Wśród intencji twórczych Jakuba Jernajczyka, artysty, który poza studiami artystycznymi ukończył także matematykę, z pewnością należy podkreślić tę edukacyjną: nakłania on nas do wędrówki, przemieszczania się między obszarem rozumowym i zmysłowym. Idee czy –odnosząc się do tytułu – argumenty (matematyczne, filozoficzne) komentowane są środkami artystycznymi i przeobrażają się w obrazy, niekiedy ruchome i interaktywne. Nauka o obrazach i obrazowaniu uczy nas, że to, co wytworzone na podstawie czegoś innego, nie jest jedynie reprodukcją idei, lecz raczej ma potencjał ukazywania rzeczywistości w innym, a może też nowym świetle. W trakcie wędrówki dobrze jest więc zachować czujność i mieć oczy szeroko otwarte!
Drogowskazami na szlaku tej wędrówki są dwa cytaty: „Granice mego języka wyznaczają granice mego świata” autorstwa Ludwiga Wittgensteina oraz „Gdy nasza obowiązująca logika okaże się fałszywa, wszystkie nauki staną się poezją” autorstwa Stanisława Jerzego Leca. Oba cytaty wychodzą od człowieka jako deklaratywnej miary wszechrzeczy, ale dotyczą umowności tego, czym – i dla kogo – jest wiedza, czyli fakty, wreszcie zaś: czym są prawda naukowa i obiektywizm. Tak samo w twórczości Jernajczyka wciąż powraca wątek przemyśliwania kultury jako konstruktu, zasadzającego się na ludzkiej predylekcji do schematyzowania i porządkowania. Upraszczanie ułatwia pojmowanie rzeczywistości i przyswajanie podstawowej wiedzy, ale może też zawężać widzenie świata, zniechęca do dalszego eksplorowania. Artystę interesuje myślenie interdyscyplinarne, analiza mechanizmów postrzegania i poznawania świata oraz schematów myślowych, w jakie jesteśmy wtłaczani. Podchodzi on krytycznie do klasycznych sposobów prezentowania wiedzy, dzięki czemu odkrywa przed nami zaskakujące zjawiska: całki oznaczone zobaczymy jako ukołysane do snu ludzkie ciało, entropia daje się złapać w sidła deklinacji, matematyczno-filozoficzne spekulacje Mikołaja z Kuzy ujrzymy i przeżyjemy jako zachód słońca. Przyjdzie czas i na obserwacje gwiaździstego nieba, bo przecież to gwiazdozbiory wskazują nam nocą kierunek.
Kuratorka: Emilia Chorzępa
Jakub Jernajczyk – artysta wizualny, matematyk, popularyzator nauki, z zamiłowania filozof. Doktor habilitowany sztuki, profesor uczelni w Katedrze Sztuki Mediów ASP we Wrocławiu. Od 2019 roku pełni funkcję dziekana Szkoły Doktorskiej tejże uczelni. Skupia się na poznawczych aspektach percepcji i wyobraźni wzrokowej oraz na roli sztuki w przybliżaniu problemów naukowych. Autor tekstów naukowych z pogranicza filozofii, matematyki i teorii sztuki.
Fotografia u góry: Jakub Jernajczyk, Granice koła, 2015