Mateusz Derda. Podszepty diabła i boska kara

Mateusz Derda debiutuje indywidualną wystawą, na którą składa się cykl obrazów z dyplomu (2023) magisterskiego poszerzony o kilka prac nowych. Cykl bardzo spójny warsztatowo i tematycznie, niezwykle atrakcyjny, także poznawczo. Młody artysta sięgnął bowiem do epoki odległej czasowo, a przez to mniej obecnej w naszej  świadomości – do wieków średnich, prezentując w swoich obrazach ich najbardziej mroczną stronę: plagi, rytuały, prześladowania czarownic, tortury, okrucieństwo i wszechobecną śmierć. „Tytułowe podszepty diabła ukazane są w mojej pracy poprzez personifikację – w postaciach czarownic. „Boską karą” są natomiast kary stosowane przez kościół wobec osób, które posądzano o herezję lub inne grzechy (…). Malując obrazy, zagłębiłem się w prawdziwe historie średniowieczne (…), inspirowałem się również baśniami oraz średniowiecznymi rycinami.” (MD)
Odwołuje się także do malarstwa Petera Bruegela, czy Hieronima Boscha.
Obrazy malowane farbami akrylowymi na płótnach mają bardzo intensywną kolorystykę, która, jak podkreśla autor, w zamyśle miała stanowić kontrast do prezentowanych ponurych historii. Warto zwrócić uwagę na dopracowanie szczegółów w obrazach i precyzję budowania obrazów z drobnych elementów.
Artysta deklaruje: „Poprzez wystawę pragnę przedstawić szerszemu gronu moją fascynację ciemną stroną średniowiecza, mając nadzieję, iż jego magiczny i tragiczny świat stanie się mu bliższy.”

Mateusz Derda, inspirując się średniowiecznymi przekazami, opowiada w swoich obrazach o plagach, czarownicach, nadprzyrodzonych stworzeniach, budując anegdotę malarską, przedstawiającą karę za grzechy wymierzaną w tym okresie historycznym, a odnoszącą się do tytułowych podszeptów diabła i boskiej kary.[…] Wypracowany przez M. Derdę bardzo indywidualny, rozpoznawalny język malarski, charakteryzuje się uproszczoną formą zjawiska obrazowanego, dotyczy to ludzi, jak i dookolnej natury czy urbanistyki. […] Szczegół, detal przedstawiany jest z wielką dbałością, precyzją i czasochłonnością poświęconą tym realizacjom. […] Stosowana przez autora perspektywa mieszana, skojarzeniowo-umowna i kulisowa, pozwala na umieszczenie wielości składowych kompozycji malarskiej, nadając jej cechę jedności. Kompozycje otwarte powodują, że treść narracji jakby rozciąga się poza obraz i przedłuża ją w naszej percepcji. Ten współczesny język malarski wpisuje się i nawiązuje w sposób kongenialny do okresu średniowiecza, co stanowi ogromną zaletę tych obrazów.
Dr hab. Rafał Głowacki

Mateusz Derda urodzony 20 marca 1998 roku w Częstochowie. Studiował na Wydziale Sztuki Uniwersytetu Jana Długosza w Częstochowie. W lutym 2022 roku obronił dyplom licencjacki na kierunku malarstwo w pracowni dr hab. Janusza Głowackiego, prof. UJD o tytule Artysta jako twórca i temat – prace zainspirowane wypowiedzią Fridy Kahlo. Natomiast w lipcu 2023 roku uzyskał dyplom magistra w tej samej dziedzinie pod opieką tego samego promotora, a tytuł pracy brzmiał Podszepty diabła i Boska Kara. Średniowieczne inspiracje w moich obrazach.
W 2021 roku był uczestnikiem wystawy Alma Mater 50-lecie powstania Uniwersytetu Humanistyczno-Przyrodniczego im. Jana Długosza w Częstochowie w Miejskiej Galerii Sztuki. Ekspozycja prezentowana w Miejskiej Galerii Sztuki w Częstochowie. W 2023, wraz z Marią Cichoń, przygotował wystawę Solitudo i Takasz w Galerii ZWIASTUN MGS.