez artystów-badaczy eksperymenty, tworząc popularno-naukowe plansze informacyjne. Wystawie towarzyszy tekst przybliżający fikcyjną dziedzinę naukową - kałużologię i zmagania jej reprezentantów - kałużystów.
Kałużologia (ang. puddlelogy) to interdyscyplinarna dziedzina stawiająca w centrum refleksji efemeryczne miejskie zbiorniki. Małe bajorka współżyły z człowiekiem od zarania dziejów, a na pewno od momentu wzmożonego procesu betonowania ludzkiego habitatu. Według słownika PWN kałuża jest “niewielkim zagłębieniem na powierzchni ziemi z błotnistą wodą z opadów lub ścieków”. Przez wieki istniało wiele sprzecznych teorii dotyczących ich funkcji i powstawania. Jedna z nich głosiła, że są one portalami między światami. Szybko została jednak zdemaskowana jako pseudonauka. Wielu badaczy zastanawiało się, czym naprawdę są te organiczne wodne anomalia. Czy kryje się w nich życie? Czy pojedyncza kałuża połączona jest systemem hydrologicznym z innymi? Jak poruszają się po ulicach miast? Czy mogą się między sobą kontaktować? Czy są niebezpieczne dla pijących je psów i innych zwierząt domowych? I w końcu, jaki sekret chcą nam przekazać?
Kałużologia jest młodą nauką, ale ma już wyraźnych prekursorów. Najbardziej szanowanymi kałużystami są Magdalena Lazar, znana ze swoich eksperymentalnych, wodnych kompozycji muzycznych (tworzonych z Michaliną Bigaj) i Piotr Urbaniec, niestrudzony eksplorator zjawisk meteorologicznych. W 2023 roku połączyli siły, aby ponad wszelką wątpliwość udowodnić hipotezę o pozornie niewielkim znaczeniu kałuż. Odkrywcy próbowali różnych metod badawczych, aby rozwiązać tajemnicę. Zbiorniki wodne badali w skali mikro i makro - z perspektywy urbanistyki, architektury, badań performatywnych, biologii, chemii, a także zagadnień legislacyjnych. Wykorzystywali skomplikowaną aparaturę mierniczą (drony, mikroskopy, lasery), eksperymenty empiryczne, a także badania jakościowe i ilościowe.
Magdalena Lazar badała z biologiem z Uniwersytetu Jagiellońskiego próbki kałuż. Naukowiec potwierdził zdumiewającą ilość stworzeń zamieszkujących te ciecze - od pierwotniaków, przez grzyby, bakterie, aż do pyłków i szczątków bezkręgowców. Piotr Urbaniec przyglądał się kałużom z dużo odleglejszej perspektywy filmując je z drona. Wykonał także serię eksperymentów empirycznych z wykorzystaniem własnego ciała na ulicach Amsterdamu, badając choreografię wody w przestrzeni miejskiej. Skonstruował również ruchome makiety wykorzystujące hydrauliczne mechanizmy, aby obserwować zachowanie kałuż na moście zwodzonym oraz obracającej się nocnej ulicy. Artysta-badacz nie zapomniał także o aspekcie kulturoznawczym. Przeprowadził wywiady z przedstawicielami różnych nacji. Ich wynikiem był “case studies”, w których widać odmienne doświadczenia i wspomnienia dotyczące spotkań z kałużami.
Niestety, jak to często bywa, brak funduszy i zainteresowania odpowiednich władz opóźniał wysłanie odpowiedniej ekspedycji i grupy badawczej na zlane deszczem ulice. Nieustraszeni kałużyści zostali sami w dążeniach od odkrycia prawdy. Pod ich palcami przefruwały kolorowe diagramy, barwne wykresy, analizy i widma spektralne. Wciąż wydawało się, że są o krok od rozszyfrowania nieustannie powiększającego się archiwum zapisów i eksperymentów. W końcu swoje badanie przedstawili w formie nowatorskiej wystawy. Jednak czy ich ekspertyzy przekonają redaktorów almanachu “Hydroscience Journal”? Czy wpłyną na postrzeganie kałuż wśród warszawskich przechodniów? O tym przekonamy się już niedługo.
Link do www Art Walk: http://artwalk.sztukawmiescie.pl/pl/strona-glowna/
Link do wydarzenia na FB: https://fb.me/e/Nfmp8WM4
