Artystki i Artyści: Agata Bogacka, Vlassis Caniaris, Dalton Gata, Petrit Halijal, Lubaina Himid, Wojciech Kucharczyk, Tala Madani, Iwona Mysera, Henrik Olesen, Agnieszka Polska i Witek Orski, Slavs & Tatars, Mikołaj Sobczak, Jerzy Jurry Zieliński
Kino MSN: Jananne Al-Ani, Omer Fast, Jill Goodmillow, Sharon Hayes, Shana Moulton, Jananne Al-Ani
Sztuka współczesna potrafi stawiać pytania o najbardziej palące trudności współczesności: kryzys klimatyczny, społeczne podziały i nierówności, migracje, chaos informacyjny. Jakie scenariusze przyszłości może kreować? W Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie jest miejsce na wspólne i indywidualne przeżycia, rozmowę. Przestrzeń do takiego spotkania i dialogu budowana jest poprzez zainicjowaną w 2009 roku kolekcję, która gromadzi prace artystek i artystów współczesnych, powstałe przede wszystkim po 1989 roku. Jej celem jest opisanie poprzez dzieła sztuki historii polskiej transformacji w szerokiej, globalnej perspektywie.
Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie nie ma stałej siedziby, jest w trakcie budowy i sytuację tę wykorzystuje do pokazywania kolekcji w różnych miejscach. W ubiegłych latach najświeższe nabytki Muzeum jako pierwsza oglądała publiczność lubelskiej Galerii Labirynt czy zielonogórskiego BWA. Pandemia na ponad rok wstrzymała intensywne zazwyczaj artystyczne współprace MSN-u z ośrodkami poza centrum. „Niezmiennie zależy nam na tym, aby naszą kolekcję oglądać mogła jak największa liczba widzek i widzów – także poza stolicą. Docelowa siedziba Muzeum powstaje w sąsiedztwie Pałacu Kultury i Nauki, ale niezależnie od niej wzmacniamy nasze współprace z galeriami w innych miastach. Zgodnie z nasza misją, sztukę traktujemy nie tylko kontemplacyjnie, ale i jako narzędzie komunikacji, dialogu oraz sposób uczenia się m.in. społecznej odpowiedzialności. Stąd kolejna ekspozycja poza Warszawą” – mówi Joanna Mytkowska, dyrektorka Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie. Wystawa w Miejskim Ośrodku Sztuki w Gorzowie to również okazja do premierowej prezentacji nowych zakupów, które trafiły w ostatnich latach do kolekcji Muzeum, m.in. dzieł Lubainy Himid, Wojciecha Kucharczyka, Henrika Olesena, Daltona Gaty czy Jerzego Jurry’ego Zielińskiego.
Wystawa zatytułowana „Czy wiesz, że tęcza świeci w ciemnościach?” czerpie swój tytuł od pracy urodzonego w Kosowie artysty Petrita Halijala, jednego z kluczowych twórców młodszego pokolenia z Europy Środkowej.
Prezentowany na wystawie kostium gigantycznej ćmy stanowi metaforę schronienia, skrywania się pod osłoną nocy, co jest odniesieniem do przeżyć wojennych artysty. Jest to także nawiązanie do potrzeby metamorfozy i transformacji, do nadziei, która wydaje się być szczególnie krucha w czasach uwidaczniających się podziałów politycznych i nikłych perspektyw naprawy planety niszczonej przez nierówności, konflikty zbrojne i destrukcję biosfery.
Natalia Sielewicz
Drugą oś wystawy wyznaczają dzieła umieszczone na przeciwległych ścianach pawilonu MOS: “Helsinki” Jerzego Zielińskiego - seria 22 realistycznych portretów polityków uczestniczących w konferencji na temat bezpieczeństwa i współpracy w Europie, która miała miejsce w stolicy neutralnej Finlandii w 1975 roku - oraz praca “Histerical Men” Henrika Olesena, będąca refleksją na temat władzy i hierarchii seksualnej. Obie prace, podobnie jak gwasze Mikołaja Sobczaka, obraz Lubainy Himid czy wideo Agnieszki Polskiej i Witka Orskiego, krytycznie odnoszą się do świata związanego z wielką polityką, gestami władzy i wiarą w postęp. Prowokują pytania o pisanie historii, o to, kogo na jej kartach widzimy, a kto z pamięci zbiorowej zostaje wyparty.
Niejednoznacznej odpowiedzi udzielają artyści i artystki, którzy i które wyznaczają nowe ścieżki w celu wyobrażenia sobie alternatywnej wspólnoty opartej na atlasie uczuć, symboli i rytuałów. To, co intymne, zanurzone w poezji i metaforze, w istocie staje się formą praktyki artystycznej i narzędziem uprawiania polityki w kontrze do języka wojny, populizmu i podziałów społecznych.
Kuratorka wystawy: Natalia Sielewicz