Jadwiga Maria z Brunickich Balowa, uwieczniona na prezentowanym obrazie, była wielką miłością i kochanką Jacka Malczewskiego. Rudowłosa piękność, młodsza od artysty o dwadzieśca pięć lat, zdobyła jego serce i duszę nie tylko swoją urodą, ale i umiłowaniem jego sztuki. Błyskotliwa, oczytana i niezwykle inteligentna, a do tego bogata, otoczyła Malczewskiego troskliwą opieką zapewniając mu spokój niezbędny do pracy twórczej. Artysta był nią absolutnie oczarowany i malował ją pod każdą możliwą postacią. Jak klejnot drogi Twoje ciało w coraz to inną wprawiam ramę – pisał Malczewski nadając swoim Ellenai, Eloe, Nike, Polonii, chimerom, muzom, samarytankom, a nawet Thanatosowi – rysy ukochanej kobiety.

Tytułowy Zaczarowany ogród to kolejne dzieło na tej aukcji (patrz poz. 10), którego akcja rozgrywa się w ogrodzie willi „Pod Matką Boską“ na Zwierzyńcu. Widać tu charakterystyczne, powtarzające się na licznych obrazach artysty, strome schody. Maria Balowa trzyma jedną ręką teorban zwany też pańską bandurą. Właśnie zakończyła swój koncert, a wciąż słyszalne echo wygrywanej przez nią melodii przywiodło z głębi ogrodu mitycznego fauna urzeczonego jej muzyką. Skrada się on w jej stronę, cicho stąpając po schodach. Ten mitologiczny stwór często pojawia się w twórczości artysty. Zazwyczaj ma on charakter czysto dekoracyjny, jednak w tym przypadku zapewne symbolizuje radość życia i ucieczkę do świata marzeń u boku ukochanej muzy.

Obraz reprodukowany w:
– Z. Posiadała, Jacek i Rafał Malczewscy, Radom 2014, s. 191.