Od 16 lutego do 28 kwietnia 2024 roku w Galerii Arsenał w Białymstoku będzie można oglądać wystawę Anastazji Sosunovej – pierwszą indywidualną prezentację prac tej wileńskiej artystki w Polsce.
Tematem wystawy jest trwałość myślenia magicznego we współczesnym świecie oraz siła, z jaką znaki i systemy kontroli, tradycja i przekonania kształtują obecnie zachowania indywidualne i zbiorowe. Ekspozycja stanowi wgląd w multidyscyplinarną praktykę Sosunovej, która łączy wideo, instalację, rzeźbę i grafikę, aby ukazywać alternatywne formy współczesnego folkloru i budowania świata. Artystkę cechuje podejście autoetnograficzne. Jej prace powstają na podstawie osobistych historii – w szczególności wydarzeń, które miały miejsce na „postsowieckiej” Litwie oraz w Europie Środkowo-Wschodniej. Sosunova bada ich powiązania z szerszymi strukturami kulturowymi, ekonomicznymi i duchowymi. Koncentruje się na więziach, wokół których powstają społeczności: od lokalnej sztuki ludowej po osiedla mieszkaniowe, praktyki samopomocy, organizacje religijne, grupy nacjonalistyczne, struktury korporacyjne i subkultury queerowe. Obserwuje, jak rozwijają się te zamknięte grupy, często w reakcji na określone wartości lub warunki, oraz jak utrzymują się dzięki wspólnym zapatrywaniom i rozwojowi rytuałów, tradycji, przekonań, kodeksów postępowania oraz układów społecznych. Jednocześnie krytyczna i empatyczna Sosunova odkrywa praktyki zapewniające członkom tych społeczności poczucie sensu i siły w coraz bardziej zagmatwanym świecie, w którym nowe tożsamości i relacje kształtują się poprzez tworzenie mitów nałożonych na inne mity.
Hybrydowe obiekty i narracje wideo Sosunovej są pełne migrujących, synkretycznych, zdeformowanych, niekompletnych i zmutowanych ikonografii, w których przeplatają się sacrum i przyziemność oraz kontrastujące elementy, a powszechne praktyki kulturowe, kody i artefakty nabierają ezoterycznego i często sprzecznego znaczenia. Artystka wykorzystuje logikę ikony jako symbolu, który można odmienić za pomocą boskich mocy i opowiadać historie – co stanowi funkcjonalną technologię podtrzymywania więzi społecznych i duchowych. Nakładając na siebie i zniekształcając silnie oddziałujące obrazy i przedmioty, artystka zwraca uwagę na regularne zniekształcanie tradycji i wyobrażonej przeszłości, mające na celu wspieranie autorytetów, oraz odzyskuje i wymyśla je na nowo, aby wyobrazić sobie nowe formacje zbiorowe. Wystawa Sosunovej ukazuje szerokie spektrum wyłaniających się folklorów w naszym pozornie pełnym rozczarowania i melancholii świecie i bada towarzyszące im narracje, aby poznać rolę, jaką osobiste i zbiorowe fikcje odgrywają w naszych relacjach społecznych.
Anastasia Sosunova (ur. 1993, Ignalino, Litwa) jest artystką wizualną mieszkającą w Wilnie. Ukończyła studia licencjackie w dziedzinie grafiki i magisterskie w dziedzinie rzeźby w Akademii Sztuk Pięknych w Wilnie. Jej ostatnie pokazy indywidualne i w duecie odbyły się m.in. w galerii Editorial w Wilnie, galerii Eastcontemporary w Mediolanie, Cell Project Space w Londynie, SixtyEight Art Institute w Kopenhadze, galerii Britta Rettberg w Monachium oraz w ramach programu Screens Series w New Museum w Nowym Jorku. Prezentowała swoje prace na wielu wystawach grupowych oraz festiwalach i wydarzeniach cyklicznych, w tym: BFI Film Festival Experimenta w ICA w Londynie, 14. Biennale w Kownie, Riga International Biennial of Contemporary Art 2 i Contemporary Art Festival Survival Kit 14 w Rydze, MACRO Museum w Rzymie, Malmö Konstmuseum, Contemporary Art Center i National Gallery of Art w Wilnie, Centre d’Art Contemporain w Genewie, Palais de Tokyo i Centre Pompidou w Paryżu, FUTURA Contemporary Art Centre w Pradze, Baltic Triennial 14 w Wilnie i in. W 2018 roku zdobyła nagrodę JCDecaux Emerging Artist Award.
kurator: Post Brothers