Anna i Paweł Banasiowie określają swoje prywatne zbiory sztuki nieprofesjonalnej mianem „kolekcji drogi”, bo o jej kształcie decydowało otwarcie się na niespo- dziewane i często przypadkowe spotkania w trakcie odbywanych wspólnie podróży. Główna część zbioru pochodzi z przełomu lat 80. i 90. XX wieku, kiedy przy okazji wakacyjnych wyjazdów kolekcjonerzy odwie- dzali rzeźbiarzy tworzących w stylu sztuki ludowej. Udało im się wówczas zgromadzić prace przedsta- wicieli głównych powojennych wiejskich ośrodków rzeźbiarskich w Polsce – łęczyckiego, sierpeckiego, łukowskiego, paszyńskiego, kutnowskiego, a także rzeźby autorstwa twórców osobnych, indywidual- nych, takich jak Roman Śledź, Antoni Baran czy Jan Janiak. W kolejnych latach zbiory te powiększały już wyłącznie specjalnie realizowane zamówienia oraz prezenty od rodziny i przyjaciół.
Większość rzeźb w kolekcji porusza tematy sakralne – od wątków biblijnych, wzorowanych zwykle na iko- nogra i kościelnej, po ludowe przedstawienia szopek, aniołów, wizerunków świętych, Chrystusa frasobli- wego i lokalnych przedstawień maryjnych. Ludowe świątki, dawniej anonimowo tworzone obiekty lokal- nych kultów w kapliczkach i wiejskich kościołach, na- leżą już jednak dziś przede wszystkim do porządku
Muzeum Etnograficzne - Oddział Muzeum Narodowego we Wrocławiu zaprasza na wystawę sztuki, nie religii. W kolekcji znalazły się ponadto gliniane maski autorstwa Stanisława Zagajewskiego, ptaki wyrzeźbione przez Władysława Sałdykę oraz prace innych autorów, prezentujące codzienne życie dawnych miesz- kańców wsi.
Narracja ekspozycji została poprowadzona wokół kilku bohaterów – artystów i opowiadających o nich kolekcjonerów. Ważną rolę odgrywa jednak również sama kolekcja – jako autonomiczne dzieło, którego tożsamość wytworzyła się w wyniku zwielokrotnionego spotkania, porozumienia i towarzyszących im emocji. Sztuka nieprofesjonalna stała się z czasem jednym z ważniej- szych zbiorów w domu państwa Banasiów. Jest wspólną pasją obojga mał- żonków, ale o jej wyjątkowym statusie decydowały przede wszystkim coraz bliższe, osobiste relacje z artystami i nabywanymi od nich pracami.
Kolekcja prezentowana była dotąd na wystawach we Włoszech (Terni, Rzym), w Niemczech (Bensheim), a w Polsce – w Kłodzku, Jaworze i So- bótce. Teraz po raz pierwszy można ją zobaczyć we Wrocławiu.