Grupowa wystawa zatytułowana „Odłamki rzeczywistości” prezentuje prace artystek związanych z Trójmiastem i z Berlinem, często legitymujących się migracyjnym backgroundem – tureckim, kurdyjskim, irańskim, afgańskim, rumuńskim, polskim czy meksykańskim. Mapuje zagadnienia, które dotyczą rozedrgania współczesnego świata, kryzysów oraz fragmentaryczności naszej percepcji, konfrontując odbiorczynie i odbiorców zarówno z politycznymi konfliktami i zmianami tożsamościowymi, jak i ze zmysłowością świata oraz snami, marzeniami i wyobrażeniami dotyczącymi aktualnych procesów, zachodzących zarówno na poziomie lokalnym, jak i globalnym. Artystki z Trójmiasta i Berlina łączy umiejętność przenikliwego spojrzenia na niepokoje znamionujące współczesność. Dlatego też berlińska edycja wystawy będzie nosiła tytuł „Unruhe / Niepokój”.
Wiele prac dotyka problematyki przemocy i opresyjności świata wobec kobiet. Tytuł wystawy odnosi się do fragmentu „Pawia Królowej” Doroty Masłowskiej, pisarki urodzonej w Wejherowie, która niezwykle celnie i przenikliwie diagnozuje ludzką kondycję po roku 2000. Masłowska następująco komentuje zagubienie swojego bohatera: „Co zrobić ze swoim życiem nie wiedział, znasz tę chwilę jak na zgliszczach siedzisz, dłonią rzeczywistości zepsutych odłamków dotykasz, myślisz, czy da się skleić z powrotem w całość to wszystko.” Artystki swoimi dłońmi z czułością i zaangażowaniem dotykają rzeczywistości zepsutych odłamków, by pokazać nam jej rozbicie poprzez formy swoich dzieł. W tym krótkim mocnym zdaniu pisarka wyraziście tematyzuje również dotyk, który jest zmysłem aktywizowanym przez wszystkie artystki na najróżniejsze sposoby. Zarówno Masłowska, jak i zaproszone do wystawy artystki mają także zmysł metafory: „Wygląda na to, że zdolność pojmowania doświadczeń za pośrednictwem metafory jest kolejnym zmysłem, jak wzrok, dotyk czy słuch, a metafora dostarcza jedynego sposobu postrzegania i doświadczania znacznej części świata rzeczywistego. Metafora jest takim samym i równie cennym elementem naszego funkcjonowania co zmysł dotyku”[1]. Metaforę definiuję zaś – za George’em Lakoffem i Markiem Johnsonem – jako próbę „zrozumienia i przedstawienia pewnych złożonych aspektów otaczającego nas świata w kategoriach pierwotnego, fizycznego doświadczenia. Tak postrzegana metafora nie jest więc sprawą języka, lecz naszego sposobu pojmowania świata”[2].
Wystawa wychodzi zatem od metafory dłoni, dotykającej rzeczywistości zepsutych odłamków i pokazuje niepokoje targające nami wszystkimi wobec kondycji współczesnego świata.
Sztuka artystek z Trójmiasta i Berlina uzmysławia nam, że wciąż istnieją strategie scalania owych odłamków, dzięki czemu pokawałkowana rzeczywistość wciąż jakoś pozwala się oswajać, mimo niepokojów, które ogarniają nasze emocje.
Artystki: Mehtap Baydu, Zehra Doğan, Ayşe Erkmen, Jeanno Gaussi, Alicja Kwade, Ulrike Mohr, Loredana Nemes, Sandra del Pilar, Sophia Pompéry, Anahita Razmi, Ekin Su Koç, Veronika Witte, Vuslat, Beata Ewa Białecka, Katarzyna Józefowicz, Dominika Krechowicz, Anna Królikiewicz, Anka Leśniak, Dorota Nieznalska, Hanna Nowicka, Agata Nowosielska, Anna Orbaczewska, Hanna Shumska, Katarzyna Swinarska
Kuratorka: Marta Smolińska
Performance podczas wernisażu: Krzysztof Leon Dziemaszkiewicz w kostiumach Alicji Grucy