W swoich najnowszych projektach Alicja Biała odnosi się do niepokoju związanego z dominacją człowieka nad środowiskiem naturalnym. Jej wystawa, wpisująca się w serię indywidualnych prezentacji artystów z Kolekcji MOCAK-u, obejmuje dwa wciąż rozwijane cykle prac: Open Bite (2022/2023) oraz Hiperakumulatory (2024). Pierwszy to kurtyny wykonane z miedzi i cynku, których rudy wydobywane są w kilku kopalniach na terenie Anglii, Niemiec, Polski i Walii. Artystka nanosi naturalnej wielkości przedstawienia Adama i Ewy na blachy, które poddaje działaniu skażonej wody, zanurzając je w pogórniczych stawach odwadniających. Metalowe kurtyny wytrawiane są przez kwas, pozostawiając nienaruszone fragmenty zabezpieczone werniksem.
Biblijny motyw wygnania z raju stanowi nawiązanie do przedstawień ze sztuki dawnej – między innymi obrazów Cranacha, Dürera i Rembrandta. Ewa i Adam zatopieni w toksycznej wodzie stają się symbolem zatruwania środowiska. Według artystki, niszcząc przyrodę, oddalamy się od raju: „Dano nam rajski ogród, ale sami się z niego wygnaliśmy”.
Drugi prezentowany cykl, Hiperakumulatory, to rzeźbiarskie przedstawienia pokrzyw i innych roślin z hiperakumulująych, pobierających metale ciężkie z gleby lub wody. Ich sadzenie jest jedną z metod oczyszczania skażonych, postindustrialnych terenów. Miedziane rzeźby stają się pomnikiem natury, podkreślając jej zdolność samoregulacji i rolę w niwelowaniu skutków oddziaływania człowieka na środowisko.
Alicja Biała (ur. 1993)
Artystka multidyscyplinarna i multimedialna pracującą w Polsce, Holandii i Wielkiej Brytanii. W swoich pracach eksperymentuje ze skalą i materiałami, tworząc różnorodne prace – wielkoformatowe murale, rzeźby, obrazy, grafiki. Biała używa toksycznych odpadów kopalnianych jako aktywnego surowca i włącza do swojej sztuki. Jest absolwentką The Royal Drawing School i The Royal College of Art w Londynie.
Fotografia u góry: Alicja Biała, Adam and Eve, z cyklu Open Bite, 2022/2023, courtesy A. Biała