Wystawa łączy dwa równorzędne światy: obrazy, obiekty i instalacje Łukasza Dziedzica oraz teksty i dźwięk Justyny Tomskiej. Wybrzmiewa w niej opowieść o pamięci rodzinnej, ale i pamięci historycznej. Tak, jest to opowieść o pamięci, która przepływa z pokolenia na pokolenie niczym niewidzialna nić. Subtelnie oplata życie tych, którzy sami nie doświadczyli. Niepamiętający jako nosiciele śladów przemocy – to interesuje Tomską. Mechanizmy władzy i dominacji nad słabszymi – to temat przewodni w malarskiej refleksji Dziedzica. Obydwoje pracują z czymś, co Marianne Hirsch, literaturoznawczyni i pisarka, nazywa postpamięcią. Hirsch postpamięć opisuje w ten sposób: „W moim rozumieniu, postpamięć od pamięci odróżnia pokoleniowy dystans, a od historii głęboka osobista więź. Postpamięć jest silną i bardzo szczególną formą pamięci właśnie dlatego, że jej relacja wobec przedmiotu czy źródła jest zapośredniczona nie poprzez wspomnienia, ale wyobraźnię i twórczość.” (Żałoba i postpamięć, M. Hirsch)
Jest to pamięć dziurawa, uzupełniania na bieżąco, na potrzeby… no właśnie, na czyje potrzeby? „Wojna nigdy się nie kończy” – mówi Tomska w swoim tekście. Czemu tak mówi?
Z jej tekstem koresponduje Dziedzic pokazując obrazy, które balansują między dokumentalnym zapisem przemocy a metafizyczną opowieścią o jej korzeniach, skutkach i powtarzalności.
Justyna Tomska – poetka, autorka tomu wierszy List do patomorfologa (2021, ZNAK) oraz scenariuszy teatralnych. Laureatka Świrszczyńskiej (2019); Poświatowskiej (2020); Młodej Poezji w ramach 9. Festiwalu Miłosza w 2020 r.; Nagrody Miasta Literatury UNESCO (2021). Za List nominowana do Nagrody Poetyckiej im. K.I. Gałczyńskiego ORFEUSZ (2022). Publikowała w „Polityce”, „Wysokich Obcasach”, „Przekroju”, „Liberté”, „Czasie Literatury”, „Helikopterze”, „ArtPapierze”, „Suburbiach”.
Łukasz Dziedzic (ur. 1977) – artysta audiowizualny, muzyk, malarz i kurator sztuki. W latach 2004-2022 współprowadził Galerię Szara, od 2023 współtworzy artist-run space Oblatów4 w Katowicach. Pracuje z medium malarstwa, odnajdując w tej tradycyjnej technice możliwość przepracowywania drażniących i niewygodnych tematów. W swoich projektach odwołuje się do problematyki cielesności, seksualności, emocji, bliskich relacji, momentów formujących osobowość, ale także stosunku do kraju, świata i ludzkości. Te tematy służą jako budulec do tworzenia nowego uniwersum. Przenikają się w formie luźnego wizualnego notatnika, w którym mieszają się szczegóły z życia, sceny odwołujące się do historii kultury, sztuki, obrazy inspirowane zdjęciami z gazet, rodzinnych albumów, fotkami z iPhone’a, zbiorami z Internetu czy snami. Jego prace były prezentowane m.in. w Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, MWW Muzeum Współczesne Wrocław, Galeria Entrance w Pradze czy na Supermarket Art Fair w Sztokholmie. Stypendysta MKiDN (2020), Województwa Śląskiego (2024), wyróżniony wraz z Joanną Rzepką w 2013 roku nominacją do nagrody „Kulturysta Roku”
„Nie kończy się” to pierwsza wystawa otwierająca nowy cykl kuratorski „Czytelny Obraz”, zainicjowany przez Emilię Orzechowską w Galerii EL. Projekt opiera się na współpracy duetów artystycznych: twórców i twórczyń wizualnych z artystami i artystkami słowa – pisarzami, poetkami, dramaturgami. Celem cyklu jest stworzenie przestrzeni, w której obraz i słowo funkcjonują na równych prawach, uzupełniając się i wchodząc w dynamiczny, twórczy dialog. „Czytelny Obraz„ to eksperyment kuratorski, który zakłada symbiotyczność i spójność ekspozycji – tekst nie tylko towarzyszy obrazom, ale również materializuje się w przestrzeni wystawy, stając się jej integralną częścią.
kuratorka: Emilia Orzechowska