Kontynuując założenia Projektu OKNO, w ramach którego finaliści 19. edycji Artystycznej Podróży Hestii stworzyli swoje realizacje w witrynach lokali usługowych w miastach całej Polski, wystawy site-specific zagoszczą także w oknie warszawskiego Pawilonu Sztuki. Doświadczenia wyniesione z projektu udowodniły, jak ważne dla publiczności są działania wychodzące poza ramy (niekiedy zbyt hermetycznych i elitarnych) instytucji na rzecz ogólnodostępności sztuki. Dzięki możliwości oglądania wystaw z zewnątrz, kontakt ze sztuką będzie możliwy także niezależnie od sytuacji epidemiologicznej. W 2021 roku zapraszamy więc do współpracy finalistki i finalistów konkursu APH, którzy na realizację swoich działań do dyspozycji dostaną nie tylko wnętrze, ale przede wszystkim witryny naszej galerii.
Można powiedzieć, że sztuka Norberta Delmana to próba odnalezienia naszych pierwotnych korzeni we współczesnym, skomercjalizowanym, pędzącym w szalonym tempie świecie. Artysta, poprzez odrzucenie obecnych czy dawnych nurtów i przekonań, tworzy rodzaj hybrydalnych obiektów, które mogą wydawać się nam bliskie – powstały bowiem z elementów świata, który nas otacza; naszego „sztucznego” świata.
Kant zdefiniował doświadczenie kulturalne, artystyczne jako akt bezinteresowności. Kultura to tylko mały element, który odróżnia nas od świata zwierząt. Sztuka jest elementem doznaniowym, wydawałoby się wręcz, że niepotrzebnym do normalnej egzystencji. Jednak wypełnia nasze życia, tworzy ich integralną część. Nurty przemijają, a dzieła o wyjątkowym elemencie uniwersalizmu trwają. Slavoj Žižek doskonale pokazuje to na przykładzie „Ody do Radości” Beethovena – ody do ludzkości, braterstwa i siostrzeństwa. Co jednak kluczowe, jest to dzieło, które było adaptowane przez różne ustroje, skrajnie sobie zaprzeczające: odę grali naziści, świętując publiczne wydarzenia; przez Związek Sowiecki uznana była za komunistyczny utwór; w Chinach, podczas rewolucji kulturowej, można było grać 9 symfonię; na olimpiadzie w Tokio, gdy naród niemiecki był podzielony, oda była grana jako jego hymn; dziś jest nieoficjalnym hymnem Unii Europejskiej. Być może jest to dzieło tak uniwersalne, że można je wypełnić każdą radykalną myślą. Dziś można się zastanawiać, czy taki uniwersalizm świadczy o potędze dzieła sztuki, czy jego słabości i, co za tym idzie, podatności na wpisywanie w proste schematy.
A co, gdyby specjalnie stworzyć dzieło, które zostanie odseparowane od kulturowego kontekstu? Czy jest to w ogóle wykonalne? Wszak wiadomo, że zawsze staramy się nadawać kontekst, szufladkować. Z takimi założeniami w pewnym sensie mierzy się Norbert Delman. Nie tworzy on artystycznych kalk, opowieści o pięknie, brzydocie czy emocjach. W myśl filozofii Slavoja Žižka stara się odrzucić wszelkie ideologie, tworząc własną – ideologię ucieczki narracyjnej. Tworzy więc rzeźby, które w swojej formie są radykalne, jednocześnie obce i znajome, syntetyczne, ale o organicznych formach, nie mają celu, bo same są celem, totemem eskapizmu.
Mateusz Kozieradzki
Norbert Delman - urodzony w 1989 w Warszawie, gdzie mieszka i pracuje. Rzeźbiarz i performer, twórca wideo, instalacji i grafik, a także kurator wystaw. Ukończył Akademię Sztuk Pięknych w Warszawie w pracowni Mirosława Bałki, studiował również sztuki piękne w University College Falmouth (UK). Jest współtwórcą przestrzeni artystycznej Stroboskop w Warszawie. Jego prace były prezentowane m.in. w CSW Zamek Ujazdowski w Warszawie, Edinbourgh Sculpture Workshop w Edynburgu, MOCAK-u w Krakowie, BWA w Zielonej Górze, Galerii Labirynt w Lublinie, Galerii Arsenał w Białymstoku, Parku Rzeźby na Bródnie - oddziale Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie.
Finalista 13. edycji konkursu Artystyczna Podróż Hestii (2014).