Eklektyzm światów, eksperymentalność działań i nowatorska forma ekspresji. Muzeum Narodowe we Wrocławiu zaprasza na autorską wystawę Joanny Hawrot – uznanej polskiej projektantki, kostiumografki i artystki wizualnej. To pierwsza duża solowa prezentacja tej twórczyni, łącząca świat mody, sztuki i designu. Na 370 metach kwadratowych, wśród scenografii złożonej z 1800 metrów tkaniny Joanna Hawrot prezentuje autorskie kolekcje kimon zainspirowanych pracami wybranych artystów: Maurycego Gomulickiego, Soni Hensler, Angeliki Markul, Wojciecha Ireneusza Sobczyka i Honzy Zamojskiego.
„Wystawa jest próbą połączenia odmiennych estetycznie światów, artystów i opowieści” – mówi Joanna Hawrot. „To rodzaj autorskiego eksperymentu oparty na dwóch dekadach mo-ich artystycznych doświadczeń. Kluczowa jest tu opowieść, dla której wybrałam zaprojekto-waną przez siebie formę kimona wraz z wariacjami wokół niej. To moje narracyjne pars pro toto (łac. część za całość). Kimono staje się narzędziem, które wprowadza dialog, daje do myślenia, tworzy nowe połączenia”.
Wrocławska ekspozycja ma na celu zaprezentowanie AUTORSKIEJ METODY praktykowanej przez Joannę Hawrot. To sposób pracy z modą i sztuką, którego podstawowym komponen-tem jest tkanina – projektowana przez artystkę w inspiracji pracami innych twórców, a będąca nieodłącznym elementem świata przedstawionego i podstawą narracji. Kooperacja, wymiana twórcza to jeden z filarów działalności projektantki – dzięki temu moda i sztuka wchodzą w dialog, będąc równorzędnymi partnerami w tworzeniu nowego języka opowie-ści.
Kolejny element to postaci – artystka nie tworzy konfekcyjnej kolekcji, lecz powołuje do życia konkretnych bohaterów i wprowadza ich do projektowanego przez siebie uniwersum. Na tak rozumiane DOŚWIADCZENIE KIMONA składa się współczesna historia sztuki, osadzona w kontekstach takich jak poetyka rozkoszy, kultura przyjemności, tabuizacja związana z ludz-ką seksualnością, wyparte wspomnienia, ulotne chwile, porzucone marzenia, nieuświado-mione potrzeby i tęsknoty, terapeutyczna moc transformacji tego, co bolesne w to, co uzdrawiające.
Wystawę otwiera kilkunastometrowy korytarz „Pussy” zaprojektowany we współpracy z MAURYCYM GOMULICKIM, twórcą scenografii do wystawy. Artyści nawiązują tym sa-mym do „Kultury Rozkoszy”, śmiało podejmując dialog z erotyką i fetyszyzmem, tak jak w stworzonej wspólnie kolekcji „Psycho Pussy” (Hawrot&Gomulicki 2019).
Po mocnym otwarciu Joanna Hawrot bierze na warsztat fenomen melancholii, rozumianej jako sposób odbioru i reakcji, formę refleksji. Chcąc zbliżyć się do niej, nawiązuje do mgli-stych, mrocznych pejzaży WOJCIECHA IRENEUSZA SOBCZYKA, eksplorując tym samym nostalgiczną pogoń za własną definicją duchowości i przemijania.
DOŚWIADCZENIE KIMONA już niejednokrotnie pozwalało artystce na podróże w czasie. Ko-lejna z przestrzeni nawiązuje do japońskich drzeworytów erotycznych z epoki Edo i współ-pracy z ilustratorką SONIĄ HENSLER. Tym samym Joanna Hawrot wraca do pytania, czym jest kobieca seksualność i jak wyrazić ją za pomocą wearable art, czyli sztuki do noszenia.
W projektach autorki wystawy nie zabrakło – znanych z wcześniejszych kolekcji („Nów”/(Hawrot&Markul/2020) – wątków psychoanalitycznych. Współpracując z ANGELIKĄ MARKUL, Joanna Hawrot posłużyła się testem osobowości Rorschacha, sprawdzając, co ultramarynowe kleksy mówią o nas dzisiaj, w 2024 roku, kiedy umieścimy je na pograniczu światów sztuki i mody.
DOŚWIADCZENIE KIMONA zostanie pogłębione poprzez performatywne oprowadzanie po wystawie realizowane przez MARTĘ ZIÓŁEK, choreografkę, reżyserkę i performerkę. Ekspe-ryment na polu ekspresji nie tylko nawiąże do współczesnych rytuałów, ale również ożywi wystawę i ułatwi widzom podróż przez sale: Rozkoszy, Melancholii, Podświadomości, Shun-gi czy syntetycznego op-artu.
W kolejnych odsłonach wystawy pojawia się autorska sala stworzona w całości przez JOAN-NĘ HAWROT, która wprowadza odbiorcę w świat swoich intymnych inspiracji, pragnień i twórczych poszukiwań mocno zanurzonych w japońskiej estetyce i pop kulturze, dekonstru-ując swoje fascynacje, filtrując z nich to, co najbardziej przyciąga i afektuje.
