W kolekcji jest teatr, muzyka,
magia kina a nawet elementy cyrku.
To przestrzeń realna i iluzja,
źródło ciągłego niedosytu i pragnień.
Mieć – to spełnienie, dzielić się tym – to spotkanie.
Waldemar Andzelm
Kolekcja Waldemara Andzelma, to bez wątpienia jedna z ciekawszych kolekcji sztuki współczesnej w Polsce, której stworzenie było możliwe dzięki przyjaźni, jaka zrodziła się w wyniku osobistych kontaktów między kolekcjonerem i artystami. Wpłynęły one na ukształtowanie się upodobań Waldemara Andzelma i zdecydowały o charakterze gromadzonej przez niego kolekcji.
(…) kolekcja Waldemara Andzelma – przypomina przemyślaną, wznoszoną w procesie obserwacji „kolekcjonerską architekturę”(…).
Fenomen kolekcjonowania polega na wolności doboru, na prawie do zmian, na pozbywaniu się obrazów „niedziałających” i pozyskiwaniu do kolekcji dzieł spełniających warunek pobudzenia ośrodka zainteresowania (w mózgu kolekcjonera)(…).
W tych zestawieniach, preferencjach wizualnych, poszukiwaniu dzieł określonych artystów zakodowana zostaje wrażliwość, widzenie współczesności, skłonność oka do zatrzymania uwagi na wybranych kształtach. Kolekcja staje się układem planetarnym, jest centrum, układem odniesienia. Bywa, że przybysz z innej galaktyki rozsadzi ten uporządkowany świat, ale po pewnym czasie orbity znowu znajdą się w równowadze (…).
Obserwując konstelację Waldemara Andzelma, można zauważyć pewne rytmy, rotacje idei, narysować kształt układu, w którym dominują osobiste i trygonometryczne tożsamości. Członkami tego kolekcjonerskiego zakonu są między innymi: Zofia Artymowska, Janusz Bałdyga, Jan Berdyszak i Marcin Berdyszak, Jakub Ciężki, Stefan Gierowski, Jerzy Grabowski, Władysław Hasior, Viktor Hulík, Zygmunt Januszewski, Jerzy Kałucki, Koji Kamoji, Erna Masarovičová, Jan Tarasin, Ryszard Winiarski.
Prace tych artystów, którzy wpadli w ruch galaktyki Andzelma zaczynają znajdować swoje miejsca w stałym, cyklicznym orbitalnym ruchu. W zależności od przyspieszenia, ciężaru, materii, ulotności poruszają się z charakterystyczną dla siebie prędkością. Dzięki temu tworzą orbity różnie rozmieszczone i oddalone. Kolekcja jest tu przestrzenią spotkań, dopowiedzeń, metafor, asocjacji, negacji. Sąsiedztwa form i pytań tworzą ścieżki, po których można poruszać się w przeciwnych kierunkach (…).
Kolekcja żyje w porządku orbitalnym, grawitacja porządkuje dzieła. Lekkie, pełne powietrza instalacje wznoszą się i rytmicznie opadają. Rysunki niekiedy są przytłaczająco masywne, a stalowe rzeźby lekkie jak hel. Pojedyncze planety artystów gubią meteoryty, ocierają się o siebie, co zmienia ich formę (…).
Gdzieś pomiędzy matematyką a poezją, górnictwem a lotnictwem, tworzy się gust czy raczej smak – kategorie wyboru stają się coraz bardziej rozpoznawane. Wtedy właśnie rodzi się kolekcja –Republika Kolekcjonera, zostają sformułowane jej prawa i zasady. Powstaje nowe „coś”.
Dorota Folga-Januszewska
Fragmenty tekstu pochodzą z książki „Andzelmiada”, Lublin 2021.
Artyści:
Janusz Bałdyga, Jan Berdyszak, Marcin Berdyszak, Jakub Ciężki, Tomasz Ciecierski, Andrzej Dłużniewski, Stefan Gierowski, Wanda Gołkowska, Zbigniew Gostomski, Jerzy Grabowski, Władysław Hasior, Viktor Hulík, Zygmunt Januszewski, Jerzy Kałucki, Katarína Kissoczy, Koji Kamoji, Bartosz Kokosiński, Patrik Kovačovský, Erna Masarovičová, Georg Karl Pfahler, Jan Tarasin, Ryszard Winiarski.
Wystawa zrealizowana przez kolekcjonera sztuki Waldemara Andzelma, Wałbrzyską Galerie Sztuki BWA oraz Centrum Nauki i Sztuki Stara Kopalnia w Wałbrzychu.