Marta Bogdańska, Vive la Résistance! W oku patrzącego

Marta Bogdańska zaprasza na pierwszą odsłonę projektu "Vive la Résistance!", który eksploruje tematykę zwierzęcej sprawczości, oporu oraz współistnienia. Bogdańska zadaje odważne pytania o to, co znaczy być świadomym i wolnym w świecie, gdzie granice między człowiekiem a innymi gatunkami są ostre, ludzkość wyparła się swojej zwierzęcości. Poprzez archiwalne materiały, eksperymentalne filmy wideo, kolaże i wydruki, artystka zaprasza nas do innego sposobu patrzenia – do zobaczenia rzeczywistości, która często umyka nam w codziennym pośpiechu.

W przestrzeni wystawy znajdziemy materiał archiwalny, który stanowi punkt wyjścia do działań twórczych, a także nowe prace, próbujące uchwycić subtelne, a jednocześnie potężne formy zwierzęcego oporu. Trzy eksperymentalne filmy, stworzone w 2023 roku dzięki wsparciu Fundacji Culture & Animals, są kluczowym elementem tej wystawy. Zaskakujące zestawienia obrazów z przestrzeni zamieszkiwanych przez ludzi – baseny, mieszkania, klatki schodowe – oraz zamkniętego świata zwierząt w ogrodach zoologicznych i akwariach, prowadzą nas do przemyśleń nad tym, jak blisko siebie tak naprawdę jesteśmy. Filmy te, wzbogacone oryginalnymi ścieżkami dźwiękowymi, stają się formą wizualno-dźwiękowej poezji, przenoszącej nas do świata współbycia i międzygatunkowej solidarności.

Marta Bogdańska czerpie inspiracje z badań takich myślicieli, jak Éric Baratay, Donna Haraway czy Jason Hribal, którzy w swoich pracach zajmują się perspektywami zwierzęcymi i krytyką antropocentryzmu. Jej wystawa to również reakcja na eksploatacyjny model ludzkości, który doprowadził do kryzysu ekologicznego. Artystka stawia pytania o opór zwierząt, ich podmiotowość oraz to, w jaki sposób możemy zrozumieć ich sprawczość. Prace Bogdańskiej, podobnie jak w projekcie "SHIFTERS", badają udział zwierząt w procesach historycznych, co nadaje jej twórczości wymiar filozoficzny oraz intelektualny.

"Jest coś nieskończonego, co można doświadczyć w spojrzeniu zwierzęcia" – przypomina słowa Rainera Marii Rilkego Marta Bogdańska, starając się uchwycić to, co niewidzialne w relacjach międzygatunkowych. Jej prace nie tylko dokumentują, ale także stawiają pytania o to, kto patrzy, a kto jest obserwowany, jakie bariery istnieją pomiędzy nami a innymi gatunkami i jak możemy je przełamywać. Wystawa "Vive la Résistance!" zachęca do zmiany perspektywy, odrzucenia antropocentryzmu i uznania zwierząt za równoprawnych partnerów w negocjacjach dotyczących wspólnej przestrzeni życiowej.

Oprowadzanie po wystawie wraz z artystką poprowadzi Olga Łacna, kuratorka wystawy, która podkreśla, że projekt Marty Bogdańskiej stawia fundamentalne pytania o międzygatunkową hierarchię – kwestionując ustalone role i pozycje w świecie ludzi i zwierząt.

Wystawie towarzyszyły będą liczne działania edukacyjne, takie jak warsztaty artystyczne, spotkania z Martą Bogdańską oraz panele dyskusyjne poświęcone międzygatunkowej komunikacji. Szczegółowy harmonogram wydarzeń dostępny na stronie internetowej Instytutu Fotografii Fort.

Marta Bogdańska to multidyscyplinarna artystka, której twórczość łączy badania archiwalne z ekspresją artystyczną. Jej projekty, w tym uznany na całym świecie cykl "SHIFTERS", były prezentowane na międzynarodowych wystawach i zyskały rozgłos dzięki nowatorskiemu podejściu do międzygatunkowej komunikacji. Poprzez swoje prace Bogdańska stara się na nowo zdefiniować relacje między człowiekiem a zwierzęciem, ukazując, że to, co postrzegamy jako inne, może być równocześnie integralną częścią naszego świata.