Minimalistyczne w formie, lecz bogate w znaczeniu symbole, abstrakcyjne kompozycje i figuratywne przedstawienia – to z kolei nawiązanie do twórczości HONZY ZAMOJSKIEGO. Artystów połączyło zainteresowanie problematyką percepcji świata i relacji między jednost-ką a rzeczywistością w duchu gombrowiczowskiego „Kosmosu”.
Wystawa Joanny Hawrot to inspirująca wędrówka po symbolach współczesnej sztuki, które trzymają w ryzach emocje i rozbuchan tropy, czyniąc je użytecznymi dla indywidualnych do-świadczeń. Zastosowany osobisty, emocjonalny i intelektualny filtr pozwala na nowo zadać pytania o zmieniającą się formę współczesnej mody, jej role i konteksty, w jakich prowadzi dyskurs ze sztuką i jej twórcami.
Dorota Róż-Mielecka, kuratorka wystawy:
Kimono jest najbardziej rozpoznawalnym przejawem japońskiej kultury. W nowoczesnej Japonii przywołuje historię i tradycję. Jest wypadkową obowiązujących norm i osobistych upodobań, a przywiązanie do niego jest nadal bardzo żywe.
Na Zachodzie ten niezwykły element japońskiej garderoby jest od niemalże dwóch stuleci ikoną mody, fascynującym medium, stymulującym do doświadczeń twórczych artystów i projektantów.
Kolekcjonerskie ubrania projektowane przez Joannę Hawrot są subtelnymi „zachodnimi” aluzjami do kimona. Artystka wykorzystuje formę i niewymuszoną naturalną elegancję ja-pońskiego stroju jako kanwę do przedstawiania swoich artystycznych wizji. Prostotę kroju łączy ze świeżością współczesnej polskiej ilustracji, grafiki i malarstwa, z których czerpie inspiracje. Wybrane fragmenty z prac współpracujących z nią artystów komponuje na nowo, wplatając je w obszar mody.
Eksperymentując z kolorem i obrazem, tworzy własne kompozycje, które w postaci printów wypełniają powierzchnie kimon, spodni wzorowanych na hakama i kurtek w stylu haori. Do-bór motywów nie jest przypadkowy. Joanna Hawrot tworzy własny język symboli, którym opisuje emocjonalną percepcję świata. W efekcie powstaje intrygujący pokaz, który nie tylko karmi oko, ale skłania do psychoanalitycznych wędrówek.
Piotr Oszczanowski, dyrektor Muzeum Narodowego we Wrocławiu
Synkretyzm świata, próba dotarcia do prawd uniwersalnych, indywidualność poszukiwań i synergia, którą daje współpraca – tak najkrócej można zdefiniować wystawę, którą zorga-nizowało Muzeum Narodowe we Wrocławiu. Oddało na jej potrzeby cała przestrzeń sal wy-staw czasowych. A zrobiło to tylko po to, aby Joanna Hawrot mogła zademonstrować swój jakże oryginalny potencjał artystyczny. To jej pierwsza o tej skali monograficzna wystawa, której istotą jest zwrócenie uwagi na relacje, które łączą modę, sztukę i design. I co najważ-niejsze – tytułowe kimono jest tutaj raczej tylko pretekstem, aby zastanowić się nad tym, czy różne estetyki, proweniencje i indywidualności można w jakiś sposób połączyć, zjedno-czyć czy nawet scalić. Bo to właśnie te pytania są sensem tej prezentacji. Ale jeszcze więk-szym – odpowiedzi na nie. Do próby ich znalezienia bardzo serdecznie zapraszam.
Joanna Hawrot, polska projektantka, laureatka nagrody DOSKONAŁOŚĆ MODY Twojego Stylu 2023, CEO marki modowej HAWROT oraz holistycznego konceptu wnętrzarskiego HAWROT HOME.
Twórczyni realizująca autorską filozofię FROM FASHION TO ART. Interdyscyplinarnie pre-zentuje modę w kontekście sztuki współczesnej. Jej znakiem rozpoznawczym są współcze-sne wersje kimon. Od lat tworzy w kooperacji z najlepszymi artystami sztuki współczesnej w Polsce i za granicą. Artystyczne kolekcje tworzone w oparciu o autorskie tkaniny prezento-wane były w Nowym Jorku, Tokio, Paryżu, Berlinie i Düsseldorfie.
W centrum Warszawy prowadzi autorski butik, będący także galeryjnym miejscem sztuki. Kolekcjonerskie projekty Joanny Hawrot – tworzone w nurcie WEARABLE ART – poruszają się między funkcjonalnością ubrania a unikatowością dzieła sztuki. Prace regularnie są pre-zentowane w muzeach, galeriach oraz placówkach dyplomatycznych na całym świecie.
W swojej twórczości projektantka pozostaje wierna japońskiej estetyce polaryzacji – polega-jącej na wyrażeniu maksymalnej ilości treści w minimalnej formie. W kolekcjach sięga do orientalnych inspiracji, przenosząc kulturę i tradycję Azji w przestrzeń nowoczesnej, europej-skiej metropolii. Oprócz tematycznych kolekcji modowych tworzy także kostiumy teatralne i filmowe, współpracując z międzynarodowymi instytucjami sztuki i kultury.
Kuratorka wystawy: Dorota Róż-Mielecka
Zdjęcie powyżej: Kimona, Joanna Hawrot, fot. Zuza Krajewska