Obraz wystawiany, opisany i reprodukowany:
– San Marino, Palazzo del Kursaal, V Biennale Internazionale d’Arte Contemporanea della Republica di San Marino, 31 VII – 30 IX 1965, kat. 3;
– Malarstwo. Anna Güntner, Włodzimierz Kunz, Danuta Kluza, Jerzy Nowosielski [kat. wystawy], Kraków, BWA, 22 X – XI 1966, kat. 21, il. 5 cz.-b.;
– Jerzy Nowosielski [kat. wystawy], Galeria Śląska ZPAP, Gliwice, 17 I – 5 II 1967, il. 6 cz.-b.;
– Lublin, BWA, 19 III – 5 IV 1967;
– Jerzy Nowosielski [kat. wystawy], Pawilon Wystawowy BWA, Kraków, 19 I – 17 II 1974, il. 5 cz.-b.;
– Jerzy Nowosielski [kat. wystawy], Muzeum Narodowe w Poznaniu, 1993, il. II 59, kat. I. 113, s. 170;
– Jerzy Nowosielski, Muzeum Narodowe we Wrocławiu, 25 VI – 19 IX 1993;
– Jerzy Nowosielski, Zachęta Państwowa Galeria Sztuki, Warszawa 4 X – 1 XI 1993;
– Agata Ławniczak, Znak w górach, TVP Poznań 1995 (obraz pojawia się w filmie poświęconym twórczości Jerzego Nowosielskiego w 3’52’’);
– Mieczysław Porębski, Znak w górach, w: Mieczysław Porębski, Nowosielski, Kraków 2003, s. 186-187.

W latach 50. i 60. pojawiają się w twórczości Jerzego Nowosielskiego syntetyczne pejzaże, w których – w charakterystyczny dla siebie sposób – łączy artysta elementy sztuki figuratywnej i abstrakcji. Kubizowane formy zaczerpnięte z natury, scalane są typowym dla ikony płaszczyznowym ujęciem całości. O górskich pejzażach Nowosielskiego pisał Andrzej Kostołowski: Wśród elementów krajobrazowych góry wydają się mieć znaczenie szczególne. To one przecież są i najbardziej wyniosłe, i graniczą z niebem. [...] Jak wiadomo, malarstwo chrześcijaństwa wschodniego utrwaliło znakowy charakter skał w na wpół zgeometryzowanych układach brył, ze szczególnym podkreśleniem form trapezoidalnych. Artysta z upodobaniem i mistrzostwem maluje takie spirytualne góry. [cyt. za: A. Kostołowski, Między niebem i ziemią, w: Jerzy Nowosielski. Katalog wystawy, Muzeum Narodowe w Poznaniu 1993, s. 65-66]
Znak w górach pojawia się także w filmie o tym samym tytule, nakręconym przez Agatę Ławniczak w 1995. W swoim tekście o tym dziele, pisał Mieczysław Porębski: „Znak w górach“ to tytuł obrazu Jerzego Nowosielskiego, namalowanego dość dawno, przed trzydziestu laty, w roku 1965. Niewielki, bardzo prosty. Tło wypełnia brunatno-zielone pasmo, zniżające się załomem ku środkowi, jakby pod naporem błękitnego nieba, które chciało być bliżej ziemi, przykryć ją ochronnym kloszem nieskończoności jak rozświetloną latarnią cerkiewki, gdzieś w górach właśnie. „Czy to góra, czy zasłona?“ – pytała kiedyś Joanna Pollakówna. I góra, i Zasłona, jak wszystko, co maluje Nowosielski. A Znak? Znak to niewielki kwadracik w oranżowym obramowaniu u podnóża owej kryjącej tajemnicę Zasłony. Znak czego? Czyjejś osobnej, chłonącej odgórną Jasność błękitu, obecności? Bliżej biegnie skądś dokądś oranżowa steczka. Ten właśnie niewielki obraz otwiera całą suitę następnych, które [...] będą przesuwać nam się przed oczyma w poświęconym artyście filmie autorki scenariusza – Agaty Ławniczak, i autora zdjęć – Karola Żurawskiego.

106
Jerzy NOWOSIELSKI (1923 Kraków - 2011 Kraków)

ZNAK W GÓRACH, 1965

olej, płótno
55 x 45 cm
sygn. na odwr. na płótnie śr.: JERZY NOWOSIELSKI [pionowo], obok 1965; p.g.: 120
Na odwr. dwie nalepki:
– l.g. nalepka V Międzynarodowego Biennale Sztuki Współczesnej w San Marino 1965 z danymi obrazu w jęz. francuskim, w p.g. rogu nalepki nr 29 [w kółku], l.g. ślad włoskiej pieczątki celnej [?]
– p.g. nalepka Centralnego Biura Wystaw Artystycznych – Zachęta Warszawa wypełniona dłg.: Depozyt | Muzeum Radom [przekreślone] Poznań | 113 katalog [...]
Na p. listwie krosna dwie nalepki: jedna drukowana z danymi obrazu w języku polskim i angielskim, obok druga na taśmie papierowej tuszem: 0590/65 | EABBB | ABB [w kółku].
Autentyczność obrazu skonsultowana z p. Andrzejem Szczepaniakiem.

