Obraz reprodukowany:
– Duda Gracz, tekst: Ireneusz J. Kamiński, wybór ilustracji, oprac. biografii i bibliografii: Agata Duda Gracz, wyd. Penta, Warszawa 1997, s. 200, poz. 38, il. barwna.

Obraz Wieś Kamion – Oczekiwanie na wiosnę należy do cyklu obrazów prowincjonalno-gminnych, które były wynikiem przełomu, jaki nastąpił w twórczości Dudy Gracza w 1982. Artysta pisał o tym później: W stanie wojennym bardzo prędko pojąłem, że interwencyjno-ironiczne piętnowanie rzeczywistości PRL-u wygasa we mnie. Pojąłem, że ten dotychczasowy zapis rzeczywistości z dnia na dzień, może i fortunny w malarskim sensie, funkcjonuje słabo jako forma wyrażania czasu lat osiemdziesiątych i dlatego nie ma sensu. Zamiast „interwencyjno-ironicznych“ obrazów, zaczęły pojawiać się dzieła nostalgiczne, refleksyjne, utrwalające miejsca, ślady i ludzi związanych z rzeczywistością polskiej prowincji. Artysta czuł się odpowiedzialny za utrwalanie i zachowanie w swoim malarstwie obrazu tego przemijającego świata, do którego czuł zawsze bardzo silne, emocjonalne przywiązanie.
Pisał: Maluję rekonstrukcje tego, co przemija, odchodzi, rozpada się. (...) Maluję świat umarły, świat niespełnionych marzeń, świat złożony ze strzępów pamięci, obrazów, starych fotografii, rozmów, tęsknoty, lęków, miłości, goryczy, złości i ciepła. (...) Na szczęście, są jeszcze peryferyjne polskie zadupia, gdzie jest cicho, pięknie, spokojnie i daleko od zgiełku i obłędu „bardzo ważnych spraw codziennych“ (...) Bardzo dużo jest tego, z czego sklejam moją malowaną Polskę, spieszę się, żeby zdążyć z tym, co gubię w pamięci, z tym, co było (a może nie było?), żeby sportretować kogoś, kto odszedł, Gdzieś Tam. I nie pojmuję, czy pamiętam go z obrazu, czy spotkaliśmy się naprawdę? spieszę się, bo moja Polska topi się szybciej niż zeszłoroczny śnieg, a ja chcę zdążyć ją namalować, chociaż to absurd, bo ona jest tylko we mnie i umrze razem ze mną.
Tytułowa wieś Kamion, położona nad Wartą, była jednym z kilku ulubionych miejsc Dudy Gracza o którym pisał: Kamion pod Wieluniem, gdzie na sieradzkich plenerach plastycznych (...) znalazłem tę przedziwną atmosferę nostalgicznego i pięknego umierania, odchodzenia w niebyt polskiej wsi.
Przedstawiony na naszej aukcji obraz, wyraża ten nostalgiczny klimat poprzez wizerunek staruszki, ukazanej na tle pejzażu jej rodzinnej wsi i zastygłej w pozie oczekiwania na odrodzenie życia i nadziei wraz ze zbliżającą się wiosną.

Źródła cytatów:
Jerzy Duda-Gracz. Powroty. Obrazy prowincjonalno-gminne (1983-1994), red. Iwona Pawłowska, Bielsko-Biała, 1994, s. 9;
Jerzy Duda-Gracz. Obrazy prowincjonalno-gminne, Kresy Polskie, Katowice 2000, s. 8.

121
Jerzy DUDA-GRACZ (1941 Częstochowa - 2004 Łagów)

WIEŚ KAMION – OCZEKIWANIE NA WIOSNĘ, 1990

olej, płyta
101 x 63 cm
sygn. l.d.: DUDA GRACZ . 1407/90 .
Na odwr. nalepka autorska z danymi obrazu.

Kup abonament Wykup abonament, aby zobaczyć więcej informacji

Obraz reprodukowany:
– Duda Gracz, tekst: Ireneusz J. Kamiński, wybór ilustracji, oprac. biografii i bibliografii: Agata Duda Gracz, wyd. Penta, Warszawa 1997, s. 200, poz. 38, il. barwna.

Obraz Wieś Kamion – Oczekiwanie na wiosnę należy do cyklu obrazów prowincjonalno-gminnych, które były wynikiem przełomu, jaki nastąpił w twórczości Dudy Gracza w 1982. Artysta pisał o tym później: W stanie wojennym bardzo prędko pojąłem, że interwencyjno-ironiczne piętnowanie rzeczywistości PRL-u wygasa we mnie. Pojąłem, że ten dotychczasowy zapis rzeczywistości z dnia na dzień, może i fortunny w malarskim sensie, funkcjonuje słabo jako forma wyrażania czasu lat osiemdziesiątych i dlatego nie ma sensu. Zamiast „interwencyjno-ironicznych“ obrazów, zaczęły pojawiać się dzieła nostalgiczne, refleksyjne, utrwalające miejsca, ślady i ludzi związanych z rzeczywistością polskiej prowincji. Artysta czuł się odpowiedzialny za utrwalanie i zachowanie w swoim malarstwie obrazu tego przemijającego świata, do którego czuł zawsze bardzo silne, emocjonalne przywiązanie.
Pisał: Maluję rekonstrukcje tego, co przemija, odchodzi, rozpada się. (...) Maluję świat umarły, świat niespełnionych marzeń, świat złożony ze strzępów pamięci, obrazów, starych fotografii, rozmów, tęsknoty, lęków, miłości, goryczy, złości i ciepła. (...) Na szczęście, są jeszcze peryferyjne polskie zadupia, gdzie jest cicho, pięknie, spokojnie i daleko od zgiełku i obłędu „bardzo ważnych spraw codziennych“ (...) Bardzo dużo jest tego, z czego sklejam moją malowaną Polskę, spieszę się, żeby zdążyć z tym, co gubię w pamięci, z tym, co było (a może nie było?), żeby sportretować kogoś, kto odszedł, Gdzieś Tam. I nie pojmuję, czy pamiętam go z obrazu, czy spotkaliśmy się naprawdę? spieszę się, bo moja Polska topi się szybciej niż zeszłoroczny śnieg, a ja chcę zdążyć ją namalować, chociaż to absurd, bo ona jest tylko we mnie i umrze razem ze mną.
Tytułowa wieś Kamion, położona nad Wartą, była jednym z kilku ulubionych miejsc Dudy Gracza o którym pisał: Kamion pod Wieluniem, gdzie na sieradzkich plenerach plastycznych (...) znalazłem tę przedziwną atmosferę nostalgicznego i pięknego umierania, odchodzenia w niebyt polskiej wsi.
Przedstawiony na naszej aukcji obraz, wyraża ten nostalgiczny klimat poprzez wizerunek staruszki, ukazanej na tle pejzażu jej rodzinnej wsi i zastygłej w pozie oczekiwania na odrodzenie życia i nadziei wraz ze zbliżającą się wiosną.

Źródła cytatów:
Jerzy Duda-Gracz. Powroty. Obrazy prowincjonalno-gminne (1983-1994), red. Iwona Pawłowska, Bielsko-Biała, 1994, s. 9;
Jerzy Duda-Gracz. Obrazy prowincjonalno-gminne, Kresy Polskie, Katowice 2000, s. 8.