053
Wojciech KOSSAK (1856 Paryż - 1942 Kraków)

ŻOŁNIERZE NAPOLEOŃSCY PRZY OGNISKU, 1896

wymiary: 99 x 62.5 cm,
olej, płótno

Fragment panoramy BEREZYNA
olej, płótno (2 bryty łączone w 3/4 wysokości)

Na krośnie 3 stemple: R. ALEKSANDROWICZ | Skład papieru i przyborów malarskich | w Krakowie, Pl. Matejki. Hotel Centralny. Ponadto stemple odnoszące się do wymiarów krosna - odpowiednio: 99 i 62.
Na odwrocie orzeczenie dra Kazimierza Buczkowskiego wystawione w Krakowie 27 VII 1953 r. (maszynopis podpisany i potwierdzony stemplami imiennymi).

Panoramę Berezyna, przedstawiającą dramatyczny odwrót wojsk Wielkiej Armii spod Moskwy i ich przejście przez Berezynę w dniu 28 listopada 1812, malował Wojciech Kossak, wspólnie z Julianem Fałatem i zespołem, od grudnia 1894 do kwietnia 1896 r. Kossak (któremu pomagał Kazimierz Pułaski) był autorem niemal całości kompozycji figuralnej; Fałat namalował grupę przy moście dla pieszych i cały pejzaż (przy współpracy Jana Stanisławskiego, Antoniego Piotrowskiego i Michała Wywiórskiego). Ukończoną panoramę wystawiono w roku 1896 w Berlinie, w 1898 w Warszawie, w 1900 w Kijowie i rok później w Moskwie. Przez kilka następnych lat ogromne płótno [15 x 120 m], zwinięte na wałki, niszczało w Krakowie, aż wreszcie w roku 1907, pod kierunkiem samego Kossaka, zostało pocięte na części. Poszczególne fragmenty - po konserwacji, koniecznych uzupełnieniach, a najczęściej także przemalowaniu partii pejzażu - sprzedawane były później jako samodzielne obrazy. Dziś znamy kilkanaście takich wycinków Berezyny, przechowywanych, m.in. w Muzeach Narodowych w Warszawie i Krakowie, w Lublinie i Opolu. Prezentowany tu fragment pochodzi z dalszego tła kompozycji w części przedstawiającej Colonne mourante, kolumnę rannych, resztkami sił idących żołnierzy. Obraz złożony jest z dwóch oryginalnych wycinków panoramy: części dolnej z żołnierzami i górnej z niebem i linią lasu na horyzoncie. Scala je namalowana na nowo partia pejzażu z rzeką wijącą się wśród śniegów.
Przedstawione na obrazie postaci żołnierzy przy ognisku odnaleźć można na fotografiach panoramy reprodukowanych, m.in. w albumie Kazimierza Olszańskiego Wojciech Kossak, Wrocław 1982, s. 16-18, il. 58 (także wydania następne).

Kup abonament Wykup abonament, aby zobaczyć więcej informacji