W tym roku przypada 95. rocznica urodzin Güntera Grassa, gdańszczanina, laureata Literackiej Nagrody Nobla. Wspominamy tę wybitną postać prezentując wybrane prace wizualne zgromadzone w kolekcji Gdańskiej Galerii Miejskiej. Do dobrze znanych gdańskim odbiorcom sztuki Grassa grafik i rzeźb dołączą nieznane szerszej publiczności dwie akwarele, powstałe w latach dziewięćdziesiątych XX w. Na jednej z nich rozpościera się po horyzont pole żółtego rzepaku, podobne do tego który kwitnie w maju na Kaszubach i Żuławach. Z kolei druga, przedstawiająca „błękitne” śledzie, towarzyszyła tomikowi wierszy napisanych przez Grassa.
Na wystawie prezentowanej w Gdańskiej Galerii Güntera Grassa odnajdziemy znane motywy powtarzające się w jego twórczości literackiej i plastycznej – jest turbot, są grzyby i myszy, kumak i ślimak, są kobiety i baśnie. W towarzyszącym wystawie zeszycie/notatniku Andrzej Fac pisze o tym co inspirowało Grassa:
Była to silna namiętność do rzeczy tego świata, przeniknięta poczuciem, że to, co proste i naturalne, jest zarazem niezwykłe i fascynujące, a w każdym razie może się takim stać dzięki aktowi artystycznej kreacji.
Z okazji rocznicy urodzin Grassa, wszechstronnego artysty, którego dzieła doczekały się licznych naukowych opracowań, można powiedzieć postaci pomnikowej, chcemy go przybliżyć trochę z innej strony, bardziej osobistej. Tak jak widział go Prezydent Paweł Adamowicz we wstępie do katalogu kolekcji wydanego przez GGM w 2016 roku: "Kiedy wchodzę do Galerii i patrzę na grafiki i rysunki Grassa, kiedy dotykam jego rzeźb, przed oczami mam jego dłoń z nieodłączną, snującą dym fajką, widzę jego twarz, urodzoną na naszej ziemi, słyszę jego głos, budujący opowieści, z których wyłania się świat widziany w niepowtarzalny, jemu tylko właściwy sposób, ukazujący to, co niezauważalne dla innych."
Głos Güntera usłyszymy w dokumentalnym słuchowisku Małgorzaty Żerwe „Gdańskie (re)wizyty Pana Grassa” gdy, między innymi, z właściwym sobie dystansem i ironią wspomina o otrzymanej nagrodzie Nobla. Słuchowisko powstało z materiałów dźwiękowych, zebranych przez Małgorzatę Żerwe podczas wizyt Güntera Grassa w Gdańsku, które odbywały się na przestrzeni kilkunastu lat, począwszy od 2000 roku. Inne spojrzenie na Grassa odczytamy w dźwiękowej pracy Marcina Dymitera zatytułowanej „Trzy Miejsca” – która przypomina, że oprócz „bogactwa tego świata” dla Grassa kluczowe, głównie dla jego twórczości było miejsce, w którym się urodził – Gdańsk. Dymiter stworzył kompilacje dźwięków z jego ukochanego Wrzeszcza, Lubeki i Behlendorfu gdzie mieszkał do końca życia. Wystawę autorskich prac Grassa dopełnią materiały archiwalne zebrane w trakcie odbywającego się przez wiele lat w Gdańsku festiwalu Grassomania, którego bohater był zresztą częstym gościem.
Kuratorka wystawy: Maria Sasin
Partnerzy:
Stowarzyszenie Güntera Grassa w Gdańsku, Dom Güntera Grassa w Lubece, Gdańsk Miasto Literatury
Patronat Honorowy:
Konsulat Generalny Niemiec w Gdańsku