Wystawa „Łacińskie figur racje. Tadeusz Boruta, Antoni Cygan, Piotr Naliwajko” jest pierwszą prezentacją z cyklu „Języki sztuki: nieobce idee”. Zestawiono na niej prace trzech artystów współczesnych, twórców malarstwa religijnego.
Tytuł wystawy został zaczerpnięty z książki Tadeusza Boruty „Figur RACJE”. Jak pisze artysta: „Autentyczna twórczość rodzi się z doświadczenia własnego — podlegającego procesom przemijania — ciała; jego uwarunkowań i aspiracji. Precyzyjniej ujmując, jest nią sztuka — zarówno współczesna, jak i dawna — w której słyszymy nieubłaganie tykający biologiczny zegar wystukujący jednocześnie rytm wieczności. Taka twórczość jest zawsze zawieszona pomiędzy prefiguracją (oczekiwaniem, zapowiedzią) a transfiguracją (przekraczaniem). W tych dwóch pojęciach wyraża się owa wewnętrzna ruchliwość formy — moment przeobrażenia materii".
_______
Tadeusz Boruta (ur. 1957) konsekwentnie buduje treści swoich dzieł, nawiązując do wielkich tematów sztuki europejskiej. Jego malarstwo cechuje realistyczny modelunek postaci, bardzo staranny sposób opracowania draperii i stonowana gama kolorystyczna. Jest wierny obranej drodze twórczej, kontynuując wypracowany w latach 80. XX wieku styl. Podejmuje najważniejsze tematy sztuki chrześcijańskiej, jak droga krzyżowa, Pietà, zesłanie Ducha Świętego (Pentacoste), Apokalipsa św. Jana czy żywot św. Franciszka, poświęcając im niekiedy całe serie obrazów. Tworzy też obrazy sakralne, z których wiele znajduje się w kościołach (np. w byłym klasztorze sióstr benedyktynek w Monte San Savino we Włoszech). Często sam jest modelem dla swych malarskich postaci, co można odczytać jako wyraz gotowości naśladowania Chrystusa.
Antoni Cygan (ur. 1964) jest artystą znanym z malarstwa sakralnego. Zrealizował cztery cykle drogi krzyżowej w świątyniach w Zabrzu, Gliwicach, Licheniu oraz w japońskiej Suzuce. Zaprojektował wnętrza kościoła św. Pawła Apostoła w Zabrzu (2004–2015), kościoła św. Urbana w Paniówkach (2008–2010) i kaplicy Domu Księży Emerytów w Katowicach (2009–2010). W 2013 wykonał dla kościoła św. Krzyża w Gliwicach dwa obrazy olejne na płótnie: Zmartwychwstanie i NMP.
„Dla mnie Biblia jest źródłem prawd ponadczasowych, nieprzemijających. To opowieść o powstaniu, narodzinach, śmierci, to historia zbrodni, zdrady, nadziei, wybawienia, nienawiści, miłości. To dla mnie i nie tylko dla mnie, malarza, niekończąca się księga obrazów. Malarstwo sięgające do motywów religijnych mówi o sprawach, które nigdy nie tracą na aktualności, niezależnie od tego, w jakich czasach żyjemy i kto nasze obrazy ogląda. Ilustracyjność moich obrazów jest tylko formą, w którą ubieram idee, metaforę, tajemnice”.
W twórczości Piotra Naliwajki (ur. 1960) również pojawiają się wątki religijne, ale wplecione we współczesny krajobraz śląski, bliski artyście. Sceny rodzajowe i religijne rozgrywają na tle codziennej rzeczywistości w typowym dla Śląska pejzażu architektonicznym. Artysta ukazuje piękno i brzydotę ludzkiego ciała, lubi być prozaiczny i nawet wulgarny. Jednak jego obrazy cechuje głęboki filozoficzny wymiar i wydźwięk moralitetu. Naliwajko wykorzystuje swój smak artystyczny do mówienia prawd przykrych, a nie do poprawiania tego, co widzimy i co tylko częściowo rozumiemy.