Jeden z najwybitniejszych artystów okresu Młodej Polski. Od 1872 r. studiował w krakowskiej Szkole Sztuk Pięknych u Władysława Łuszczkiewicza, Feliksa Szynalewskiego i Henryka Grabińskiego, a w latach 1975-1879 u Jana Matejki. Studiował także u Ernesta Lehmana w École des Beaux-Arts w Paryżu. Odbywał liczne podróże m. in. do Azji Mniejszej z Karolem Lanckorońskim (1884-1885), Monachium (1885-1886) i Włoch (1880, 1890, 1906). Pełnił funkcję profesora, a w latach 1912-1914, rektora Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Był współzałożycielem i członkiem wielu ugrupowań artystycznych: Powszechnego Stowarzyszenia Artystów Polskich, T.A.P. "Sztuka", Stowarzyszenia Artystów Polskich, Grupy "Zero". Malczewski tworzył portrety, w tym liczne autoportrety, pejzaże, kompozycje rodzajowe, alegoryczne i biblijne. We wczesnej fazie twórczości inspirował się literaturą Juliusza Słowackiego; malował sceny związane z martyrologią narodu polskiego po Powstaniu Styczniowym. Po 1890 roku zwrócił się do symbolizmu tworząc charakterystyczną dla siebie ikonografię, powstałą z łączenia motywów fantastycznych z realistycznymi. Indywidualnie interpretował symbole wywodzące się z mitologii, które często wiązał z polską tradycją.