8 listopada 2024 w przestrzeni Van Rij Gallery w Krakowie odbędzie się wernisaż wystawy Karoliny Żądło, młodej polskiej artystki, absolwentki krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych. Wystawa zatytułowana "Notebook with Empty Pages" to projekt niezwykle osobisty, nawiązujący do wiersza Marty Podgórnik "Carnet à pages blanches". Inspiracja poezją i głęboką introspekcją sprawia, że Żądło, w swojej charakterystycznej stylistyce, podejmuje temat kobiecości i jej postrzegania przez współczesne społeczeństwo. Ekspozycja to kolejne po wystawie Pink Bot wydarzenie realizują koncepcję programową stworzoną przez Katarzynę Rij, założycielką i prowadzącą galerie sztuki współczesnej.
Jak pisze o artystce Michał Borowik na łamach Vouge Polska ( wyd. 09.2024) jej dzieła są formalnie powściągliwe, pielęgnujące detal, operujące linearyzmem i zdyscyplinowane, przesiąknięte emocjonalnością i polemiką ze stereotypowymi rolami płciowymi1.
sama Karolina Żądło cytowana przez Borowika w artykule deklaruje:
“Malowane przeze mnie kobiety przechodzą przemianę. Przestają być ofiarami. Święte i męczennice, których kościelne wizerunki wyryły mi się w pamięci, zmieniają się w rycerki. Ja razem z nimi. Oswajam się z myślą, że nie muszę powielać schematu. Mogę żyć inaczej niż moje poprzedniczki, mam wybór. Długo bałam się wykorzystywać w obrazach elementy uznawane za typowo kobiece. Łatwiej umieścić w obrazie strzały niż perły. Zastanawiam się, dlaczego to, co podoba się kobietom, uchodzi za głupie, infantylne. Róż, perły, suknie nie są tak poruszające. Czy w ogóle można za ich pomocą opowiedzieć o rzeczach ważnych? Jak oddać złożoność kobiecego doświadczenia, żeby nie wylądować w segregatorze z napisem „sztuka kobiet?” (Nie jestem przezroczysta).
Kobieta w centrum percepcji
Twórczość Karoliny Żądło jest próbą redefinicji i dialogu z klasycznymi wyobrażeniami kobiecości, którą artystka przedstawia w pełnej autonomii i sile. "Notebook with Empty Pages" stanowi refleksję nad pojęciem tabula rasa – ideą czystej kartki, którą Żądło wypełnia na nowo, nadając jej kształt swoimi bohaterkami. W ten sposób malarka umieszcza człowieka w centrum percepcji, aby zmusić odbiorcę do zastanowienia się nad ewolucją swoich sposobów postrzegania i przyzwyczajeń, jakie z biegiem czasu stały się niemal automatyczne.
Dzieła Żądło pokazują kobietę nie jako bierny obiekt obserwacji, ale jako autonomiczną bohaterkę – kobietę modernistyczną, która świadomie wybiera swoją narrację. Artystka traktuje swoje postaci jako istoty pełne wewnętrznego monologu, a każdy gest, każda poza staje się językiem ich doświadczeń. Kreując te postaci kobiece, malarka wchodzi w dialog z wielowiekową tradycją sztuki i klasycznymi wyobrażeniami kobiecości, co sprawia, że jej prace są jednocześnie ponadczasowe i współczesne.
Gra z konwencją i redefinicja formy
To, co wyróżnia prace Karoliny Żądło, to swoista mimikra – gra z konwencją „kobiety bezbronnej”. Artystka tworzy świadomą projekcję, w której bohaterki pozornie naśladują stereotypy kobiecej delikatności, ale jednocześnie pokazują swoje mocne, niepokorne wnętrze. Ta świadoma manipulacja formą jest nie tylko prowokacją, ale i odpowiedzią na złożoność współczesnej kobiecej tożsamości.
Żądło umiejętnie nawiązuje do nurtów klasycznej sztuki, jednak jednocześnie kwestionuje i redefiniuje przyjęte koncepcje i role społeczne. Tytuł wystawy, inspirowany utworem Podgórnik, wyraźnie rezonuje z podejmowanym w dziełach artystki dialogiem – jest to nieustanna gra pomiędzy kontrolą a niepewnością, ustalonym porządkiem a spontanicznością. Jak podmiot liryczny wiersza, tak i bohaterki Żądło prowadzą dialog z samymi sobą, wybierając samodzielność i własną drogę w świecie, który próbuje narzucić im rolę.
Wystawa pełna pytań bez odpowiedzi
W "Notebook with Empty Pages" nie znajdziemy łatwych odpowiedzi. To podróż przez emocje, sprzeczności i pytania, które Karolina Żądło pozostawia otwarte, pozwalając odbiorcy na indywidualną interpretację i własne refleksje. Jej prace nie tylko stanowią komentarz na temat kobiecości i jej społecznych wyobrażeń, ale także zapraszają do głębszego zastanowienia się nad ewolucją ludzkiego postrzegania i mechanizmami, które nami kierują.
Wystawa otworzy się już niebawem w Van Rij Gallery, stanowiąc ważne wydarzenie artystyczne na krakowskiej, jak i ogólnopolskiej scenie artystycznej i z pewnością zainteresuje wszystkich, którzy poszukują w sztuce piękna, jak i intelektualnej prowokacji. Karolina Żądło, młoda, ale niezwykle świadoma artystka, pokazuje, że wciąż możemy patrzeć na świat w sposób wolny od uprzedzeń, otwarty na zmiany i reinterpretacje.
Kurator wystawy: Jakub Pojda
Fotografia u góry: Karolina Żądło, Votum Separatum, 2023
Karolina Żądło, Portret w perlach II, 2024
Karolina Żądło, Pierwszy taniec, 2024
Karolina Żądło, Portret w welonie, 2024
Karolina Żądło, Ofiara, 2023