Twórczość Joanny Bentkowskiej-Hlebowicz koncentruje się na pejzażu industrialnym, w szczególności na przestrzeniach portowych. Nieprzypadkowo to właśnie port i przemysł morski stają się głównym tematem jej obrazów. Współcześnie aż 85% światowego handlu odbywa się drogą morską – porty są więc realnymi punktami ciężkości globalnej wymiany, choć często pozostają niewidoczne, marginalne w zbiorowej wyobraźni. Bentkowska-Hlebowicz odzyskuje je dla sztuki, kierując uwagę na ich formę, rytm i symboliczny potencjał. W tym industrialnym pejzażu pojawia się emocjonalny wymiar i port staje się symbolem przecięcia żywiołów, miejscem spotkania porządku i chaosu, ruchu i bezruchu. Bentkowska-Hlebowicz pokazuje, że przemysłowa rzeczywistość, choć wytworzona przez człowieka, nabiera własnej niezależności. Jej obrazy ukazują przestrzenie zarazem rzeczywiste i nierealne, samotne, opuszczone, ale jednocześnie nasycone energią i napięciem. To krajobraz współczesnej cywilizacji, w którym widoczne są ślady ludzkiej działalności, lecz sama obecność człowieka jest nieobecna.
Powracające motywy na jej obrazach jak np. sylwetki dźwigów czy rytmicznie ułożone konstrukcje portowe stają się symbolicznymi kotwicami, które wprowadzają w obrazie element stabilności i struktury. Ich powtarzalność przywołuje rytm codzienności, który często jest przewidywalny, a jednak pełen napięć i zmian. W ten sposób przestrzeń portowa nabiera wymiaru mentalnego, stając się mapą pamięci, emocji i przeżyć. Poprzez celowe powtórzenia i multiplikację, artystka ukazuje, jak selektywny i subiektywny jest nasz sposób postrzegania – co zauważamy, co zapamiętujemy, a co umyka naszej uwadze.
Malarstwo Bentkowskiej-Hlebowicz nie dokumentuje rzeczywistości, lecz ją rekonstruuje oscylując na granicy przedstawienia i abstrakcji. Artystkę interesuje moment, w którym obraz przestaje być prostym odzwierciedleniem rzeczywistości i zaczyna ją komplikować, wprowadzając niepokój, naruszając ustalony porządek i skłaniając do nowego spojrzenia na przestrzeń i czas. Jej prace stawiają pytania o naturę percepcji: w jaki sposób budujemy obraz rzeczywistości i jak dalece jest on kształtowany przez pamięć, emocje i uwagę.
*Prace prezentowane na wystawie pochodzą z powstającego od 2018 roku cyklu „Przestwory” i należą do większego projektu „Gdzie Neptun mówi dobranoc”. Dotąd powstało około 60 obrazów z tej serii.
Joanna Bentkowska-Hlebowicz
Absolwentka Wydziału Wychowania Artystycznego WSP w Olsztynie, dyplom uzyskała w 1997 roku w Pracowni Malarstwa i Rysunku prof. Kiejstuta Bereźnickiego. Stopień doktora w dziedzinie sztuk plastycznych uzyskała na Wydziale Malarstwa Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Obecnie pracuje na stanowisku adiunkta w Instytucie Sztuk Pięknych Wydziału Sztuki na Uniwersytecie Warmińsko-Mazurskim w Olsztynie. Należy do Związku Polskich Artystów Plastyków, Stowarzyszenia Promocji Artystów Wybrzeża ERA ART, Stowarzyszenia Areszt Sztuki, Stowarzyszenia Absolwentów UWM. Jest autorką 40. wystaw indywidualnych, m.in. w Olsztynie, Gdyni, Warszawie, Rzeszowie, Kielcach oraz brała udział w wielu wystawach zbiorowych w kraju i za granicą, m.in. we Włoszech, Francji, w Niemczech, Serbii, Korei Płd., Holandii, Chorwacji, Litwie i Ukrainie. Otrzymała nagrody w konkursach ogólnopolskich, m.in. I nagrodę na II Ogólnopolskim Biennale Malarstwa Pejzaż Architektoniczny (2018), wyróżnienia na Ogólnopolskiej Wystawie Marynistycznej Barwy Morza w Gdyni (2018, 2022).
Fotografia u góry: Joanna Bentkowska-Hlebowicz, Przestwory, 2024