Kup abonament Wykup abonament, aby zobaczyć więcej informacji

Obraz wystawiany, opisany i reprodukowany:
– San Marino, Palazzo del Kursaal, V Biennale Internazionale d’Arte Contemporanea della Republica di San Marino, 31 VII – 30 IX 1965, kat. 3;
– Malarstwo. Anna Güntner, Włodzimierz Kunz, Danuta Kluza, Jerzy Nowosielski [kat. wystawy], Kraków, BWA, 22 X – XI 1966, kat. 21, il. 5 cz.-b.;
– Jerzy Nowosielski [kat. wystawy], Galeria Śląska ZPAP, Gliwice, 17 I – 5 II 1967, il. 6 cz.-b.;
– Lublin, BWA, 19 III – 5 IV 1967;
– Jerzy Nowosielski [kat. wystawy], Pawilon Wystawowy BWA, Kraków, 19 I – 17 II 1974, il. 5 cz.-b.;
– Jerzy Nowosielski [kat. wystawy], Muzeum Narodowe w Poznaniu, 1993, il. II 59, kat. I. 113, s. 170;
– Jerzy Nowosielski, Muzeum Narodowe we Wrocławiu, 25 VI – 19 IX 1993;
– Jerzy Nowosielski, Zachęta Państwowa Galeria Sztuki, Warszawa 4 X – 1 XI 1993;
– Agata Ławniczak, Znak w górach, TVP Poznań 1995 (obraz pojawia się w filmie poświęconym twórczości Jerzego Nowosielskiego w 3’52’’);
– Mieczysław Porębski, Znak w górach, w: Mieczysław Porębski, Nowosielski, Kraków 2003, s. 186-187.

W latach 50. i 60. pojawiają się w twórczości Jerzego Nowosielskiego syntetyczne pejzaże, w których – w charakterystyczny dla siebie sposób – łączy artysta elementy sztuki figuratywnej i abstrakcji. Kubizowane formy zaczerpnięte z natury, scalane są typowym dla ikony płaszczyznowym ujęciem całości. O górskich pejzażach Nowosielskiego pisał Andrzej Kostołowski: Wśród elementów krajobrazowych góry wydają się mieć znaczenie szczególne. To one przecież są i najbardziej wyniosłe, i graniczą z niebem. [...] Jak wiadomo, malarstwo chrześcijaństwa wschodniego utrwaliło znakowy charakter skał w na wpół zgeometryzowanych układach brył, ze szczególnym podkreśleniem form trapezoidalnych. Artysta z upodobaniem i mistrzostwem maluje takie spirytualne góry. [cyt. za: A. Kostołowski, Między niebem i ziemią, w: Jerzy Nowosielski. Katalog wystawy, Muzeum Narodowe w Poznaniu 1993, s. 65-66]
Znak w górach pojawia się także w filmie o tym samym tytule, nakręconym przez Agatę Ławniczak w 1995. W swoim tekście o tym dziele, pisał Mieczysław Porębski: „Znak w górach“ to tytuł obrazu Jerzego Nowosielskiego, namalowanego dość dawno, przed trzydziestu laty, w roku 1965. Niewielki, bardzo prosty. Tło wypełnia brunatno-zielone pasmo, zniżające się załomem ku środkowi, jakby pod naporem błękitnego nieba, które chciało być bliżej ziemi, przykryć ją ochronnym kloszem nieskończoności jak rozświetloną latarnią cerkiewki, gdzieś w górach właśnie. „Czy to góra, czy zasłona?“ – pytała kiedyś Joanna Pollakówna. I góra, i Zasłona, jak wszystko, co maluje Nowosielski. A Znak? Znak to niewielki kwadracik w oranżowym obramowaniu u podnóża owej kryjącej tajemnicę Zasłony. Znak czego? Czyjejś osobnej, chłonącej odgórną Jasność błękitu, obecności? Bliżej biegnie skądś dokądś oranżowa steczka. Ten właśnie niewielki obraz otwiera całą suitę następnych, które [...] będą przesuwać nam się przed oczyma w poświęconym artyście filmie autorki scenariusza – Agaty Ławniczak, i autora zdjęć – Karola Żurawskiego.