Recepcja świata przez człowieka jest zbyt jednoznaczna, dlatego widoczne są w nim sprzeczności. W prezentowanych na indywidualnej wystawie Mariusza Kruka pracach brak normalizacji i hierarchizacji. Wrażliwość artystyczna realizuje się w możliwości kreowania wyobrażeń, które swoją materialną formę przybierają dzięki nadaniu każdemu przedmiotowi i każdej rzeczy prawa do bycia materią artystyczną. Wykluczające się pojęcia, zjawiska, zdarzenia znajdują wspólny grunt wyzwalający „symbiozę przeciwieństw”. Pozornie nic nieznaczące przedmioty zostają ukazane z innej strony. Kruk wnika do ich wnętrza obserwując w ten sposób całe spektrum ich działania i dekonstruując pojęcie estetyki w sztuce.
27 października w Molski gallery&collection w Poznaniu odbędzie się wernisaż wystawy prac Mariusza Kruka pt. „Są dwa rodzaje piękna piękno a) i piękno b)”. Zaprezentowanych zostanie ponad 40 prac powstałych w przeciągu ostatnich pięciu lat, w skład których wchodzą: assambalge, obiekty, rysunki oraz rzeźby. Po raz pierwszy zestawione zostaną ze sobą dzieła pochodzące z czterech wystaw: „Pion” (Galeria Miejska Arsenał, Poznań 2017), „Symbioza przeciwieństw” (Galeria MAK, Poznań 2020), „Współbrzmienie zdarzeń” (Galeria Miejska Arsenał, Poznań 2020), „/ arI sz kRU” (Galeria Biała, Lublin 2022) oraz prac wykonanych na wystawę w Molski gallery&collection w październiku bieżącego roku.
Każda następująca po sobie wystawa z tego cyklu stanowi zapowiedź kolejnej, będącej kontynuacją rozważań nad problemem wieńczącym poprzednią. Tytułowy „Pion” z pozoru – jak mówi sam artysta – wynika z faktu, iż prezentowane przedmioty były pionowe; to jednocześnie zostaje tutaj wyznaczony główny temat łączący wystawy, czyli relacje pomiędzy obiektami, faktami, ideami wzajemnie się wykluczającymi. Dobrem a złem, czarnym a białym, czy pięknym a brzydkim. W celu możliwie prześmiewczego uwypuklenia paradoksu, wynikającego z subiektywności recepcji, Kruk używa przedmiotów nieartystycznych. Artysta po raz kolejny pokazuje, że najważniejsza jest forma z góry określająca znaczenie i wagę przedmiotu. Zwraca uwagę na chwiejność wartości owego przedmiotu i jego hierarchizację uzależnioną od potrzeb i wymagań obserwującego. Tworzenie bytów z rzeczy materialnych, wręcz manifestujących swoją rzeczywistość, przybliża go do poznania odpowiedzi na pytanie: czym jest materia? Jak się tworzy?
Rzeczy czy przedmioty banalne – pokazuję jako „niezwyczajne”, jako równie „niezwykle” jak te, które uważamy za istotne dla nas. Zwracam uwagę na istnienie tych form i zastanawiam się gdzie jest między nimi porozumienie, które z nich tworzy całość.
Mariusz Kruk w rozmowie z Bogną Błażewicz przed wystawą Współbrzmienie zdarzeń 20.05 – 28.06. 2020 w Galerii Miejskiej Arsenał w Poznaniu
W tej prostocie uderza dychotomia wynikająca z zestawienia ze sobą materialnych form. Przedmiotów lekkich, delikatnych i sensualnych, tj. piór, włosów, nici i kwiatów oraz ciężkich, twardych i zimnych, tj. stali, drewna, noży. Kruk poprzez unaocznienie konfliktu zwraca uwagę na wielopłaszczyznowość i wielowymiarowość materii tworzącej rzeczywistość. Coś oglądane z danej perspektywy jest już uwikłane w kulturę i osadzone w danym wymiarze znaczeniowym, pozornie nie mogąc pozbyć się swojej narzuconej semantyki. W twórczości Kruka nie ma wyraźnego podziału na przysłowiowe czarne lub białe. Rzeczywistość jawi się jako uniwersalna przestrzeń, w ramach której wszechobecne w każdej relacji punkty wspólne wykluczają możliwość zaistnienia konfliktu. Idzie o obiektywne spojrzenie na świat. Wyjście z zaistniałej sytuacji w celu uczynienia spojrzenia czystym. Przejście poprzez wszystkie poziomy bytu w celu zrozumienia uniwersalności materii, która wyznacza rytm. Najważniejsze staje się pytanie – na czym polega powoływanie kształtów? Dlaczego jedne przedmioty postrzegamy jako oczywiście piękne, a dlaczego z innych to piękno trzeba wydobyć?
Wystawa „Są dwa rodzaje piękna piękno a) i piękno b)” ukazuje jak daleką drogę musi przejść odbiorca, aby wyzbyć się ograniczeń w kontakcie z przedmiotem a następnie dostrzec piękno w rzeczach prostych i pozornie nic nieznaczących. Zrozumienie, że ta sama materia tworzy każdą kompozycję, zarówno tę klasycznie piękną oraz tę teoretycznie niemającą prawa taką być, jest pierwszym etapem ku totalnej obiektywizacji. Wyrwanie się z dyskursu generalizacji prowadzącego do podtrzymania wszechobecnego marazmu jest jedynym gwarantem powrotu do wolności procesu recepcji. Interpretacji otaczającej nas rzeczywistości z każdej możliwej perspektywy. Wnikając w zastaną warstwę przedmiotu, sytuacji czy relacji. Istniejąca w bycie oraz wokół niego energia balansuje pomiędzy tym, co dobre a co złe, czasami pozwalając zapomnieć o istnieniu obydwu. Aestestyzm prac Mariusza Kruka dekonstruuje powszechnie znane normy otwierając przed widzem mnogość możliwych znaczeń, interpretacji i perspektyw.
Mariusz Kruk – urodził się w 1952 roku w Poznaniu, w latach 1978-1982 studiował malarstwo w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Poznaniu. Dyplom uzyskał w 1982 roku. W latach 1983-1994 był wykładowcą tej uczelni, od 2005 roku ponownie pracuje na Uczelni. W 1983 roku Założył grupę Koło Klipsa, która działała do 1987 roku. Od czasu opuszczenia grupy pracuje indywidualnie. W latach 1995-2002 artysta mieszkał na południu Francji. Zajmuje się malarstwem, rysunkiem, tworzy obiekty i instalacje. Jest także autorem krótkich form poetyckich, bajek i opowieści. Prace znajdują się w zbiorach i kolekcjach państwowych oraz prywatnych m.in. : W Muzeum Sztuki w Łodzi, Polska; Muzeum Narodowym w Poznaniu, Polska; Museum van Hedendaagse Kunst, Gandawa, Belgia; Fond National d'art. Contemporain, Lyon, Francja; Kunsthalle Bremen, Niemcy; Museum Würth, Künzelsau, Niemcy; Wilhelm Lehmbruck Museum, Duisburg, Niemcy; kolekcji City Almere; Fundacja VOX-Artis, Polska; kolekcji Kulczyk Fundation; Kolekcja Banku PKO; Zachęta Narodowa Galeria Sztuki, Polska.
