Procesor komputera stworzony jest z monokryształu krzemu, a jego obwody z aluminium i miedzi. Do korzystania z urządzeń elektronicznych potrzebujemy energii otrzymywanej przez spalanie paliw kopalnych. Nasze funkcjonowanie w świecie od zarania jest zależne od naturalnych surowców, jednak aktualnie coraz bardziej ich pozyskiwanie oraz obrót nimi jest naznaczony destrukcją i konfliktem.
Jako cyfrowi tubylcy (ang. digital native) bez przerwy podłączeni do Internetu, przebodźcowani informacjami i obrazami płynącymi z ekranów, jesteśmy o krok od katastrofy ekologicznej. W technologicznym pędzie zapodziewają się głosy nawołujące do zmiany narracji w myśleniu o ekologii oraz do zwrotu ku takich wartościom jak empatia oraz współodpowiedzialność. Wystawa Mogę się zmienić, lecz nie umrę, na którą składa się część praktyczna pracy dyplomowej Kamili Walendykiewicz oraz projekt Burned Anastasii Vorobiovej poruszają ten istotny wątek.
Walendykiewicz rozpoczęła pracę nad dyplomem od budowy strony internetowej zatytułowanej POST_PLANETA, która łączy zainteresowania wpływem człowieka na środowisko naturalne, technologią oraz tworzeniem cyfrowej reprezentacji natury.
Topografia POST_PLANETY składa się ze zdjęć, tekstów oraz dźwięków. Wszystkie elementy wizualne są możliwe do przesuwania i tworzenia własnej topografii. Post-fotograficzne pejzaże mieszają się z poetyką współczesnego świata. Niektóre obrazki pełnią rolę odnośników do map, nietypowych znalezisk na Google Earth, a także artykułów i stron internetowych. Ważny jest również dźwięk towarzyszący zwiedzaniu POST_PLANETY. Kosmiczne, przesterowane dźwięki wytworzone przez komputer łączą się z odgłosami wielorybów. Artystki dzieli się również swoimi liryczno-retorycznymi tekstami, w których zawiera refleksje dotyczące współczesności, obcowania z naturą i doświadczania katastrofalnych skutków globalnego ocieplenia tu i w przyszłości. Twórczość Walendykiewicz ma charakter refleksyjny, lecz jest także formą ostrzeżenia. Technologia, która może pomagać i usprawniać system kapitalistyczny może być niebezpieczna gdy kontroluje nasze życie i do przesady oddala nas od natury.
Anastasiia Vorobiova rozpoczęła pracę nad wideo Burned w zeszłym roku, traktując go jako wizualizację analiz współczesnych debat wokół posthumanizmu. Do projektu powróciła w obliczu napaści Rosji na wolną Ukrainę, która trwa już od pięciu miesięcy. Praca Vorobiowej zwraca uwagę na fakt, że wojna w Ukrainie i kryzys klimatyczny mają te same źródła: ludzką nieodpowiedzialność oraz zachłanność. Artystka wykreowała post-apokaliptyczny świat zamieszkany przez ludzkie mutanty powoli wyginające w konsekwencji codziennych konsumpcyjnych rytuałów. W swojej twórczości artystka powraca do współczesnego odrzucenia idei "humanizmu" oraz przeformułowania koncepcji "ludzkości", która coraz bardziej oddala się od wartości takich jak empatia.
Realizacje obu artystek poruszają wątki ekokrytyki, ekobójstwa, terroryzmu energetycznego oraz informacyjnego szumu . Opowiadają o niepokojących diagnozach i własnych lękach w języku sztuki prawdziwie oddającym grozę świata, do którego przynależymy.
Anastasiia Vorobiova (ur. 1985, Ukraina)
Ukończyła studia magisterskie w Kijowie w Narodowym Uniwersytecie Technologii i Projektowania. Stypendystka programu MKiDN „Gaude Polonia” w Krakowie (2016). Vorobiova jest artystką cyfrową, programistką wirtualnego ciała i światów. Posługuje się mediami wirtualnej rzeczywiści w działaniach performatywnych (teatr, taniec i muzyka). W swojej artystycznej praktyce wypracowała warianty własnych wirtualnych ciał, badając związki między ludzką świadomością a cyfrowym bytem.
Swoje prace prezentowała w ramach wystaw grupowych, m.in.: “ARTIFICIAL PATHO-INTELLIGENCE”, TRAFO, Szczecin (2021), „Pazur”, Shadow Architecture, Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego (2021), „Field Investigation”, Galeria Arsenał w Białymstoku (2019). W ramach Nocy Teatrów w 2019 zaprezentowała audiowizualny performens „Kantor” (Cricoteka). Jej instalacja „SOLARIS” stworzona w trakcie rezydencji była prezentowana w trakcie festiwalu Audio Art w Bunkrze Sztuki (2017).
W realizacjach teatralnych łączy badania nad performansem w kontekście nowych technologii oraz skupia się na integracji aktora działającego w czasie rzeczywistym z środowiskiem wirtualnym (Faust I and II” Theater Freiburg, 2022, „Sen nocy letniej”, Narodowy Stary Teatr im. Heleny Modrzejewskiej w Krakowie, 2022, „Theatre Meditation No. 4”, MIędzynarodwy Festiwal Teatralny Retrospektywy, 2021, „Boska komedia”, Teatr Powszechny im. Zygmunta Hübnera w Warszawie, 2020, „Malina”, Instytut Teatralny Zbigniewa Raszewskiego w Warszawie oraz Maxim Gorki Theater w Berlinie).
Kamila Walendykiewicz (ur. 1997, Warszawa)
Absolwentka Wydziału Malarstwa Warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych. Stypendystka wymiany Erasmus na Akademii Sztuk Pięknych w Lublanie, gdzie została nagrodzona za całokształt twórczości (2021).
Swoje prace prezentowała na wystawie Only the End Seemed to be Within our Grasps w Lublanie w MGLC Švicarija (2020). Pokazała również swoją stronę internetową POST_PLANETA jako część instalacji "Archiwum katastrofy" w Teatrze Studio w Warszawie (2022). Uczestniczka grupowego performansu w Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski w Warszawie w 2020 roku.
Laureatka konkursu Noc dla klimatu organizowanego przez Danfoss Poland i Akademię Sztuk Pięknych w Warszawie (2021). Ze studencką galerią zaangażowaną społecznie i politycznie „Kiedyś to Będzie” zdobyła nagrodę Młode Wilki 2019 w Szczecinie.
Zdjęcie powyżej: Anastasiia Vorobiova, Burned, 2021-2022, wideo, 3'33
Anastasiia Vorobiova, Burned, 2021-2022, wideo, 3'33
Anastasiia Vorobiova, Burned, 2021-2022, wideo, 3'33
Kamila Walendykiewicz, Isomorphism, 2022, olej na płótnie, 140 x 140 cm
Kamila Walendykiewicz, Seahorse, 2022, olej na płótnie,140 x 140 cm
Kamila Walendykiewicz, ESCAPE FROM REALITY, 2022, wideo,0'52