W roku 2024 zakupiliśmy cykl prac rysunkowych Tadeusza Kantora „Lekcje mediolańskie”. Wystawa jest więc okazją do świętowania i prezentacji nowych nabytków. Sam zakup wpisuje się w szereg podejmowanych już od kilku lat starań o rozwój i uzupełnianie zbiorów Cricoteki o kolejne dzieła plastyczne Tadeusza Kantora.
Prezentacja cyklu rysunków Lekcje mediolańskie to niezwykła szansa, by po raz kolejny doświadczyć, jak wielowymiarowa i gatunkowo bogata potrafi być twórczość Tadeusza Kantora.
Cykl piętnastu prac rysunkowych powstał w nawiązaniu do czterotygodniowego, pedagogiczno-teatralnego epizodu w artystycznej wędrówce twórcy Teatru Cricot 2. W roku 1986 Kantor decyduje się poprowadzić wykłady i warsztaty w Civica Scuola D’Arte Drammatica w Mediolanie, na zaproszenie Ranato Palzziego – swojego przyjaciela, krytyka sztuki i ówczesnego rektora uczelni. Praca dydaktyczna zaowocowała stworzeniem we współpracy z mediolańskimi studentami cricotage’u pt. Ślub w manierze konstruktywistycznej i surrealistycznej, który zaprezentowany został trzykrotnie na zakończenie warsztatów. Prezentacje miały miejsce w Sali Błękitnej Piccolo Tatro di Milano.
W trakcie swojej miesięcznej pracy w Mediolanie Kantor naszkicował podzielony na 12 części – nazwanych lekcjami – tekst komentarza, który w praktyce przyjął formę sprawozdania, opisującego proces twórczy podjęty wspólnie z włoskimi artystami. Lekcje mediolańskie były jednak czymś więcej, w przedmowie do pierwszego polskiego wydania ich pełnego tekstu Ranato Palazzi nazwie je „rytuałem inicjacji w awangardzie”. Refleksje dotyczące istotnych prądów w sztuce XX wieku: abstrakcji, konstruktywizmu czy surrealizmu, przefiltrowane przez bogate, indywidualne doświadczenia i interpretacje Kantora, stanowiły istotny punkt wyjścia dla budowania przestrzeni do twórczych eksploracji aktorów i poszukiwania UR-MATERIE teatru.
Pracując z adeptami sztuki scenicznej, Tadeusz Kantor stworzył swoisty dla swojego trybu pracy, wielowymiarowy artystyczny kosmos. W oparciu o ćwiczenia z aktorami powstawały zręby sytuacji scenicznych, zalążki etiud i kolejne sceny przyszłego cricotage’u. Sam artysta, owładnięty już przymusem archiwizowania, czynił liczne notatki i zlecił nagrania swoich spotkań z aktorami. Z tego uniwersum tropów oraz inspiracji wyłania się również przygotowany przez Kantora cykl 15 rysunkowych reprezentacji, które – w otoczeniu materiałów archiwalnych, poświadczających bogactwo procesu twórczego – chcemy zaprezentować w ramach planowanej ekspozycji.
Wystawę otworzymy już 25 listopada 2024 w Galerii-Pracowni Tadeusza Kantora przy ul. Siennej. Ekspozycji towarzyszyć będzie – realizowany w przestrzeni wystawienniczej – program wydarzeń wprowadzających w temat Lekcji mediolańskich. Na dzień otwarcia zaplanowaliśmy oprowadzanie kuratorskie połączone z wykładem Tomasza Pietruchy. 9 grudnia zaprosimy natomiast na otwarty warsztat aktorski, który poprowadzi artysta Teatru Cricot 2, Bogdan Renczyński.
Dzięki dofinansowaniu z Programu Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego: Narodowa Kolekcja Sztuki Współczesnej 2024, przy wsparciu Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego, Cricoteka po raz kolejny powiększyła swoje zbiory. W roku 2024 zakupiliśmy cykl prac rysunkowych Tadeusza Kantora Lekcje mediolańskie. Wystawa jest więc okazją do świętowania i prezentacji nowych nabytków. Sam zakup wpisuje się zaś w szereg podejmowanych już od kilku lat starań o rozwój i uzupełnianie zbiorów Cricoteki o kolejne dzieła plastyczne.
Kurator: Tomasz Pietrucha