Biblioteczna kolekcja książąt Czartoryskich wyróżnia się bogactwem i różnorodnością. Tworzą ją zespoły unikatowych rękopisów oraz niezwykły księgozbiór druków od średniowiecza po współczesność. Ich wyjątkowość wzrasta, gdy pomiędzy kartami książek i dokumentów – szczególnie tych należących niegdyś do przedstawicieli rodziny Czartoryskich – odnajdujemy przedmioty o różnej proweniencji i przeznaczeniu. Możemy je określić jako „rozmaitości”, wśród których nie brak swoistych osobliwości (ciekawości – łac. curiositas).
Ich przykłady zaprezentowano na wystawie w dziewięciu grupach tematycznych, takich jak materiały genealogiczne, dokumenty osobiste, dewocjonalia, pamiątki sentymentalne, funeralia, bilety wizytowe, zaproszenia i telegramy, fotografie oraz zaskakujące swą formą i zawartością książki. Z każdym prezentowanym przedmiotem związana jest określona osoba i jej historia, a przywołanie choćby niektórych z nich uświadamia, jakie znaczenie i wartość miały te artefakty dla ich dawnych właścicieli.
Kuratorka: dr Iwona Długoń
fotografia u góry: Pióro dołączone do wiersza C.K. Norwida Bronisławowi Z. z piórem, 1879, MNK, BCzart, rkps 6919