Na obecnym etapie naszej kultury kobiety mają do spełnienia swoje zadanie. Jest nim pełna akceptacja kobiecej natury, nauczenie się doceniania samych siebie jako kobiet oraz uleczenie głębokiego zranienia kobiecości. Jest to bardzo ważna wewnętrzna podróż ku całkowitej integracji, równowadze i pełni.
Mauren Murdock, Podróż Bohaterki
Role kobiet nadal są sztywno określane przez kulturę, ich ciała zawłaszczane, marzenia ograniczane. W Polsce nadal wiele dziewcząt od najmłodszych lat słyszy, co im wolno, a czego nie. Równocześnie obserwując, jak ich rówieśnicy – chłopcy, bracia, kuzyni – są zachęcani do rozwoju, odkrywania świata i sięgania po więcej, podczas gdy one same często słyszą, że im samym tych rzeczy nie wypada robić. Część dziewcząt odczuwa trudny do okiełznania sprzeciw – u jednych pojawia się wcześnie, u innych dojrzewa stopniowo.
Marta Byrdziak pozwoliła sobie na rozwój tego buntu – na kreację i odkrywanie własnej kobiecości. Zaprasza nas w swoją podróż – drogę, którą rozpoczęła tutaj, na Śląsku, odważnie wkraczając w świat, wbrew wszystkiemu, co narzucało jej otoczenie. Towarzyszy jej w tej drodze szkło, które jest głównym materiałem jej prac rzeźbiarskich. Materiał będący za każdym razem wyzwaniem technicznym, wymagający wiele wysiłku. Proces tworzenia szkła, oparty jest na pracy zespołowej, w której Marta znajduje siłę i motywację, a “szklana społeczność” odzwierciedla relacje i role społeczne, które porusza w swojej twórczości.
Od zawsze fascynowała ją dynamika między płciami, kobiece role i ewolucja koncepcji kobiecości – od czasów pogańskich po współczesność. Jej prace opowiadają o doświadczeniach kobiet – tych z przeszłości i teraźniejszości – a swoje inspirację czerpie z mitologii, historii i religii. Rzucają one wyzwanie kulturowym normom, redefiniują postrzeganie rodziny i płci oraz badają sposoby, w jakie tożsamość płciowa jest kształtowana i manifestowana. Jej twórczość otwiera przestrzeń do dialogu, prowokując widzów do refleksji nad tradycyjnymi i współczesnymi aspektami ról płciowych.
Na wystawie zobaczymy m.in.prace, które eksplorują symbolikę kobiecej cielesności, koncentrując się na motywie yoni. Marta Byrdziak wykorzystuje ten symbol jako narzędzie do badania społecznych narracji dotyczących umniejszania i tłumienia kobiecej tożsamości. Podważa patriarchalne konstrukcje, odkrywając język i mity, które przez wieki definiowały kobiece ciało w kategoriach wstydu i podporządkowania. Celem jest odzyskanie tego symbolu, przywracając mu autonomię i siłę.
Marta Byrdziak urodziła się w 1993 roku w Bielsku-Białej. W 2016 roku uzyskała tytuł licencjata ze szkła na Akademii Sztuk Pięknych we Wrocławiu. Po ukończeniu studiów podróżowała do różnych pracowni szkła w Stanach Zjednoczonych i Europie, studiowała na Uniwersytecie Anadolu w Turcji i odbywała staże w UrbanGass (Nowy Jork), Gather Glass (Providence), a ostatnio w STARWorks (Karolina Północna), gdzie spędziła trzy miesiące, ucząc się od zespołu StarWorks. Po powrocie do Gent pomogła w opracowaniu corocznego Pumpkin Patch dla Gent Glas, który do tej pory zebrał ponad 20 000 €. Od lutego 2018 roku pracuje w Gent Glas (Belgia), rzeźbiąc na gorąco w szkle, odkrywając nowy etap swojej pracy artystycznej. Ostatnio uczestniczyła w Gas Virtual Conferences w 2020 roku z pokazem grawerowania, a w 2021 roku z pokazem rzeźbienia na gorąco jako główna artystka Gent Glas. W latach 2022 i 2023 dała gorący pokaz rzeźbienia na konferencji GAS w Tacoma i Detroit w 2023 r. (pokaz grupy Iconic Yonic).
