Enigma Femina. Wystawa twórczości Katarzyny Kołtan i Jacka Opały


06.01.2024 - 31.01.2024

Motywem przewodnim wystawy twórczości Katarzyny Kołtan i Jacka Opały są kobiece portrety. Choć artyści reprezentują zupełnie różne style artystyczne, to każdą z przedstawianych przez nich postaci charakteryzuje nostalgia i tajemniczość. Katarzyna Kołtan za powiernika tych sekretów obrała sobie niecodzienną technikę tempery jajecznej, która korzeniami sięga aż do czasów starożytności. Natomiast Jacek Opała zagadkowość swoich rzeźb ukrywa w glinie, która następnie poddawana procesowi wypalania oraz szkliwienia ukazuje nam swoje najskrytsze walory.

Katarzyna Kołtan na co dzień mieszka i pracuje w Koszalinie. Jej styl malarski jest niezwykle rozpoznawalny, stanowi nowoczesne połączenie renesansowej techniki z współczesną symboliką i językiem artystycznego wyrazu. Głównym zainteresowaniem artystki jest kobiecy portret, który przedstawia w kluczowych momentach przemiany - w chwilach podejmowania decyzji lub stania na progu ich dokonania. To dla niej magiczne chwile, gdzie zmienia się wszystko, a przeszłość traci swoje znaczenie. Jej dzieła znajdują się w licznych kolekcjach prywatnych w Polsce i Europie. Poza malarstwem zajmuje się również fotografią portretową oraz uliczną.
Technika tempery jajecznej, którą stosuje artystka, to metoda sięgająca swymi korzeniami aż do starożytności. Artystami tworzącymi w tej technice byli Giotto di Bondone, Fra Angelico, Leonardo da Vinci, Michał Anioł czy Pietro Perugino. Zdaniem artystki, jest to jedna z najtrudniejszych technik, która od początku narzuca pewne ramy – nie ma miejsca na błędy, szalone machnięcia pędzlem i spontaniczność. Mimo wszystko, to właśnie ta technika zyskała sobie uwielbienie malarki. 

Na gładkiej powierzchni drewna stanowiącej fundament dla delikatnych warstw farby, powstają dzieła Katarzyny Kołtan. Piękno techniki tempery jajecznej tkwi w jej zdolności do tworzenia niezwykłej luminancji i intrygującej palety barw. Środek szybko schnie, co wymaga szybkiej i przemyślanej strategii, ale pozwala też na delikatne wychwytywanie szczegółów i cienkich linii. W miarę postępów pracy nad obrazem, osobowość kobiety wyłania się z podobrazia, jej spojrzenie jest porywające, a obecność wyczuwalna. Artystka doskonali detale, delikatnie wzmacniając światła i cienie, aby stworzyć poczucie głębi i trójwymiarowości. Wreszcie, po godzinach precyzyjnej pracy i poświęcenia, powstaje dzieło emanujące fascynującym urokiem, zapraszając widza do docenienia skomplikowanej piękności uchwyconej przez tę wyrafinowaną technikę.
Artystka maluje kobiety, ponieważ zna je najlepiej. Są kruche a jednocześnie silne. Zawieszone gdzieś pomiędzy młodością a dojrzałością. Niezwykłości dziełom Katarzyny Kołtan dodają również nadawane im tytuły. Każda postać ma swoje enigmatyczne imię, które ożywia i kreuje osobowość. Imiona często pochodzą z bardzo odległych miejsc. Z czasów dawno minionych. Niekiedy są symboliczne, ale zawsze przemyślane, bowiem artystka za każdym razem ma plan na to jak dzieło powstanie. Konsekwentnie realizuje wizję i robi wszystko, aby efekt końcowy był właśnie taki jak założyła. 

Jacek Opała urodził się w 1970 r. w Bolesławcu na Dolnym Śląsku. Rzeźbi od wielu lat. Jego prace łączą harmonię idealistycznej formy z kombinacją zdobień, kolorów, dodatków czy zniekształceń. Próbuje zamknąć w nich emocje i atmosferę tajemniczości, subtelności. Pasję rzeźbiarską odkrył będąc już dojrzałym człowiekiem i przedsiębiorcą. Po pewnym czasie wyposażył własny warsztat i zaczął samodzielnie wypalać swoje ceramiczne prace w piecu elektrycznym. Zafascynowany sztuką klasyczną, od starożytnych Pompejów, przez Michała Anioła i  Igora Mitoraja, stara się, aby w jego pracach panowała doskonała harmonia formy, estetyki, plastyki i koloru. Dodając elementy architektury, erotyki i malarstwa stara się uchwycić i utrzymać emocje i gest.

Proces twórczy Jacka Opały polega na wyrzeźbieniu modelu w glinie i wykonaniu z niego formy. W oparciu o tę formę, artysta tworzy cykle prac z różnymi elementami swoich opowieści i różnymi sposobami dekoracji – od surowej, szorstkiej kamionki, po skomplikowane elementy malarskie ukryte w szkliwie. 
Najczęściej ślady dłoni rzeźbiarza odkrywają w tym wdzięcznym materiale jakim jest glina, kobiecą siłę i piękno. Nawiązanie do klasyki rzeźby połączone z bogatymi zdobieniami, ale i z zniekształceniami sprawia, że dzieła kryją w sobie nieodgadnioną tajemnicę. Rzeźby Jacka Opały w pewnym sensie przypominają starożytne piękności z ukrytych krain Mezopotamii. Artysta z typową dla siebie starannością podkreśla atrybuty każdej z nich poprzez szkliwienie, czy pokrywanie intrygującym miedzianym zabarwieniem. Rzeźby te przybierają często dumne pozy z głową uniesioną ku górze. Zręczność rzeźbiarza sprawia, że przedstawiane portrety zdają się widzieć i wiedzieć więcej – pozbawione przyziemnych cech spoglądają na nasz świat z zdystansowaniem i mądrością.
Przedstawiane postaci mają w sobie jednak niezaprzeczalne elementy współczesności, kojarzące się ze standardami dzisiejszego piękna. Świadczą o tym wyraziste rysy twarzy, pełne usta, zgrabne nosy czy zarysowane kości policzkowe. Zainspirowany różnorodnością form i aspirujący do zrównoważenia klasyki z nowoczesnością, Jacek Opała tworzy rzeźby, które są wizualnym manifestem kobiecej siły i pewności siebie, podkreślając to w każdym kształcie i geście. W ten sposób artysta inicjuje dialog pomiędzy tradycyjnym a współczesnym, zachęcając odbiorcę do włączenia się w tę hipnotyzującą rozmowę.

Kuratorka: Weronika Kaźmierska


fotografia u góry: Katarzyna Kołtan, Inge



Katarzyna Kołtan, Sibeth


Jacek Opała, Jestem z Babilonu, fot. Magdalena Dąbrowska


Jacek Opała, Lady Copper III, fot. Magdalena Dąbrowska

Galeria (-1), Centrum Olimpijskie - PKOI
+48 (22) 560 37 00

Wybrzeże Gdyńskie 4

01-531 Warszawa

06.01.2024 - 31.01.2024

wernisaż

06.01.2024

18:00