Portret to jeden z najstarszych, najbardziej oczywistych tematów malarskich. W końcu to twarzą wchodzimy do świata. Twarz jest pierwszym elementem, który widzimy spotykając człowieka, często zanim pojawi się słowo, padnie pytanie. Poprzez doświadczenie stanięcia twarzą w twarz stajemy się świadkami obecności, która jest niepowtarzalna, zapisał kiedyś Emmanuel Levinas, francuski filozof. Według niego spotkanie z twarzą drugiego powinno wywoływać odpowiedzialność za nią, ponieważ widzimy w niej cierpienie, które budzi impuls do ochrony. Ale ta twarz, która ma budzić troskę, staje się często celem przemocy.
Twarze w obrazach Łukasza Dziedzica, zresztą jak każde inne, to palimpsesty, czyli miejsca nadpisywanych na siebie historii, na przykład swojej własnej na historię rodzinną, takie mapy współwiny, ale i wybaczenia. W projekcie “A kiedy na mnie patrzysz” traumy związane z dosłownymi urazami twarzy są traktowane również w pewien sposób symbolicznie, są wizualnymi przedstawieniami ciężkich doświadczeń, które nosimy w sobie.
Twarze malowane przez Dziedzica mogą być interpretowane powierzchownie jako nieprzyjemne estetycznie przedstawienia. Psychologicznie jako wyraz złych doświadczeń, przeżytych lub odziedziczonych traum. Jednoznacznie jako dokumenty, świadectwa krzywd wyrządzonych twarzom przez świat lub w wyniku autoagresji. Skoro każda twarz to zapis jakiejś przemocy, tym samym Dziedzic pyta: ile twarz może znieść i w którym momencie człowiek ją traci.
Niektóre z portretów artysta odrealnia i estetyzuje. Jak gdyby chciał, aby wywoływały sprzeczne emocje. Jak gdyby ważna była dla niego niepewność ich odbioru.
Projekt malarski “A kiedy na mnie patrzysz” wydaje się też być reakcją na aktualną sytuację społeczno-polityczną: konflikty zbrojne, pandemie i wirusy, izolację, ciężkie zbiorowe doświadczenie lęku i niepewność.
Tekst: Justyna Tomska
Łukasz Dziedzic (1977)
artysta audiowizualny, muzyk, malarz, projektant i kurator sztuki. Tworzy filmy wideo, instalacje, projekty muzyczne, jest kuratorem wielu wystaw.
Pracuje z medium malarstwa, odnajdując w tej tradycyjnej technice możliwość przepracowywania drażniących i niewygodnych tematów. W swoich projektach odwołuje się do problematyki cielesności, seksualności, emocji, bliskich relacji, momentów formujących osobowość, ale także stosunku do kraju, świata i ludzkości. Te tematy służą jako budulec do tworzenia nowego uniwersum. Przenikają się w formie luźnego wizualnego notatnika, w którym mieszają się szczegóły z życia, sceny odwołujące się do historii kultury, sztuki, obrazy inspirowane zdjęciami z gazet, rodzinnych albumów, fotkami z iPhone’a, zbiorami z Internetu czy snami.
Swoje projekty pokazywał w kraju i za granicą, m.in. w Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, MOS w Gorzowie Wlkp., MWW Muzeum Współczesnym Wrocław, BWA w Bielsku Białej, CSW Kronika, Galeria Entrance w Pradze.
Jego prace znajdują się w kolekcjach prywatnych i instytucjonalnych.
miejsce: Artist-run-space Oblatów4, Katowice
Fotografia u góry: Łukasz Dziedzic, Selfie, 2022
Łukasz Dziedzic, Face-Trauma-II, 2023
Łukasz Dziedzic, Face-Trauma-III, 2023
Łukasz Dziedzic, Justyna, 2022
Łukasz Dziedzic, Red-Gaze-II, 2023
Łukasz Dziedzic, Zajcze-serce, 2022
